< John 8 >
1 And at dawn He came again to the temple [courts],
Chúa Giê-xu lên núi Ô-liu nghỉ đêm.
2 and all the people were coming to Him, and having sat down, He was teaching them;
Mới rạng đông, Chúa đã trở lại Đền Thờ. Dân chúng kéo nhau đến gần, Ngài ngồi xuống dạy dỗ họ.
3 and the scribes and the Pharisees bring to Him a woman having been taken in adultery, and having set her in the midst,
Chúa đang giảng dạy, các thầy dạy luật và Pha-ri-si dẫn đến một thiếu phụ bị bắt về tội ngoại tình, để chị đứng trước đám đông.
4 they say to Him, “Teacher, this woman was taken in the very crime [of] committing adultery,
Họ chất vấn Chúa Giê-xu: “Thưa Thầy, chị này bị bắt quả tang phạm tội ngoại tình.
5 and in the Law, Moses commanded us that such be stoned; You, therefore, what do You say?”
Theo luật Môi-se, người ngoại tình phải bị ném đá xử tử. Còn Thầy nghĩ sao?”
6 And this they said, trying Him, that they might have to accuse Him. And Jesus, having stooped down, with the finger He was writing on the ground,
Họ cố ý gài bẫy để tìm lý do tố cáo Ngài, nhưng Chúa Giê-xu cúi xuống, lấy ngón tay viết trên mặt đất.
7 and when they continued asking Him, having bent Himself back, He said to them, “The sinless of you—let him cast the first stone at her”;
Họ cứ hỏi mãi, Chúa đứng dậy và trả lời: “Trong các ông, người nào vô tội hãy ném đá chị ấy trước đi!”
8 and again having stooped down, He was writing on the ground,
Chúa lại cúi xuống viết trên mặt đất.
9 and they having heard, and being convicted by the conscience, were going forth one by one, having begun from the elders—to the last; and Jesus was left alone, and the woman standing in the midst.
Nghe câu ấy, họ lần lượt bỏ đi, người lớn tuổi đi trước cho đến khi chỉ còn một mình Chúa Giê-xu với thiếu phụ đó.
10 And Jesus having bent Himself back, and having seen no one but the woman, said to her, “Woman, where are those—your accusers? Did no one pass sentence on you?”
Chúa Giê-xu đứng lên hỏi: “Này chị, họ đi đâu hết cả? Không có ai lên án chị sao?”
11 And she said, “No one, Lord”; and Jesus said to her, “Neither do I pass sentence on you; be going on, and sin no more.”]]
Chị đáp: “Thưa Chúa, không ai cả.” Chúa Giê-xu ôn tồn: “Ta cũng không lên án con đâu. Con về đi, từ nay đừng phạm tội nữa!”
12 Again, therefore, Jesus spoke to them, saying, “I AM the light of the world; he who is following Me will not walk in the darkness, but he will have the light of life.”
Sau đó, Chúa Giê-xu dạy dân chúng: “Ta là nguồn sáng cho nhân loại. Người nào theo Ta, sẽ không quờ quạng trong bóng tối, nhưng có ánh sáng sự sống soi đường.”
13 The Pharisees, therefore, said to Him, “You testify of Yourself, Your testimony is not true”;
Các thầy Pha-ri-si bắt bẻ: “Thầy tự khoa trương thì ai tin được!”
14 Jesus answered and said to them, “And if I testify of Myself—My testimony is true, because I have known from where I came, and to where I go, and you have not known from where I come, or to where I go.
Chúa Giê-xu đáp: “Dù Ta tự làm chứng, lời chứng ấy vẫn xác thực, vì Ta biết rõ Ta từ đâu đến, và sẽ về đâu, còn các ông chẳng biết gì về Ta cả.
15 You judge according to the flesh; I do not judge anyone,
Các ông dựa theo bề ngoài mà phê phán, còn Ta hiện giờ không kết án ai.
