Matthew 23
1 Then Jesus spoke to the multitudes, and to His disciples,
Unya nakigsulti si Jesus sa mga panon sa katawhan ug sa iyang mga disipulo,
2 saying, “On the seat of Moses sat down the scribes and the Pharisees;
Miingon siya, “Ang mga escriba ug ang mga Pariseo milingkod sa lingkoranan ni Moises.
3 all, then, as much as they may say to you to observe, observe and do, but according to their works do not do, for they say, and do not do;
Busa bisan unsa ang ilang isugo kaninyo nga buhaton, buhata kini nga mga butang ug bantayi sila. Apan ayaw sunda ang ilang mga binuhatan, tungod kay nagasulti sila sa mga butang apan wala sila magbuhat niini.
4 for they bind together burdens [too] heavy and grievous to bear, and lay [them] on the shoulders of men, but with their finger they will not move them.
Oo, nagapos sila sa ilang bug-at nga palas-onon nga malisod pas-anon, ug unya gibutang nila kini sa abaga sa mga tawo. Apan sila sa ilang kaugalingon wala molihok sa usa ka tudlo aron pagpas-an kanila.
5 And all their works they do to be seen by men, and they make broad their phylacteries, and enlarge the fringes of their garments,
Ang tanan nilang mga binuhatan, gibuhat nila aron makita sa mga tawo. Kay nagahimo sila sa ilang mga filacteria nga lapad, ug gipaluagan nila ang sidsid sa ilang mga bisti.
6 they also cherish the first couches at the banquets, and the first seats in the synagogues,
Gihiguma nila ang pinasahi nga mga dapit diha sa mga kombira ug sa pinasahi nga mga lingkoranan didto sa mga sinagoga,
7 and the salutations in the marketplaces, and to be called by men, Rabbi, Rabbi.
ug ang pinasahi nga mga pagtimbaya didto sa merkado, ug pagatawgon nga 'Rabbi' sa mga tawo.
8 And you may not be called Rabbi, for one is your teacher—the Christ, and you are all brothers;
Apan dili kamo angay nga pagatawgon ug'Rabbi', kay aduna lamang kamoy usa ka magtutudlo, ug kamong tanan managsoon.
9 and you may not call [any] your father on the earth, for one is your Father, who is in the heavens,
Ug ayaw tawga ang tawo nga inyong amahan dinhi sa kalibotan, kay usa lamang ang inyong Amahan, ug atua siya sa langit.
10 nor may you be called teachers, for one is your teacher—the Christ.
Ni mopatawag kamo ug 'magtutudlo', kay aduna kamoy usa lamang ka magtutudlo, ang Cristo.
11 And the greater of you will be your servant,
Apan siya nga labing dako kaninyo mahimo nga inyong sulugoon.
12 and whoever will exalt himself will be humbled, and whoever will humble himself will be exalted.
Si bisan kinsa nga mopataas sa iyang kaugalingon igapaubos. Ug bisan kinsa nga mopaubos sa iyang kaugalingon igapataas.
13 Woe to you, scribes and Pharisees, hypocrites! Because you shut up the kingdom of the heavens before men, for you do not go in, nor do you permit those going in to enter.
Apan alaot kamo, mga escriba ug mga Pariseo, mga tigpakaaron-ingnon! Gitak-opan ninyo ang gingharian sa langit batok sa katawhan. Kay wala kamo mosulod niini sa inyong kaugalingon, ug wala usab kamo motugot niadtong buot mosulod.
14 [[Woe to you, scribes and Pharisees, hypocrites! Because you eat up the houses of the widows, and for a pretense make long prayers, because of this you will receive more abundant judgment.]]
