Matthew 10
1 And having called His twelve disciples to Himself, He gave to them power over unclean spirits, so as to be casting them out, and to be healing every disease and every sickness.
तवय येशुनी आपला बारा शिष्यसले जोडे बलाईसन भूते काढाना अनी सर्वा रोग अनं सर्वा दुर्बलसले बरं कराना अधिकार दिधा.
2 And of the twelve apostles the names are these: first, Simon, who is called Peter, and his brother Andrew; James of Zebedee, and his brother John;
त्या बारा शिष्यसना नावे असा शेतस पहिला, पेत्र ज्याले शिमोन म्हणतस अनं त्याना भाऊ अंद्रिया; जब्दीना पोऱ्या याकोब, अनं त्याना भाऊ योहान,
3 Philip, and Bartholomew; Thomas, and Matthew the tax collector; James of Alpheus, and Lebbeus who was surnamed Thaddeus;
फिलीप्प अनं बर्थलमय; थोमा, अनं मत्तय जकातदार; अल्फीना पोऱ्या याकोब अनं तद्दय;
4 Simon the Zealot, and Judas Iscariot, who also delivered Him up.
शिमोन कनानी अनं येशुले धरीसन देणारा यहुदा इस्कर्योत.
5 These twelve Jesus sent forth, having given command to them, saying, “Do not go away to the way of the nations, and do not go into a city of the Samaritans,
ह्या बारा जणसले येशुनी अशी आज्ञा करीसन धाडं, की, गैरयहूदीसकडे जावानी वाट वरतीन जाऊ नका, अनं शोमरोनी लोकसना कोणताच शहरमा जावू नका;
6 and be going rather to the lost sheep of the house of Israel.
तर इस्त्राएलसना घरमधला दवडेल मेंढरसकडे जा.
7 And going on, proclaim, saying that the kingdom of the heavens has come near;
अनी जावाना येळले अशी घोषणा करा की, स्वर्गना राज्य जोडे येल शे.
8 be healing [those] ailing, raising the dead, cleansing lepers, casting out demons—freely you received, freely give.
अनं रोगीसले बरं करा, मरेलसले ऊठाडा, कोड लागलेसले शुध्द करा, अनं भूते काढा कारण जे तुमले मोफत मिळनं ते तुम्हीन मोफत द्या.
9 Do not provide gold, nor silver, nor brass in your girdles,
सोनं, चांदी अनं तांबाना पैसा आपला कंबरबंधमा लेवु नका;
10 nor leather pouch for the way, nor two coats, nor sandals, nor staff—for the workman is worthy of his nourishment.
प्रवासकरता झोळी, दुसरा कपडा, जोडा लेवु नका, कारण काम करनारासनं पोषण व्हवाकरता हाई योग्य शे.
11 And into whatever city or village you may enter, inquire who in it is worthy, and abide there, until you may go forth.
ज्या ज्या शहरमा गावसमा तुम्हीन जाशात तठे कोण योग्य शे हाई शोधी काढा अनं तुम्हीन तठेन निंघतस तोपावत त्यासना आठेच राहा;
12 And coming into the house greet it,
जवय तुम्हीन त्या घरमा जाशात तवय तठे तुमले शांती मिळो असं म्हणा;
13 and if indeed the house is worthy, let your peace come on it; and if it is not worthy, let your peace return to you.
ते घर चांगलं ऱ्हायनं तर तुम्हीन देयल शांतीना आशिर्वाद त्यासले लागो; अनं जर त्या चांगला नही राहीनात तर तो आशिर्वाद तुमनाकडे परत येवो.
14 And whoever may not receive you nor hear your words, coming forth from that house or city, shake off the dust of your feet,
जो कोणी तुमनं स्वागत करावं नही, अनं तुमनं वचन ऐकावु नही, त्या घरमातीन किंवा शहरमातीन निंघतांना आपला पायनी धुळ झटकी टाका.
15 truly I say to you, it will be more tolerable for the land of Sodom and Gomorrah in the day of judgment than for that city.