16 and even if I do judge My judgment is true, because I am not alone, but I and the Father who sent Me;
Nhưng nếu cần phê phán, Ta luôn luôn xét xử đúng sự thật, vì Cha là Đấng sai Ta xuống trần gian vẫn ở với Ta.
17 and also in your law it has been written that the testimony of two men is true;
Theo luật các ông, lời chứng giống nhau của hai người được nhận là xác thực.
18 I am [One] who is testifying of Myself, and the Father who sent Me testifies of Me.”
Ta làm chứng và Cha là Đấng sai Ta cũng làm chứng cho Ta.”
19 They said, therefore, to Him, “Where is Your father?” Jesus answered, “You have neither known Me nor My Father: if you had known Me, you had also known My Father.”
Họ hỏi: “Cha Thầy ở đâu?” Chúa Giê-xu đáp: “Các ông không biết Ta, cũng chẳng biết Cha Ta. Nếu các ông biết Ta, hẳn sẽ biết Cha Ta.”
20 Jesus spoke these sayings in the treasury, teaching in the temple, and no one seized Him, because His hour had not yet come;
Chúa Giê-xu dạy những lời ấy tại kho bạc của Đền Thờ. Nhưng không ai dám bắt Chúa vì giờ Ngài chưa đến.
21 therefore Jesus said again to them, “I go away, and you will seek Me, and you will die in your sin; to where I go away, you are not able to come.”
Chúa Giê-xu lại phán với họ: “Khi Ta ra đi, các ông sẽ tìm kiếm Ta và sẽ chết trong tội lỗi mình, nhưng các ông không thể tìm đến nơi Ta đi.”
22 The Jews, therefore, said, “Will He kill Himself, because He says, To where I go away, you are not able to come?”
Họ thắc mắc: “Ông ấy đi tự tử sao? Ông ấy có ý gì khi nói: ‘Các ông không thể đến nơi Ta đi’?”
23 And He said to them, “You are from beneath, I am from above; you are of this world, I am not of this world;
Chúa Giê-xu tiếp tục: “Các ông sinh ra từ dưới đất; còn Ta từ trời xuống. Các ông thuộc trần gian; nhưng Ta không thuộc trần gian.
24 I said, therefore, to you, that you will die in your sins, for if you may not believe that I AM, you will die in your sins.”
Đó là tại sao Ta nói các ông sẽ chết trong tội lỗi mình; nếu các ông không tin Ta là Đấng đó, các ông sẽ chết trong tội lỗi mình.”
25 They said, therefore, to Him, “You—who are You?” And Jesus said to them, “Even what I spoke of to you at the beginning;
Họ lại hỏi: “Vậy, Thầy là ai?” Chúa Giê-xu đáp: “Ta đã xác nhận nhiều lần.
26 many things I have to speak concerning you and to judge, but He who sent Me is true, and I—what things I heard from Him—these I say to the world.”
Đáng lẽ Ta nói nhiều điều và lên án các ông, nhưng Ta chỉ truyền lại những điều Ta nghe Đấng sai Ta phán dạy, vì Ngài là nguồn chân lý.”
27 They did not know that He spoke to them of the Father;
Họ vẫn không hiểu Ngài đang nói về Cha Ngài.
28 Jesus, therefore, said to them, “When you may lift up the Son of Man then you will know that I AM; and I do nothing of Myself, but according as My Father taught Me, these things I speak;
Chúa Giê-xu tuyên bố: “Khi các ông treo Con Người trên cây thập tự, các ông sẽ biết Ta là ai. Ta không tự ý làm việc gì, nhưng chỉ nói những điều Cha đã dạy Ta.
29 and He who sent Me is with Me; the Father did not leave Me alone, because I always do the things pleasing to Him.”
Đấng sai Ta vẫn ở với Ta, không bao giờ để Ta cô đơn, vì Ta luôn luôn làm vui lòng Ngài.”
30 As He is speaking these things, many believed in Him;
Nghe Chúa giảng dạy, nhiều người tin Ngài.
