Matthew 15
1 Then they come to Jesus from Jerusalem—scribes and Pharisees—saying,
อปรํ ยิรูศาลมฺนครียา: กติปยา อธฺยาปกา: ผิรูศินศฺจ ยีโศ: สมีปมาคตฺย กถยามาสุ: ,
2 “Why do Your disciples transgress the tradition of the elders? For they do not wash their hands when they may eat bread.”
ตว ศิษฺยา: กิมรฺถมฺ อปฺรกฺษาลิตกไร รฺภกฺษิตฺวา ปรมฺปราคตํ ปฺราจีนานำ วฺยวหารํ ลงฺวนฺเต?
3 And He answering said to them, “Why also do you transgress the command of God because of your tradition?
ตโต ยีศุ: ปฺรตฺยุวาจ, ยูยํ ปรมฺปราคตาจาเรณ กุต อีศฺวราชฺญำ ลงฺวเธฺวฯ
4 For God commanded, saying, Honor your father and mother; and, He who is speaking evil of father or mother—let him die the death;
อีศฺวร อิตฺยาชฺญาปยตฺ, ตฺวํ นิชปิตเรา สํมเนฺยถา: , เยน จ นิชปิตเรา นินฺเทฺยเต, ส นิศฺจิตํ มฺริเยต;
5 but you say, Whoever may say to father or mother, An offering [is] whatever you may be profited by me—
กินฺตุ ยูยํ วทถ, ย: สฺวชนกํ สฺวชนนีํ วา วากฺยมิทํ วทติ, ยุวำ มตฺโต ยลฺลเภเถ, ตตฺ นฺยวิทฺยต,
6 and he may not honor his father or his mother, and you set aside the command of God because of your tradition.
ส นิชปิตเรา ปุน รฺน สํมํสฺยเตฯ อิตฺถํ ยูยํ ปรมฺปราคเตน เสฺวษามาจาเรเณศฺวรียาชฺญำ ลุมฺปถฯ
7 Hypocrites, Isaiah prophesied well of you, saying,
เร กปฏิน: สรฺเวฺว ยิศยิโย ยุษฺมานธิ ภวิษฺยทฺวจนาเนฺยตานิ สมฺยคฺ อุกฺตวานฺฯ
8 This people draws near to Me with their mouth, and with the lips it honors Me, but their heart is far off from Me;
วทไน รฺมนุชา เอเต สมายานฺติ มทนฺติกํฯ ตถาธไร รฺมทียญฺจ มานํ กุรฺวฺวนฺติ เต นรา: ฯ
9 and in vain they worship Me, teaching teachings—commands of men.”
กินฺตุ เตษำ มโน มตฺโต วิทูเรอว ติษฺฐติฯ ศิกฺษยนฺโต วิธีนฺ นฺราชฺญา ภชนฺเต มำ มุไธว เตฯ
10 And having called near the multitude, He said to them, “Hear and understand:
ตโต ยีศุ โรฺลกานฺ อาหูย โปฺรกฺตวานฺ, ยูยํ ศฺรุตฺวา พุธฺยธฺพํฯ
11 [it is] not that which is coming into the mouth [that] defiles the man, but that which is coming forth from the mouth, this defiles the man.”
ยนฺมุขํ ปฺรวิศติ, ตตฺ มนุชมฺ อเมธฺยํ น กโรติ, กินฺตุ ยทาสฺยาตฺ นิรฺคจฺฉติ, ตเทว มานุษมเมธฺยี กโรตีฯ
12 Then His disciples having come near, said to Him, “Have You known that the Pharisees, having heard the word, were stumbled?”
ตทานีํ ศิษฺยา อาคตฺย ตไสฺม กถยาญฺจกฺรุ: , เอตำ กถำ ศฺรุตฺวา ผิรูศิโน วฺยรชฺยนฺต, ตตฺ กึ ภวตา ชฺญายเต?
13 And He answering said, “Every plant that My heavenly Father did not plant will be rooted up;
ส ปฺรตฺยวทตฺ, มม สฺวรฺคสฺถ: ปิตา ยํ กญฺจิทงฺกุรํ นาโรปยตฺ, ส อุตฺปาวฺทฺยเตฯ
14 leave them alone, they are guides—blind of blind; and if blind may guide blind, both will fall into a ditch.”