मी तुमले सत्य सांगस, न्यायना दिनले त्या शहरनापेक्षा सदोम अनं गमोरा ह्या प्रदेशले सोपं जाई.
16 Behold, I send you forth as sheep in the midst of wolves, therefore be wise as the serpents, and pure as the doves.
लांडगासमा जसं मेंढरूले धाडतस तसं मी तुमले धाडी ऱ्हायनु म्हणीसन तुम्हीन सापनामायक चपळ अनं कबुतरना मायक भोळा बना.
17 And take heed of men, for they will give you up to Sanhedrins, and in their synagogues they will scourge you,
लोकसपाईन सावध राहा; कारण त्या तुमले न्यायलयना स्वाधीन करतीन, अनी त्यासना सभास्थानमा तुमले फटका मारतीन,
18 and before governors and kings you will be brought for My sake, for a testimony to them and to the nations.
अनी देशना अधिकारीसले, राजासले अनं गैरयहूदीसले समजाले पाहिजे की तुम्हीन मना साक्षीदार शेतस, म्हणीसन तुमले त्यासनासमोर नेतीन.
19 And whenever they may deliver you up, do not be anxious how or what you may speak, for it will be given you in that hour what you will speak;
जवय तुमले त्यासना स्वाधीन करतीन तवय कसं काय बोलानं यानी चिंता करू नका, कारण तुमले जे काही बोलना शे हाई त्याच येळले तुमले सुचाडाई जाई.
20 for you are not the speakers, but the Spirit of your Father that is speaking in you.
कारण बोलणारा तुम्हीन नही, तर तुमना स्वर्गना बापना आत्मा हाऊच तुमनामा बोलणारा शे,
21 And brother will deliver up brother to death, and father child, and children will rise up against parents, and will put them to death,
भाऊ भाऊले अनी बाप आपला पोऱ्याले मारा करता धरी दि; पोऱ्या मायबापसं विरूध्द ऊठतीन, त्यासले मारी टाकतीन;
22 and you will be hated by all because of My Name, but he who has endured to the end, he will be saved.
मना नावमुये सर्वा लोके तुमनी निंदा करतीन; पण जो शेवटपावत टिकी राही त्यानंच तारण व्हई.
23 And whenever they may persecute you in this city, flee to the other, for truly I say to you, you may not have finished [going through] the cities of Israel until the Son of Man may come.
जवय एक गावमा तुमना छळ व्हई तवय दुसरा गावमा पळी जा; मी तुमले खरंखरं सांगस की, याना पहिले तुमनं इस्त्राएलना सर्वा नगरसमा फिरीनं व्हस नही, तोपावत मनुष्यना पोऱ्या ई जाई.
24 A disciple is not above the teacher, nor a servant above his lord;
गुरूपेक्षा शिष्य थोर नही अनी मालकपेक्षा नोकर थोर नही.
25 sufficient to the disciple that he may be as his teacher, and the servant as his lord; if the master of the house they called Beelzebul, how much more those of his household?
शिष्यसनी गुरूनामायक अनी नोकरनी मालकनामायक व्हावं, इतलंच त्यासले पुरं, घर धनीले सैतान म्हणतस, तर घरना लोकसले का बरं नही म्हणतीन?
26 You may not, therefore, fear them, for there is nothing covered that will not be revealed, and hid that will not be known;
यामुये त्यासले घाबरू नका; कारण उघडामा ई अस काहीच झाकायल नही अनी कळाव नही अस काहीच गुप्त नही.
27 that which I tell you in the darkness, speak in the light, and that which you hear at the ear, proclaim on the housetops.
जे मी तुमले अंधारमा सांगस, ते उजेडमा बोला, अनी जे काही तुम्हीन कानतीन ऐकतस ते धाबावर जाईन प्रचार करा.
