Matthew 15
1 Then they come to Jesus from Jerusalem—scribes and Pharisees—saying,
Unya ang pipila ka mga Pariseo ug mga eskriba miadto kang Jesus gikan sa Jerusalem. Miingon sila,
2 “Why do Your disciples transgress the tradition of the elders? For they do not wash their hands when they may eat bread.”
“Nganong ang imong mga disipulo nagsupak man sa mga tulomanon sa mga katigulangan? Kay wala sila maghugas sa ilang mga kamot sa dihang nangaon sila.”
3 And He answering said to them, “Why also do you transgress the command of God because of your tradition?
Si Jesus mitubag ug miingon kanila, “Ug kamo - nganong inyo mang gisupak ang sugo sa Dios tungod ug alang sa inyong mga tulomanon?
4 For God commanded, saying, Honor your father and mother; and, He who is speaking evil of father or mother—let him die the death;
Kay ang Dios miingon, 'Tahora ang inyong amahan ug inahan,' ug 'Siya nga magsulti ug daotan ngadto sa iyang amahan ug inahan, mamatay gayod.'
5 but you say, Whoever may say to father or mother, An offering [is] whatever you may be profited by me—
Apan kamo miingon, 'Si bisan kinsa nga mosulti sa iyang amahan o inahan, “Bisan unsang tabang nga nadawat ninyo gikan kanako mao na karon ang gasa nga gihatag sa Dios,”'
6 and he may not honor his father or his mother, and you set aside the command of God because of your tradition.
kanang tawhana dili na kinahanglan nga motahod sa iyang amahan. Niini nga paagi gihimo ninyo nga walay pulos ang pulong sa Dios tungod ug alang sa inyong mga tulomanon.
7 Hypocrites, Isaiah prophesied well of you, saying,
Kamong mga tigpakaaron-ingnon, maayo ang gibuhat ni Isaiah nga panagna mahitungod kaninyo sa dihang miingon siya,
8 This people draws near to Me with their mouth, and with the lips it honors Me, but their heart is far off from Me;
'Kining mga tawhana nagtahod kanako sa ilang mga ngabil, apan ang ilang mga kasingkasing halayo gikan kanako.
9 and in vain they worship Me, teaching teachings—commands of men.”
Nagsimba sila kanako sa walay kapuslanan, tungod kay nagtudlo sila ingon nga ang ilang mga pagtulon-an mao ang sugo sa mga tawo.”'
10 And having called near the multitude, He said to them, “Hear and understand:
Unya gitawag niya ang panon sa katawhan ngadto sa iyang kaugalingon ug miingon kanila, “Paminawa ug sabta—
11 [it is] not that which is coming into the mouth [that] defiles the man, but that which is coming forth from the mouth, this defiles the man.”
Walay bisan unsa nga mosulod ngadto sa baba ang makapahugaw sa usa ka tawo. Hinuon, kung unsa ang mogawas sa baba, mao kini ang makapahugaw sa usa ka tawo.”
12 Then His disciples having come near, said to Him, “Have You known that the Pharisees, having heard the word, were stumbled?”
Unya ang mga disipulo miduol ug miingon kang Jesus, “Nasayod ka ba nga nasuko ang mga Pariseo sa dihang nadungog nila kini nga pamahayag?”
13 And He answering said, “Every plant that My heavenly Father did not plant will be rooted up;
Si Jesus mitubag ug miingon, “Ang matag tanom nga wala gitanom sa akong langitnong Amahan pagaibton.
14 leave them alone, they are guides—blind of blind; and if blind may guide blind, both will fall into a ditch.”
Pasagdi sila nga mag-inusara, sila ang mga giya nga buta. Kung ang usa ka tawong buta mogiya sa laing tawong buta, mangahulog silang duha ngadto sa bung-aw.”
15 And Peter answering said to Him, “Explain to us this allegory.”
Mitubag si Pedro ug miingon kang Jesus, “Ipasabot kini nga sambingay kanamo.”
16 And Jesus said, “Are you also yet without understanding?
Miingon si Jesus, “Kamo ba usab nagpabiling walay pagsabot?
17 Do you not understand that all that is going into the mouth passes into the belly, and is cast forth into the drain?
Wala ba ninyo makita nga bisan unsa nga mogawas sa inyong baba moagi ngadto sa tiyan ug unya mogawas ngadto sa kasilyas?
18 But the things coming forth from the mouth come forth from the heart, and these defile the man;
Apan ang mga butang nga mogawas sa baba gikan sa kasingkasing. Mao sila ang mga butang nga makapahugaw sa usa ka tawo.
19 for out of the heart come forth evil thoughts, murders, adulteries, whoredoms, thefts, false witnessings, slanders:
Kay gikan sa kasingkasing mosunod ang daotang mga hunahuna, pagpatay, pagpanapaw, malaw-ay nga pagpakighilawas, pagpangawat, pagsaksi ug mga bakak, ug mga pagtamay.
20 these are the things defiling the man; but to eat with unwashed hands does not defile the man.”
Mao kini ang mga butang nga makapahugaw sa usa ka tawo. Apan ang mokaon uban sa walay hugas nga mga kamot dili makapahugaw sa usa ka tawo.”
21 And Jesus having come forth from there, withdrew to the parts of Tyre and Sidon,
Unya si Jesus mipahawa gikan didto ug mipaingon sa mga rehiyon sa mga siyudad sa Tiro ug Sidon.
22 and behold, a woman, a Canaanite, having come forth from those borders, called to Him, saying, “Deal kindly with me, Lord, Son of David; my daughter is miserably demonized.”
