Job 34
1 And Elihu answers and says:
Labut pa si Eliu mitubag ug miingon:
2 “Hear, O wise men, my words, And, O knowing ones, give ear to me.
Pamatia ang akong mga pulong, kamo nga mga tawong manggialamon; Ug patalinghugi ako ninyo, kamo nga may kahibalo.
3 For the ear tries words, And the palate tastes to eat.
Kay ang igdulungog magasulay sa mga pulong, Maingon nga ang dila magatilaw sa makaon.
4 Let us choose judgment for ourselves, Let us know among ourselves what [is] good.
Pilion ta alang kanato ang matarung, Sayron ta sa atong kaugalingon ang butang nga maayo.
5 For Job has said, I have been righteous, And God has turned aside my right,
Tungod kay si Job miingon man: Ako matarung, Ug ang Dios nagkuha sa akong katungod:
6 Against my right do I lie? My arrow [is] mortal—without transgression.
Bisan pa sa akong katungod ako ginaisip nga bakakon; Ang akong sakit walay kaayohon, bisan ako walay kalapasan.
7 Who [is] a man like Job? He drinks scoffing like water,
Unsang tawohana ang mahasama kang Job, Nga motulon sa mga pagtamay ingon sa tubig,
8 And he has traveled for company With workers of iniquity, So as to go with men of wickedness.
Nga makigkuyog sa mamumuhat sa kasal-anan, Ug nagalakaw uban sa mga tawong dautan?
9 For he has said, It does not profit a man When he delights himself with God.
Kay miingon man siya: Dili magpulos sa tawo, Nga ikalipay niya sa iyang kaugalingon ang pagpakig-uban sa Dios.
10 Therefore, O men of heart, listen to me; Far be it from God to do wickedness, And [from] the Mighty to do perverseness,
Busa patalinghugi ako ninyo, kamo oh mga tawo nga masinabuton: Ipahalayo kana sa Dios, nga siya maghimo ug kadautan, Ug ipahalayo sa Makagagahum, nga magbuhat siya ug kasal-anan.
11 For He repays the work of man to him, And according to the path of each He causes him to find.
Kay ang buhat sa usa ka tawo iyang igabayad kaniya, Ug ang tagsatagsa ka tawo iyang padangaton sumala sa iyang ginaagian.
12 Indeed, truly, God does not do wickedly, And the Mighty does not pervert judgment.
Oo, sa pagkamatuod ang Dios dili magbuhat sa kadautan, Dili balit-aron sa Dios ang justicia.
13 Who has inspected for Himself the earth? And who has placed all the habitable world?
Kinsa ba ang naghatag kaniya ug gahum sa pagmando sa ibabaw sa yuta? Kun kinsa ba ang magbuot sa paghatag kaniya sa tibook nga kalibutan?
14 If He sets His heart on him, [If] He gathers His Spirit and His breath to Himself,
Kong iyang ipahaluna ang iyang kasingkasing sa iyang kaugalingon, Kong iyang tigumon ngadto sa iyang kaugalingon ang iyang espiritu ug ang iyang gininhawa;
15 All flesh expires together, And man returns to dust.
Ang tanang unod mangawala sa tingub, Ug ang tawo mahabalik pag-usab sa abug.
16 And if [there is] understanding, hear this, Give ear to the voice of my words.
Kong karon ikaw adunay salabutan, pamatia kini: Patalinghugi ang tingog sa akong mga pulong.
17 Indeed, does one hating justice govern? Or do you condemn the Most Just?
Magamando ba bisan ngani kadtong nagadumot sa justicia? Ug imo bang pagasilotan kadtong matarung ug makagagahum?
18 Who has said to a king, Worthless, To princes, Wicked?
Siya nga nagaingon sa usa ka hari: Ikaw tampalasan, Kun sa mga harianon: Kamo mga dautan;
19 That has not accepted the person of princes, Nor has known the rich before the poor, For all of them [are] a work of His hands.
Labi pa kadtong walay pinalabi sa mga tawo nga principe, Ni gipalabi ang dato kay sa kabus; Kay silang tanan buhat man sa iyang mga kamot.
