Job 28
1 “Surely there is a source for silver, And a place for the gold they refine;
Pudno nga adda pagminasan iti pirak, lugar a pagguguranda iti balitok.
2 Iron is taken from the dust, And bronze [from] the firm stone.
Ti landok ket nakali manipud iti daga; ti gambang ket narunaw manipud iti bato.
3 He has set an end to darkness, And he is searching to all perfection, A stone of darkness and death-shade.
Nangisaad ti tao iti paggibusan ti kinasipnget ken nagsuksukimat agingga iti kaadaywan a pagpatinggaan, dagiti bato nga adda iti sipnget ken nakaro a kinasipnget.
4 A stream has broken out from a sojourner, Those forgotten of the foot, They were low, they wandered from man.
Nangkali isuna iti nauneg nga abot nga adayo iti lugar a pagnanaedan dagiti tattao, luglugar a nalipatanen iti saka ti siasinoman. Agbitbitin isuna iti lugar nga adayo kadagiti tattao; agpilpillayog isuna nga agsubli-subli.
5 The earth! Bread comes forth from it, And its under-part is turned like fire.
Maipapan iti daga, agtaud ti tinapay manipud iti daytoy, iti unegna ket kasla agap-apuy.
6 A place of the sapphire [are] its stones, And it has dust of gold.
Dagiti batona ti pakasarakan kadagiti safiro, ken naglaon iti balitok ti tapokna.
7 A path—a ravenous bird has not known it, Nor has an eye of the falcon scorched it,
Awan ti tumutokma a billit ti makaammo iti dalan nga agturong iti daytoy, uray ti buitre ket saanna pay a nakita daytoy.
8 Nor have the sons of pride trodden it, The fierce lion has not passed over it.
Saan pay a nagnaan dagiti atap nga ayup ti kasta a dalan, uray ti narungsot a leon ket saan pay a limmabas sadiay.
9 He sent forth his hand against the flint, He overturned mountains from the root.
Ipatay ti maysa a tao ti imana iti natangken a bato; balbaliktadenna dagiti bantay babaen kadagiti ramutda.
10 Among rocks, he has cleaved brooks, And his eye has seen every precious thing.
Agar-aramid isuna kadagiti pagayusan iti danum iti nagbabaetan dagiti dadakkel a bato; makitkitana sadiay ti tunggal banag a napateg.
11 He has bound overflowing rivers, And the hidden thing brings out [to] light.
Tamtambakanna dagiti pagayusan tapno saan nga agayus dagitoy; iruarna iti lawag ti aniaman a nakalemmeng sadiay.
12 And the wisdom—from where is it found? And where [is] this, the place of understanding?
Sadino ti pakasarakan iti kinasirib? Sadino ti ayan iti pannakaawat?
13 Man has not known its arrangement, Nor is it found in the land of the living.
Saan nga ammo ti tao ti gatadna daytoy; wenno saan a masarakan daytoy iti daga dagiti sibibiag.
14 The deep has said, It [is] not in me, And the sea has said, It is not with me.
Kuna dagiti nagaadalem a danum iti uneg ti daga, 'Awan kaniak'; kuna ti baybay, 'Awan kaniak daytoy.'
15 Gold is not given for it, Nor is silver weighed—its price.
Saan a magun-od ti kinasirib babaen iti balitok; wenno saan a maikilo ti pirak kas gatadna daytoy.
16 It is not valued with pure gold of Ophir, With precious onyx and sapphire,
Saan a magatadan daytoy iti balitok ti Ofir, agraman dagiti napapateg nga onyx wenno safiro.
17 Gold and crystal do not equal it, Nor [is] its exchange a vessel of fine gold.
Saan a maipada ti gatadna iti balitok ken kristal; wenno saan a maisukat daytoy kadagiti alahas a naaramid iti kasayaatan a balitok.
18 Corals and pearl are not remembered, The acquisition of wisdom [is] above rubies.
Awan pakaiyaspinganna daytoy iti koral wenno jasper; pudno, adayo a nagatgatad ti kinasirib ngem kadagiti rubi.
19 The topaz of Cush does not equal it, It is not valued with pure gold.
Saan a maipada daytoy iti topasio ti Etiopia; wenno saan a magatadan daytoy iti puro a balitok.
20 And the wisdom—from where does it come? And where [is] this, the place of understanding?
Sadino ngarud ti paggappuan ti kinasirib? Sadino ti ayan ti pannakaawat?
21 It has been hid from the eyes of all living. And from the bird of the heavens It has been hidden.
Nailemmeng ti kinasirib manipud kadagiti mata dagiti amin nga agbibiag ken agnanayon a nailemmeng kadagiti billit iti tangatang.
22 Destruction and death have said: With our ears we have heard its fame.
Kuna ti Pannakadadael ken Patay, 'Nangngeganmi laeng ti sayanggusing maipapan iti daytoy.'
23 God has understood its way, And He has known its place.
Maaw-awatan ti Dios ti dalan nga agturong iti daytoy; ammona ti ayanna daytoy.
24 For He looks to the ends of the earth, He sees under the whole heavens,
Ta kumitkita isuna agingga iti pagpatinggaan ti daga ken makitkitana amin nga adda iti babaen ti tangatang.
25 To make a weight for the wind, And He meted out the waters in measure.
Iti napalabas, innikkanna ti pigsa ti angin ken biningayna ti danum sigun iti kalawana.
26 In His making for the rain a limit, And a way for the brightness of the voices,
Nangaramid isuna iti pagannurutan para iti tudo ken iti dalan para iti kimat.
27 Then He has seen and declares it, He has prepared it, and also searched it out,
Kalpasanna, nakitana ti sirib ket impablaakna daytoy; impasdekna daytoy, pudno, inadalna daytoy.
28 And He says to man: Behold, fear of the Lord, that [is] wisdom, And to turn from evil [is] understanding.”
Kinunana kadagiti tattao, 'Kitaenyo, ti panagbuteng iti Apo- dayta ti kinasirib; ti umadayo iti dakes ket pannakaawat.'”