เต ติษฺฐนฺตุ, เต อนฺธมนุชานามฺ อนฺธมารฺคทรฺศกา เอว; ยทฺยนฺโธ'นฺธํ ปนฺถานํ ทรฺศยติ, ตรฺหฺยุเภา ครฺตฺเต ปตต: ฯ
15 And Peter answering said to Him, “Explain to us this allegory.”
ตทา ปิตรสฺตํ ปฺรตฺยวทตฺ, ทฺฤษฺฏานฺตมิมมสฺมานฺ โพธยตุฯ
16 And Jesus said, “Are you also yet without understanding?
ยีศุนา โปฺรกฺตํ, ยูยมทฺย ยาวตฺ กิมโพธา: สฺถ?
17 Do you not understand that all that is going into the mouth passes into the belly, and is cast forth into the drain?
กถามิมำ กึ น พุธฺยทฺเหฺพ? ยทาสฺยํ เปฺรวิศติ, ตทฺ อุทเร ปตนฺ พหิรฺนิรฺยาติ,
18 But the things coming forth from the mouth come forth from the heart, and these defile the man;
กินฺตฺวาสฺยาทฺ ยนฺนิรฺยาติ, ตทฺ อนฺต: กรณาตฺ นิรฺยาตตฺวาตฺ มนุชมเมธฺยํ กโรติฯ
19 for out of the heart come forth evil thoughts, murders, adulteries, whoredoms, thefts, false witnessings, slanders:
ยโต'นฺต: กรณาตฺ กุจินฺตา พธ: ปารทาริกตา เวศฺยาคมนํ ไจรฺยฺยํ มิถฺยาสากฺษฺยมฺ อีศฺวรนินฺทา ไจตานิ สรฺวฺวาณิ นิรฺยฺยานฺติฯ
20 these are the things defiling the man; but to eat with unwashed hands does not defile the man.”
เอตานิ มนุษฺยมปวิตฺรี กุรฺวฺวนฺติ กินฺตฺวปฺรกฺษาลิตกเรณ โภชนํ มนุชมเมธฺยํ น กโรติฯ
21 And Jesus having come forth from there, withdrew to the parts of Tyre and Sidon,
อนนฺตรํ ยีศุสฺตสฺมาตฺ สฺถานาตฺ ปฺรสฺถาย โสรสีโทนฺนครโย: สีมามุปตเสฺยาฯ
22 and behold, a woman, a Canaanite, having come forth from those borders, called to Him, saying, “Deal kindly with me, Lord, Son of David; my daughter is miserably demonized.”
ตทา ตตฺสีมาต: กาจิตฺ กินานียา โยษิทฺ อาคตฺย ตมุจฺไจรุวาจ, เห ปฺรโภ ทายูท: สนฺตาน, มไมกา ทุหิตาเสฺต สา ภูตคฺรสฺตา สตี มหาเกฺลศํ ปฺราปฺโนติ มม ทยสฺวฯ
23 And He did not answer her a word; and His disciples having come to Him, were asking Him, saying, “Let her away, because she cries after us”;
กินฺตุ ยีศุสฺตำ กิมปิ โนกฺตวานฺ, ตต: ศิษฺยา อาคตฺย ตํ นิเวทยามาสุ: , เอษา โยษิทฺ อสฺมากํ ปศฺจาทฺ อุจฺไจราหูยาคจฺฉติ, เอนำ วิสฺฤชตุฯ
24 and He answering said, “I was not sent except to the lost sheep of the house of Israel.”
ตทา ส ปฺรตฺยวทตฺ, อิสฺราเยลฺโคตฺรสฺย หาริตเมษานฺ วินา กสฺยาปฺยนฺยสฺย สมีปํ นาหํ เปฺรษิโตสฺมิฯ
25 And having come, she was worshiping Him, saying, “Lord, help me”;
ตต: สา นารีสมาคตฺย ตํ ปฺรณมฺย ชคาท, เห ปฺรโภ มามุปกุรุฯ
26 and He answering said, “It is not good to take the children’s bread, and to cast to the little dogs.”
ส อุกฺตวานฺ, พาลกานำ ภกฺษฺยมาทาย สารเมเยโภฺย ทานํ โนจิตํฯ
27 And she said, “Yes, Lord, for even the little dogs eat of the crumbs that are falling from their lords’ table”;
ตทา สา พภาเษ, เห ปฺรโภ, ตตฺ สตฺยํ, ตถาปิ ปฺรโภ รฺภญฺจาทฺ ยทุจฺฉิษฺฏํ ปตติ, ตตฺ สารเมยา: ขาทนฺติฯ
28 then answering, Jesus said to her, “O woman, great [is] your faith, let it be to you as you will”; and her daughter was healed from that hour.