31 Jesus, therefore, said to the Jews who believed in Him, “If you may remain in My word, you are truly My disciples,
Chúa Giê-xu nói với dân chúng là những người tin Ngài: “Nếu các con tiếp tục vâng lời Ta dạy, các con mới thật là môn đệ Ta.
32 and you will know the truth, and the truth will make you free.”
Các con sẽ biết chân lý và chân lý sẽ giải cứu các con.”
33 They answered Him, “We are seed of Abraham; and we have been servants to no one at any time; how do You say—You will become free?”
Họ nói: “Chúng tôi là dòng dõi Áp-ra-ham, không bao giờ làm nô lệ ai, sao Thầy nói chúng tôi được giải thoát?”
34 Jesus answered them, “Truly, truly, I say to you, everyone who is committing sin, is a servant of sin,
Chúa Giê-xu đáp: “Ta quả quyết với các người, người nào phạm tội là nô lệ của tội lỗi.
35 and the servant does not remain in the house—throughout the age, the Son remains—throughout the age; (aiōn )
Thân phận nô lệ rất bấp bênh, tạm bợ, khác hẳn địa vị vững vàng của con cái trong gia đình. (aiōn )
36 if then the Son may make you free, in reality you will be free.
Nếu được Con Đức Chúa Trời giải thoát, các người mới thật sự được tự do.
37 I have known that you are seed of Abraham, but you seek to kill Me, because My word has no place in you;
Vẫn biết các người là dòng dõi Áp-ra-ham, nhưng các người lại tìm cách giết Ta vì lời Ta dạy không lọt vào tai, vào lòng các người.
38 I speak that which I have seen with My Father, and you, therefore, do that which you have seen with your father.”
Ta chỉ nói những điều Cha Ta dạy bảo, còn các người làm những điều học với cha mình.”
39 They answered and said to Him, “Our father is Abraham”; Jesus says to them, “If you were children of Abraham, the works of Abraham you were doing;
Họ cãi: “Cha chúng tôi là Áp-ra-ham!” Chúa Giê-xu đáp: “Nếu đúng là con cháu Áp-ra-ham, các người phải hành động như Áp-ra-ham.
40 and now, you seek to kill Me—a Man who has spoken to you the truth I heard from God; Abraham did not do this;
Nhưng các người đang tìm cách giết Ta chỉ vì Ta trình bày chân lý Ta đã nghe nơi Đức Chúa Trời. Áp-ra-ham đâu có làm việc đó!
41 you do the works of your father.” They said, therefore, to Him, “We have not been born of whoredom; we have one Father—God”;
Thật cha nào con nấy, thấy việc con làm người ta biết ngay được cha. Các người làm những việc cha mình thường làm.” Họ cãi: “Chúng tôi đâu phải con hoang! Chúng tôi chỉ có một Cha là Đức Chúa Trời.”
42 Jesus then said to them, “If God were your father, you were loving Me, for I came forth from God, and am come; for neither have I come of Myself, but He sent Me;
Chúa Giê-xu đáp: “Nếu Đức Chúa Trời là Cha các người, các người đã yêu mến Ta, vì Ta từ Đức Chúa Trời đến đây. Đức Chúa Trời sai Ta, chứ Ta không tự ý đến.
43 why do you not know My speech? Because you are not able to hear My word.
Sao các người không chịu hiểu những điều Ta nói? Vì các người không thể nghe lời Ta!
44 You are of a father—the Devil, and the desires of your father you will to do; he was a manslayer from the beginning, and he has not stood in the truth, because there is no truth in him; when one may speak the falsehood, he speaks of his own, because he is a liar—also his father.
Các người là con của quỷ vương nên chỉ thích làm những điều nó muốn. Từ ban đầu nó đã giết người và chối bỏ chân lý, vì trong nó chẳng có gì chân thật. Nó nói dối theo bản tính tự nhiên, vì nó là kẻ nói dối và cha của mọi người nói dối.
45 And because I say the truth, you do not believe Me.
Vì thế, khi Ta nói thật, các người không tin Ta.
