Job 28
1 “Surely there is a source for silver, And a place for the gold they refine;
Sa pagkatinuod adunay mina alang sa salapi, Ug usa ka dapit alang sa bulawan nga ilang pagaulayon.
2 Iron is taken from the dust, And bronze [from] the firm stone.
Ang puthaw pagakuhaon gikan sa yuta, Ug ang tumbaga pagatunawon gikan sa bato.
3 He has set an end to darkness, And he is searching to all perfection, A stone of darkness and death-shade.
Ang tawo magapahunong sa kangitngit, Ug didto sa kahiladman magapangita, Sa mga bato nga atua sa mangitngit ug landong sa kamatayon.
4 A stream has broken out from a sojourner, Those forgotten of the foot, They were low, they wandered from man.
Halayo sa pinuy-anan sa mga tawo siya magabugwal sa usa ka gahong; Sila hingkalimtan sa tiil nga moagi sa ibabaw, Sila nanagbitay halayo sa mga katawohan, sila nanagtabyog.
5 The earth! Bread comes forth from it, And its under-part is turned like fire.
Mahitungod sa yuta, gikan niana magagula ang tinapay; Ug ang ilalum niana ingon ug gibali pinaagi sa kalayo.
6 A place of the sapphire [are] its stones, And it has dust of gold.
Ang mga bato niini maoy dapit sa mga zafiro, Ug kana may mga pulvos sa bulawan.
7 A path—a ravenous bird has not known it, Nor has an eye of the falcon scorched it,
Nianang dalana walay langgam nga dumadagit nga nagpanghibalo, Ni makakita niana ang mata sa ananangkil:
8 Nor have the sons of pride trodden it, The fierce lion has not passed over it.
Ang mga mananap nga palabilabihon wala makatala niana, Ni makaagi dinha ang mabangis nga leon.
9 He sent forth his hand against the flint, He overturned mountains from the root.
Gibutang niya ang iyang kamot sa ibabaw sa batong santikan; Gilintuwad niya ang mga bukid hangtud sa mga gamut.
10 Among rocks, he has cleaved brooks, And his eye has seen every precious thing.
Siya nagahimo ug mga kanal sa taliwala sa mga bato; Ug ang iyang mata makakita sa tanang butang bililhon.
11 He has bound overflowing rivers, And the hidden thing brings out [to] light.
Siya magabugkos sa mga kasapaan aron dili na manaligdig; Ug ang butang nga tinago, iyang gibutyag sa kahayag.
12 And the wisdom—from where is it found? And where [is] this, the place of understanding?
Apan asa ba ang kaalam igkita? Ug hain ba ang pinuy-anan sa salabutan?
13 Man has not known its arrangement, Nor is it found in the land of the living.
Ang tawo wala masayud sa bili niana; Ni igkita kini sa yuta sa mga buhi.
14 The deep has said, It [is] not in me, And the sea has said, It is not with me.
Ang kahiladman nagaingon: Kini wala diri kanako; Ug ang dagat nagaingon: Kana wala diri kanako.
15 Gold is not given for it, Nor is silver weighed—its price.
Kana dili mabatonan tungod sa bulawan, Ni ang salapi pagatimbangon tungod sa bili niini.
16 It is not valued with pure gold of Ophir, With precious onyx and sapphire,
Kini dili kabilhan sa bulawan sa Ophir, Sa malahalon nga onyx, kun sa zafiro.
17 Gold and crystal do not equal it, Nor [is] its exchange a vessel of fine gold.
Ang bulawan ug bildo dili ikatanding niini, Ni kabayloan kini ug mga lunsay nga bulawan.
18 Corals and pearl are not remembered, The acquisition of wisdom [is] above rubies.
Ang guso ug ang salamin dili pagahisgutan: Oo, ang bili sa kaalam labaw pa kay sa mga mutya.
19 The topaz of Cush does not equal it, It is not valued with pure gold.
Ang topacio sa Ethiopia dili ikagtanding niini, Ni kabilhan kini sa bulawang lunsay.
20 And the wisdom—from where does it come? And where [is] this, the place of understanding?
Diin man diay magagikan ang kaalam? Ug hain man ang dapit sa salabutan?
21 It has been hid from the eyes of all living. And from the bird of the heavens It has been hidden.
Sanglit tinago man gikan sa mga mata sa mga buhi, Ug sinalipdan gikan sa kalanggaman sa kalangitan.
22 Destruction and death have said: With our ears we have heard its fame.
Ang Kagun-oban ug Kamatayon nanag-ingon: Ang kagahub niana nabatian namo sa among mga igdulungog.
23 God has understood its way, And He has known its place.
Ang Dios nasayud sa dalan niini, Ug siya nahibalo sa dapit niana.
24 For He looks to the ends of the earth, He sees under the whole heavens,
Kay siya nagatan-aw ngadto sa mga kinatumyan sa yuta, Ug nagasud-ong sa ilalum sa tibook langit;
25 To make a weight for the wind, And He meted out the waters in measure.
Sa iyang pagtimbang sa hangin: Oo, sa taksanan ang katubigan iyang gitakus.
26 In His making for the rain a limit, And a way for the brightness of the voices,
Sa diha nga siya nagbuhat ug balaod sa ulan, Ug alagianan alang sa kilat sa dalugdug;
27 Then He has seen and declares it, He has prepared it, and also searched it out,
Unya siya nakakita niini, ug nagsaysay niini; Iyang gipahaluna kini, oo, ug kini gipangita.
28 And He says to man: Behold, fear of the Lord, that [is] wisdom, And to turn from evil [is] understanding.”
Ug miingon siya sa tawo: Ania karon, ang kahadlok sa Ginoo, nga mao ang kaalam; Ug ang paglikay sa dautan mao ang salabutan.