ตโต ยีศุ: ปฺรตฺยวทตฺ, เห โยษิตฺ, ตว วิศฺวาโส มหานฺ ตสฺมาตฺ ตว มโนภิลษิตํ สิทฺยฺยตุ, เตน ตสฺยา: กนฺยา ตสฺมินฺเนว ทณฺเฑ นิรามยาภวตฺฯ
29 And having departed from there, Jesus came near to the Sea of Galilee, and having gone up to the mountain, He was sitting there,
อนนฺตรํ ยีศสฺตสฺมาตฺ สฺถานาตฺ ปฺรสฺถาย คาลีลฺสาครสฺย สนฺนิธิมาคตฺย ธราธรมารุหฺย ตโตฺรปวิเวศฯ
30 and there came to Him great multitudes, having with them lame, blind, mute, maimed, and many others, and they cast them at the feet of Jesus, and He healed them,
ปศฺจาตฺ ชนนิวโห พหูนฺ ขญฺจานฺธมูกศุษฺกกรมานุษานฺ อาทาย ยีโศ: สมีปมาคตฺย ตจฺจรณานฺติเก สฺถาปยามาสุ: , ตต: สา ตานฺ นิรามยานฺ อกโรตฺฯ
31 so that the multitudes wondered, seeing mute ones speaking, maimed whole, lame walking, and blind seeing; and they glorified the God of Israel.
อิตฺถํ มูกา วากฺยํ วทนฺติ, ศุษฺกกรา: สฺวาสฺถฺยมายานฺติ, ปงฺคโว คจฺฉนฺติ, อนฺธา วีกฺษนฺเต, อิติ วิโลกฺย โลกา วิสฺมยํ มนฺยมานา อิสฺราเยล อีศฺวรํ ธนฺยํ พภาษิเรฯ
32 And Jesus having called near His disciples, said, “I have compassion on the multitude, because now three days they continue with Me, and they do not have what they may eat; and to let them away fasting I will not, lest they faint in the way.”
ตทานีํ ยีศุ: สฺวศิษฺยานฺ อาหูย คทิตวานฺ, เอตชฺชนนิวเหษุ มม ทยา ชายเต, เอเต ทินตฺรยํ มยา สากํ สนฺติ, เอษำ ภกฺษฺยวสฺตุ จ กญฺจิทปิ นาสฺติ, ตสฺมาทหเมตานกฺฤตาหารานฺ น วิสฺรกฺษฺยามิ, ตถาเตฺว วรฺตฺมมเธฺย กฺลาเมฺยษุ: ฯ
33 And His disciples say to Him, “From where to us in a wilderness [will we get] so many loaves, as to fill so great a multitude?”
ตทา ศิษฺยา อูจุ: , เอตสฺมินฺ ปฺรานฺตรมธฺย เอตาวโต มรฺตฺยานฺ ตรฺปยิตุํ วยํ กุตฺร ปูปานฺ ปฺราปฺสฺยาม: ?
34 And Jesus says to them, “How many loaves do you have?” And they said, “Seven, and a few little fishes.”
ยีศุรปฺฤจฺฉตฺ, ยุษฺมากํ นิกเฏ กติ ปูปา อาสเต? ต อูจุ: , สปฺตปูปา อลฺปา: กฺษุทฺรมีนาศฺจ สนฺติฯ
35 And He commanded the multitudes to sit down on the ground,
ตทานีํ ส โลกนิวหํ ภูมาวุปเวษฺฏุมฺ อาทิศฺย
36 and having taken the seven loaves and the fishes, having given thanks, He broke, and gave to His disciples, and the disciples [gave] to the multitude.
ตานฺ สปฺตปูปานฺ มีนำศฺจ คฺฤหฺลนฺ อีศฺวรียคุณานฺ อนูทฺย ภํกฺตฺวา ศิเษฺยโภฺย ทเทา, ศิษฺยา โลเกโภฺย ททุ: ฯ
37 And they all ate, and were filled, and they took up what was over of the broken pieces seven baskets full,
ตต: สรฺเวฺว ภุกฺตฺวา ตฺฤปฺตวนฺต: ; ตทวศิษฺฏภกฺเษฺยณ สปฺตฑลกานฺ ปริปูรฺยฺย สํชคฺฤหุ: ฯ
38 and those eating were four thousand men, apart from women and children.
เต โภกฺตาโร โยษิโต พาลกำศฺจ วิหาย ปฺราเยณ จตุ: สหสฺราณิ ปุรุษา อาสนฺฯ
39 And having let away the multitudes, He went into the boat, and came to the borders of Magdala.
ตต: ปรํ ส ชนนิวหํ วิสฺฤชฺย ตริมารุหฺย มคฺทลาปฺรเทศํ คตวานฺฯ