46 Who of you convicts Me of sin? And if I speak truth, why do you not believe Me?
Có ai trong các người kết tội Ta được không? Ta đã nói thật, sao các người không chịu tin Ta?
47 He who is of God, he hears the sayings of God; because of this you do not hear, because you are not of God.”
Con cái Đức Chúa Trời luôn luôn nghe lời Đức Chúa Trời. Các người không chịu nghe theo lời Đức Chúa Trời chỉ vì các người không phải là con cái Ngài.”
48 The Jews, therefore, answered and said to Him, “Do we not say well, that You are a Samaritan, and have a demon?”
Người Do Thái nhiếc mắng Chúa: “Thầy là người Sa-ma-ri bị quỷ ám, không đúng sao?”
49 Jesus answered, “I do not have a demon, but I honor My Father, and you dishonor Me;
Chúa Giê-xu đáp: “Ta không bị quỷ ám, nhưng Ta chúc tụng Cha Ta, còn các người sỉ nhục Ta.
50 and I do not seek My own glory; there is [One] who is seeking and is judging;
Ta không tìm vinh dự cho mình, nhưng Đức Chúa Trời ban vinh dự và quyền xét xử cho Ta.
51 truly, truly, I say to you, if anyone may keep My word, he may not see death—throughout the age.” (aiōn )
Ta nói quả quyết, ai vâng giữ lời Ta sẽ chẳng bao giờ chết!” (aiōn )
52 The Jews, therefore, said to Him, “Now we have known that You have a demon; Abraham died, and the prophets, and You say, If anyone may keep My word, he will not taste of death—throughout the age! (aiōn )
Người Do Thái bực tức: “Rõ ràng Thầy bị quỷ ám. Ngay đến Áp-ra-ham và các nhà tiên tri cũng chết, thế mà Thầy dám nói: ‘Ai vâng lời Ta sẽ chẳng bao giờ chết!’ (aiōn )
53 Are You greater than our father Abraham, who died? And the prophets died; whom do You make Yourself?”
Liệu Thầy lớn hơn Áp-ra-ham, tổ phụ chúng tôi là người đã chết sao? Thầy tài giỏi hơn các nhà tiên tri đã qua đời sao? Thầy nghĩ mình là ai?”
54 Jesus answered, “If I glorify Myself, My glory is nothing; it is My Father who is glorifying Me, of whom you say that He is your God;
Chúa Giê-xu đáp: “Nếu Ta tự đề cao thì chẳng vinh quang gì. Nhưng Cha Ta ban vinh dự cho Ta. Các người nói: ‘Ngài là Đức Chúa Trời chúng tôi,’
55 and you have not known Him, and I have known Him, and if I say that I have not known Him, I will be like you—speaking falsely; but I have known Him, and I keep His word;
nhưng các người không biết Ngài. Còn Ta biết Ngài. Nếu nói Ta không biết Ngài, là Ta nói dối như các người! Nhưng Ta biết Ngài và vâng giữ lời Ngài.
56 your father Abraham was glad that he might see My day; and he saw, and rejoiced.”
Áp-ra-ham, tổ phụ các người rất hân hoan khi biết được thời kỳ Ta xuống đời. Người biết trước nên vô cùng mừng rỡ.”
57 The Jews, therefore, said to Him, “You are not yet fifty years old, and You have seen Abraham?”
Người Do Thái mỉa mai: “Thầy chưa đầy năm mươi tuổi mà đã thấy Áp-ra-ham!”
58 Jesus said to them, “Truly, truly, I say to you, before Abraham’s coming—I AM”;
Chúa Giê-xu đáp: “Ta quả quyết với các người, trước khi Áp-ra-ham ra đời đã có Ta!”
59 they took up, therefore, stones that they may cast at Him, but Jesus hid Himself, and went forth out of the temple, going through the midst of them, and so passed by.
Họ lượm đá định ném Chúa. Nhưng Chúa Giê-xu tránh mặt họ và rời khỏi Đền Thờ.