28 And do not be afraid of those killing the body, and are not able to kill the soul, but rather fear Him who is able to destroy both soul and body in Gehenna. (Geenna g1067)
ज्या शरिरना नाश करतस पण आत्माना नाश कराले समर्थ नही त्यासले घाबरू नका, तर आत्मा अनं शरीर ह्या दोन्हीसले नरकमा नाश कराले जो परमेश्वर समर्थ शे त्याले घाबरा. (Geenna g1067)
29 Are not two sparrows sold for an assarion? And one of them will not fall on the ground without your Father;
एक नाणामा दोन चिमण्या ईकतस की, नही? तरी पण तुमना स्वर्गना बापशिवाय त्यापाईन एक बी जमीनवर पडस नही.
30 and of you—even the hairs of the head are all numbered;
तुमना डोकावरना सर्वा केस बी मोजेल शेतस.
31 therefore, do not be afraid, you are better than many sparrows.
म्हणीन घाबरू नका, कारण बराच चिमण्यासपेक्षा तुमनं मोल अधिक शे.
32 Everyone, therefore, who will confess in Me before men, I also will confess in him before My Father who is in the heavens;
जो कोणी लोकसना समोर मना स्विकार करी, त्याना स्विकार मी मना स्वर्गना बापसमोर करसु;
33 and whoever will deny Me before men, I also will deny him before My Father who is in the heavens.
पण जो कोणी लोकसना समोर माले नाकारी, त्याना नाकार मी मना स्वर्गना बापसमोर करसु;
34 You may not suppose that I came to put peace on the earth; I did not come to put peace, but a sword;
अस नका समजा; की मी पृथ्वीवर शांतता कराले येल शे; मी शांतता कराले नही तर तलवार चालाडाले येल शे.
35 for I came to set a man at variance against his father, and a daughter against her mother, and a daughter-in-law against her mother-in-law,
कारण पोऱ्या अनं बाप, पोर अनं माय, सुन अनं सासु, यासमा फुट पाडाकरता मी येल शे;
36 and the enemies of a man are those of his household.
अनी माणुसनाच घरना लोके त्याना वैरी व्हतीन.
37 He who is cherishing father or mother above Me, is not worthy of Me, and he who is cherishing son or daughter above Me, is not worthy of Me,
जो कोणी मनापेक्षा बाप अनं मायवर जास्त प्रेम करस तो माले योग्य नही; जो मनापेक्षा पोऱ्यावर किंवा पोरवर जास्त प्रेम करस तो माले योग्य नही;
38 and whoever does not receive his cross and follow after Me, is not worthy of Me.
अनी जो कोणी स्वतःना क्रुसखांब उचलीन मनामांगे येस नही तो माले योग्य नही.
39 He who found his life will lose it, and he who lost his life for My sake will find it.
जो स्वतःना जिवले वाचाडी तो त्याले गमाडी, अनी जो मनाकरता स्वतःना जिव गमाडी, तो त्याना जिवले वाचाडी.
40 He who is receiving you receives Me, and he who is receiving Me receives Him who sent Me;
जो तुमना स्विकार करस, तो मना स्विकार करस अनी जो माले स्वीकारस, तो ज्यानी माले धाडेल शे त्याले स्वीकारस.
41 he who is receiving a prophet in the name of a prophet, will receive a prophet’s reward, and he who is receiving a righteous man in the name of a righteous man, will receive a righteous man’s reward,
जो संदेष्टाले म्हणीन स्वीकारस त्याले संदेष्टानं प्रतिफळ मिळी; अनी न्यायी माणुसले न्यायी म्हणीसन जो त्याना स्विकार करी, त्याले न्यायीजणसना प्रतिफळ मिळी;
42 and whoever may give to drink to one of these little ones a cup of cold water only in the name of a disciple, truly I say to you, he may not lose his reward.”
मी तुमले खरंखरं सांगस, जो कोणी ह्या धाकलासपैकी एकले मना शिष्य समजीन गल्लासभर थंड पाणी पाजी, तर त्याले त्यानं प्रतिफळ मिळाशिवाय रावावू नही.
