Proverbs 13
1 A wise son—the instruction of a father, And a scorner—he has not heard rebuke.
Bilge kişi terbiye edilmeyi sever, Alaycı kişi azarlansa da aldırmaz.
2 A man eats good from the fruit of the mouth, And the soul of the treacherous—violence.
İyi insan ağzından çıkan sözler için ödüllendirilir, Ama hainlerin soluduğu zorbalıktır.
3 Whoever is keeping his mouth, is keeping his soul, Whoever is opening wide his lips—ruin to him!
Dilini tutan canını korur, Ama boşboğazın sonu yıkımdır.
4 The soul of the slothful is desiring, and does not have. And the soul of the diligent is made fat.
Tembel canının çektiğini elde edemez, Çalışkanın istekleriyse tümüyle yerine gelir.
5 The righteous hates a false word, And the wicked causes abhorrence, and is confounded.
Doğru kişi yalandan nefret eder, Kötünün sözleriyse iğrençtir, yüzkarasıdır.
6 Righteousness keeps him who is perfect in the way, And wickedness overthrows a sin offering.
Doğruluk dürüst yaşayanı korur, Kötülük günahkârı yıkar.
7 There is [he] who is making himself rich, and has nothing, Who is making himself poor, and wealth [is] abundant.
Kimi hiçbir şeyi yokken kendini zengin gösterir, Kimi serveti çokken kendini yoksul gösterir.
8 The ransom of a man’s life [are] his riches, And the poor has not heard rebuke.
Kişinin serveti gün gelir canına fidye olur, Oysa yoksul kişi tehdide aldırmaz.
9 The light of the righteous rejoices, And the lamp of the wicked is extinguished.
Doğruların ışığı parlak yanar, Kötülerin çırası söner.
10 A vain man causes debate through pride, And wisdom [is] with the counseled.
Kibirden ancak kavga çıkar, Öğüt dinleyense bilgedir.
11 Wealth from vanity becomes little, And whoever is gathering by the hand becomes great.
Havadan kazanılan para yok olur, Azar azar biriktirenin serveti çok olur.
12 Hope prolonged is making the heart sick, And a tree of life [is] the coming desire.
Ertelenen umut hayal kırıklığına uğratır, Yerine gelen dilekse yaşam verir.
13 Whoever is despising the word is destroyed for it, And whoever is fearing the command is repaid.
Uyarılara kulak asmayan bedelini öder, Buyruklara saygılı olansa ödülünü alır.
14 The law of the wise [is] a fountain of life, To turn aside from snares of death.
Bilgelerin öğrettikleri yaşam kaynağıdır, İnsanı ölüm tuzaklarından uzaklaştırır.
15 Good understanding gives grace, And the way of the treacherous [is] hard.
Sağduyulu davranış saygınlık kazandırır, Hainlerin yoluysa yıkıma götürür.
16 Every prudent one deals with knowledge, And a fool spreads out folly.
İhtiyatlı kişi işini bilerek yapar, Akılsız kişiyse ahmaklığını sergiler.
17 A wicked messenger falls into evil, And a faithful ambassador is healing.
Kötü ulak belaya düşer, Güvenilir elçiyse şifa getirir.
18 Whoever is refusing instruction—poverty and shame, And whoever is observing reproof is honored.
Terbiye edilmeye yanaşmayanı Yokluk ve utanç bekliyor, Ama azara kulak veren onurlandırılır.
19 A desire accomplished is sweet to the soul, And an abomination to fools [Is] to turn from evil.
Yerine getirilen dilek mutluluk verir. Akılsız kötülükten uzak kalamaz.
20 Whoever is walking with wise men is wise, And a companion of fools suffers evil.
Bilgelerle oturup kalkan bilge olur, Akılsızlarla dost olansa zarar görür.
21 Evil pursues sinners, And good repays the righteous.
Günahkârın peşini felaket bırakmaz, Doğruların ödülüyse gönençtir.
22 A good man causes sons’ sons to inherit, And the sinner’s wealth [is] laid up for the righteous.
İyi kişi torunlarına miras bırakır, Günahkârın servetiyse doğru kişiye kalır.
23 Abundance of food—the tillage of the poor, And substance is consumed without judgment.
Yoksulun tarlası bol ürün verebilir, Ama haksızlık bunu alıp götürür.
24 Whoever is sparing his rod is hating his son, And whoever is loving him has hurried his discipline.
Oğlundan değneği esirgeyen, onu sevmiyor demektir. Seven baba özenle terbiye eder.
25 The righteous is eating to the satiety of his soul, And the belly of the wicked lacks!
Doğru kişinin yeterince yiyeceği vardır, Kötünün karnıysa aç kalır.