Ug tan-awa, ang usa ka babayeng Canaanhon miabot gikan niana nga rehiyon. Misinggit siya ug miingon, “Kalooy-i ako, Ginoo, anak ni David; Ang akong anak nga babaye gisakit pag-ayo sa demonyo.”
23 And He did not answer her a word; and His disciples having come to Him, were asking Him, saying, “Let her away, because she cries after us”;
Apan si Jesus wala mitubag kaniya bisan usa ka pulong. Ang iyang mga disipulo miabot ug nagpakiluoy kaniya, nga nag-ingon, “Papahawaa siya, kay nagsinggit siya nga nagsunod-sunod kanato.”
24 and He answering said, “I was not sent except to the lost sheep of the house of Israel.”
Apan si Jesus mitubag ug miingon, “Wala ako gipadala alang ni bisan kinsa gawas sa nangawala nga karnero sa panimalay sa Israel.”
25 And having come, she was worshiping Him, saying, “Lord, help me”;
Apan miduol siya ug miluhod sa iyang atubangan, nga nag-ingon, “Ginoo, tabangi ako,”
26 and He answering said, “It is not good to take the children’s bread, and to cast to the little dogs.”
Mitubag siya ug miingon, “Dili angay nga kuhaon ang tinapay sa mga bata ug ilabay kini ngadto sa gagmay nga mga iro.”
27 And she said, “Yes, Lord, for even the little dogs eat of the crumbs that are falling from their lords’ table”;
Miingon siya, “Oo, Ginoo, apan bisan pa ang gagmay nga mga iro mokaon sa pipila ka mga mumho nga mahulog gikan sa mga lamisa sa ilang agalon.”
28 then answering, Jesus said to her, “O woman, great [is] your faith, let it be to you as you will”; and her daughter was healed from that hour.
Unya mitubag si Jesus ug miingon ngadto kaniya, “Babaye, pagkadako sa imong pagtuo. Matuman kini alang kanimo sama sa imong gipangandoy.” Ug ang iyang anak nga babaye namaayo nianang taknaa.
29 And having departed from there, Jesus came near to the Sea of Galilee, and having gone up to the mountain, He was sitting there,
Mibiya si Jesus niana nga dapit ug miadto duol sa Dagat sa Galilea. Unya mitungas siya sa bungtod ug milingkod didto.
30 and there came to Him great multitudes, having with them lame, blind, mute, maimed, and many others, and they cast them at the feet of Jesus, and He healed them,
Ang dakong panon sa katawhan miadto kaniya. Gidala nila uban kanila ang bakol, buta, amang, ug kimay nga mga tawo, ug daghan pang uban nga masakiton. Gidala nila sila sa tiilan ni Jesus ug unya giayo niya sila.
31 so that the multitudes wondered, seeing mute ones speaking, maimed whole, lame walking, and blind seeing; and they glorified the God of Israel.
Busa ang panon sa katawhan natingala sa dihang nakita nila ang amang nga mga tawo nga nakasulti, ang mga kimay naayo, ang bakol nakalakaw, ug ang buta nakakita. Gidayeg nila ang Dios sa Israel.
32 And Jesus having called near His disciples, said, “I have compassion on the multitude, because now three days they continue with Me, and they do not have what they may eat; and to let them away fasting I will not, lest they faint in the way.”
Gitawag ni Jesus ang iyang mga disipulo paduol kaniya ug miingon, “Aduna akoy kaluoy sa pundok sa katawhan, tungod kay nag-uban sila kanako sulod sa tulo na ka adlaw ug wala nay makaon. Dili ko buot nga ipapauli sila nga dili makakaon, aron nga dili sila makuyapan diha sa dalan.”
33 And His disciples say to Him, “From where to us in a wilderness [will we get] so many loaves, as to fill so great a multitude?”
Ang mga disipulo miingon kaniya, “Diin man kita makakuha ug igong mga tinapay niining mamingaw nga dapit aron sa pagpatagbaw sa hilabihan kadako nga pundok sa katawhan?”
34 And Jesus says to them, “How many loaves do you have?” And they said, “Seven, and a few little fishes.”
Si Jesus miingon kanila, “Pila man kabuok ang tinapay nga anaa kaninyo?” Miingon sila, “Pito, ug pipila ka mga gagmay nga isda.”
35 And He commanded the multitudes to sit down on the ground,
Unya gisugo ni Jesus ang panon sa katawhan nga manglingkod sa yuta.
36 and having taken the seven loaves and the fishes, having given thanks, He broke, and gave to His disciples, and the disciples [gave] to the multitude.
Gikuha niya ang pito ka tinapay ug ang isda, ug human sa pagpasalamat, gipikaspikas niya ang tinapay ug gihatag ngadto sa iyang mga disipulo. Ang mga disipulo naghatag kanila ngadto sa pundok sa katawhan.
37 And they all ate, and were filled, and they took up what was over of the broken pieces seven baskets full,
Nangaon ang tanang tawo ug natagbaw. Ug gitigom nila ang tanang pagkaon nga nahibilin gikan sa mga gipikaspikas nga bahin, napuno ang pito ka bukag.
38 and those eating were four thousand men, apart from women and children.
Kadtong nangaon 4000 ka mga lalaki, gawas sa mga babaye ug mga bata.
39 And having let away the multitudes, He went into the boat, and came to the borders of Magdala.
Unya gipapauli ni Jesus ang panon sa katawhan ug misakay didto sa sakayan ug miadto ngadto sa rehiyon sa Magadan.