15 Woe to you, scribes and Pharisees, hypocrites! Because you go around the sea and the dry land to make one proselyte, and whenever it may happen—you make him a son of Gehenna twofold more than yourselves. (Geenna g1067)
Alaot kamo, mga escriba ug mga Pariseo, mga tigpakaaron-ingnon! Kay kamo milatas sa dagat ug yuta aron sa paghimo ug usa ka kinabig. Ug sa dihang mahimo na siya, gihimo ninyo siya nga anak sa impiyerno sa makaduha sama kaninyo ug sa inyong kaugalingon. (Geenna g1067)
16 Woe to you, blind guides, who are saying, Whoever may swear by the temple, it is nothing, but whoever may swear by the gold of the temple—is debtor!
Pagkaalaot ninyo, kamong mga naggiya sa buta, kamong misulti nga, 'Si bisan kinsa nga manumpa pinaagi sa templo, wala kini pulos. Apan si bisan kinsa nga manumpa pinaagi sa bulawan sa templo, ginapos siya sa iyang pagpanumpa.'
17 Fools and blind! For which [is] greater, the gold, or the temple that is sanctifying the gold?
Kamong buta nga mga buangbuang, hain man ang labing dako, ang bulawan, o ang templo nga adunay bulawan nga gihalad sa Dios?
18 And, Whoever may swear by the altar, it is nothing, but whoever may swear by the gift that is on it—is debtor!
Ug, 'Si bisan kinsa nga manumpa sa halaran, wala kini pulos. Apan si bisan kinsa nga manumpa pinaagi sa gasa nga anaa niini, ginapos siya sa iyang mga pagpanumpa.'
19 Fools and blind! For which [is] greater, the gift, or the altar that is sanctifying the gift?
Kamo buta nga katawhan, kay hain man ang labing dako, ang gasa, o ang halaran nga adunay gasa nga gihalad sa Dios?
20 He therefore who swore by the altar, swears by it, and by all things on it;
Busa, siya nga nanumpa sa halaran nanumpa niini ug pinaagi sa tanang butang nga anaa niini.
21 and he who swore by the temple, swears by it, and by Him who is dwelling in it;
Ug siya nga nanumpa sa templo nanumpa niini ug pinaagi kaniya nga nagpuyo niini.
22 and he who swore by Heaven, swears by the throne of God, and by Him who is sitting on it.
Ug siya nga nanumpa diha sa langit nanumpa pinaagi sa trono sa Dios ug pinaagi kaniya nga naglingkod niini.
23 Woe to you, scribes and Pharisees, hypocrites! Because you give tithe of the mint, and the dill, and the cumin, and neglected the weightier things of the Law—judgment, and kindness, and faith; these it was necessary to do, and those not to neglect.
Alaot kamo, mga escriba ug mga Pariseo, mga tigpakaaron-ingnon! Kay naghatag kamo sa ikapulo sa anis, herba buena, ug komino, apan inyong gibiyaan ang mas bug-at nga mga butang sa balaod—katarong, kaluoy, ug pagtuo. Apan gikinahanglan ninyo kini nga mahuman, ug dili biyaan ang uban nga wala nahuman.
24 Blind guides! Who are straining out the gnat, and are swallowing the camel.
Kamong mga giya sa buta, gisala ninyo ang usa ka tagnok apan nagatulon sa usa ka kamelyo!
25 Woe to you, scribes and Pharisees, hypocrites! Because you make clean the outside of the cup and the plate, and within they are full of robbery and self-indulgence.
Alaot kamo, mga escriba ug mga Pariseo, mga tigpakaaron-ingnon! Kay gihinloan ninyo ang gawas sa baso ug sa plato, apan ang sulod nila napuno sa pagpanglimbong ug pagpasobra.
26 Blind Pharisee! First cleanse the inside of the cup and the plate, that the outside of them may also become clean.
Kamong buta nga Pariseo, hinloi una ang sulod sa kupa ug sa plato, aron ang sa gawas mahinlo usab.