20 [In] a moment they die, And at midnight people shake, And they pass away, And they remove the mighty without hand.
Sa usa lamang ka pagpamilok sila mangamatay, bisan sa tungang gabii; Ang mga tawo ginauyog ug mangawagtang, Ug ang mga gamhanan gipanguha sa walay kamot.
21 For His eyes [are] on the ways of each, And He sees all his steps.
Kay ang iyang mga mata anaa sa mga alagianan sa usa ka tawo, Ug siya nagasud-ong sa tanan niyang mga lakang.
22 There is no darkness nor death-shade, For workers of iniquity to be hidden there;
Walay kangitngit, ni mabaga nga kangiub, Diin makatago sa ilang kaugalingon ang mga mamumuhat sa kadautan.
23 For He does not permit man anymore, To go to God in judgment,
Kay dili na kinahanglan nga siya magsusi pa sa usa ka tawo, Nga siya mangatubang pa sa Dios sa hukmanan.
24 He breaks the mighty—no searching! And He appoints others in their stead.
Iyang ginalaglag ang mga tawong gamhanan sa paagi nga dili matugkad, Ug ipahaluna ang uban sa ilang dapit.
25 Therefore He knows their works, And He has overturned by night, And they are bruised.
Busa siya nagatimaan sa ilang mga buhat; Ug siya nagabalintong kanila sa magabii, sa pagkaagi nga sila nangalaglag.
26 As wicked He has struck them, In the place of beholders.
Siya magahampak kanila ingon nga mga tawong dautan. Sa atubangan sa mga mata sa uban;
27 Because that against right They have turned aside from after Him, And have considered none of His ways,
Kay mingsukwahi man sila gikan sa pagsunod kaniya, Ug wala magtagad sa bisan unsang paagi niya:
28 To cause to come to Him The cry of the poor, And He hears the cry of the afflicted.
Bus ilang gipadangat kaniya ang mga pagtu-aw sa mga kabus, Ug siya nakadungog sa mga agulo sa mga sinakit.
29 And He gives rest, and who makes wrong? And hides the face, and who beholds it? And in reference to a nation and to a man, [It is] the same.
Sa diha nga pahulay ang iyang ihatag, kinsa man ang arang makahukom? Ug sa diha nga iyang tagoan ang iyang nawong, kinsa man diay makasud-ong kaniya? Managsama ra kong buhaton kana sa usa ka nasud, kun sa usa ka tawo:
30 From the reigning of a profane man, From the snares of a people;
Aron ang tawo nga walay Dios dili makahari, Aron walay bisan kinsa nga arang makalit-ag sa mga katawohan.
31 For has any said to God: I have taken away, I do not do corruptly,
Kay may bisan kinsa ba nga miingon sa Dios: Ako nakadawat na ug silot, dili na ako magpakasala pag-usab:
32 Besides [that which] I see, You show me, If I have done iniquity—I do not add?
Niadtong dili nako makita tudloan mo ako: Kong nakasala ako dili ko na kana usbon.
33 Does He repay by you, that you have refused—That you choose, and not I? And what you have known, speak.
Mahauyon ba sa imong hunahuna ang iyang igabalus, nga ikaw nagadumili man niana? Kay kinahanglan nga ikaw ang magpili, ug dili ako: Busa isulti mo ang imong hibaloan.
34 Let men of heart say to me, And a wise man is listening to me:
Mga tawo nga masinabuton moingon kanako: Oo, ang tagsatagsa ka tawo nga may kaalam mamati kanako:
35 Job—he does not speak with knowledge, And his words [are] not with wisdom.
Si Job mosulti sa walay hibangkaagan, Ug ang iyang mga pulong walay kaalam.
36 My Father! Let Job be tried—to victory, Because of answers for men of iniquity,
Itugot unta nga si Job pagasulayan hangtud sa katapusan, Tungod kay ang iyang pagtubag-tubag ingon man sa mga tawong dautan.
37 For he adds to his sin, He vomits transgression among us, And multiplies his sayings to God.”
Kay sa iyang sala iya man nga gidugang ang pagsuki; Siya nagapakpak sa iyang kamot sa taliwala nato, Ug gipadaghan ang iyang mga pulong batok sa Dios.