27 Woe to you, scribes and Pharisees, hypocrites! Because you are like to whitewashed graves, which outwardly indeed appear beautiful, and within are full of bones of dead men, and of all uncleanness;
Alaot kamo, mga escriba ug mga Pariseo, mga tigpakaaron-ingnon! Kay sama kamo sa ginapaputi nga mga lubnganan, nga maanindot tan-awon sa gawas, apan ang sulod napuno sa bukog sa mga patay nga tawo ug sa tanang mahugaw nga mga butang.
28 so also you outwardly indeed appear to men righteous, and within you are full of hypocrisy and lawlessness.
Sa samang paagi, kamo usab sa panggawas makita sa mga tawo nga matarong, apan sa sulod napuno sa pagpakaaron-ingnon ug kalapasan.
29 Woe to you, scribes and Pharisees, hypocrites! Because you build the graves of the prophets, and adorn the tombs of the righteous,
Alaot kamo, mga escriba ug mga Pariseo, mga tigpakaaron-ingnon! Kay inyong gitukod ang mga lubnganan sa mga propeta ug gidayandayanan ang mga lubnganan sa matarong.
30 and say, If we had been in the days of our fathers, we would not have been partakers with them in the blood of the prophets.
Kamo miingon, 'Kung nabuhi kami sa adlaw sa among mga amahan, dili gayod kami moapil kanila sa pag-ula ug dugo sa mga propeta.'
31 So that you testify to yourselves that you are sons of them who murdered the prophets;
Busa kamo nagpamatuod sa inyong kaugalingon nga kamo ang mga anak niadtong nagpatay sa mga propeta.
32 and you fill up the measure of your fathers.
Kamo usab nagpuno sa sukdanan sa sala sa inyong mga amahan.
Kamo mga halas, kaliwat kamo sa mga bitin nga malala, unsaon man ninyo paglikay ang paghukom sa impiyerno? (Geenna g1067)
34 Because of this, behold, I send to you prophets, and wise men, and scribes, and of them you will kill and crucify, and of them you will scourge in your synagogues, and will pursue from city to city,
Busa, tan-awa, akong gipadala kaninyo ang mga propeta, maalamon nga mga tawo, ug mga escriba. Ang pipila kanila inyong pamatyon ug ilansang sa krus. Ug ang pipila kanila inyong latigohon didto sa inyong mga sinagoga ug pagagukdon gikan sa siyudad ngadto sa laing siyudad.
35 that on you may come all the righteous blood being poured out on the earth from the blood of Abel the righteous, to the blood of Zacharias son of Barachias, whom you murdered between the temple and the altar:
Ang sangpotanan mao nga diha kaninyo moabot ang pag-ula sa dugo sa tanang matarong didto sa kalibotan, gikan sa dugo ni Abel ang matarong hangtod sa dugo ni Zacarias nga anak ni Baraquias, nga gipatay ninyo taliwala sa balaang puloy-anan ug sa halaran.
36 truly I say to you, all these things will come on this generation.
Sa pagkatinuod mosulti ako kaninyo, kining tanan nga mga butang mahitabo niini nga kaliwatan.
37 Jerusalem, Jerusalem, that are killing the prophets, and stoning those sent to you, how often I willed to gather your children together, as a hen gathers her own chickens under the wings, and you did not will.
Jerusalem, Jerusalem, ikaw nga mipatay sa mga propeta, ug mibato sa mga gipadala kanimo! Sa kanunay ako nangandoy nga tigumon ang imong mga anak, sama sa pagtigom sa himungaan nga manok sa iyang mga piso ilalom sa iyang mga pako, apan wala ikaw mosugot!
38 Behold, your house is left to you desolate;
Tan-awa, ang imong balay gibiyaan kanimo nga sinalikway.
39 for I say to you, you may not see Me from now on, until you may say, Blessed [is] He who is coming in the Name of the LORD.”
Kay magasulti ako kanimo, Ikaw dili na makakita kanako sukad karon, hangtod nga mosulti ka, 'Bulahan siya nga moanhi diha sa ngalan sa Ginoo.'”
