< Ezekiel 18 >
1 And there is a word of YHWH to me, saying,
Miabot ang pulong ni Yahweh kanako pag-usab, nga nag-ingon,
2 “What [is it] to you [that] you are using this allegory Concerning the ground of Israel, saying, Fathers eat unripe fruit, And the sons’ teeth are blunted?
“Unsa man ang buot mong ipasabot, ikaw nga migamit niini nga panultihon mahitungod sa yuta sa Israel ug miingon, 'Nikaon ang mga amahan ug aslom nga mga ubas, ug ang gingilohan ug mga ngipon mao ang mga bata'?
3 [As] I live,” a declaration of Lord YHWH, “You no longer have the use of this allegory in Israel.
Ingon nga ako buhi, mao kini ang gipahayag ni Yahweh nga Ginoo—wala na gayoy higayon alang kaninyo sa paggamit niini nga mga panultihon diha sa Israel.
4 Behold, all the souls are Mine, As the soul of the father, So also the soul of the son—they are Mine, The soul that is sinning—it dies.
Tan-awa! Akoa ang matag kinabuhi—ang kinabuhi sa amahan ingon man usab ang kinabuhi sa anak nga lalaki, akoa sila! Ang kalag nga nakasala mao ang mamatay!
5 And a man, when he is righteous, And has done judgment and righteousness,
Unsa man ang ikasulti mahitungod sa tawong matarong ug nagpahamtang sa pagkamakiangayon ug pagkamatarong—
6 He has not eaten on the mountains, And has not lifted up his eyes To idols of the house of Israel, And did not defile his neighbor’s wife, And did not come near to a separated woman,
kung dili siya mokaon ibabaw sa mga kabukiran o iyahat ang iyang mga mata ngadto sa mga diosdios sa panimalay sa Israel, ug kung wala niya gihugawan ang asawa sa iyang silingan, ni agdahon ang babaye panahon sa iyang regla, matarong ba siya nga tawo?
7 He does not oppress a man, He returns his pledge to the debtor, He does not take away plunder, He gives his bread to the hungry, And covers the naked with a garment,
Unsa man ang ikaingon mahitungod sa tawong wala midaugdaog ni bisan kinsa, ug ginabalik niya ngadto sa nakautang ang garantiya alang sa utang, ug wala siya nangawat apan gihatag niya ang iyang pagkaon ngadto sa mga gigutom ug gibistihan niya ang hubo, matarong ba siya nga tawo?
8 He does not give in usury, and does not take increase, He turns back his hand from perversity, He does true judgment between man and man.
Unsa man ang ikaingon mahitungod sa tawo nga wala magpatubo sa hilabihan alang sa kwarta nga iyang gipautang, ug wala kaayo siya magpaginansiya sa iyang gibaligya? Gikaingon na nga ginapahamtang niya ang iyang pagkamakiangayon ug nagmatinud-anon siya taliwala sa katawhan.
9 He walks in My statutes, And he has kept My judgments—to deal truly, He [is] righteous—he surely lives,” A declaration of Lord YHWH.
Kung kanang tawhana naglakaw sa akong mga balaod ug nagtuman nga matinud-anon sa akong mga kasugoan, nan mao kini ang saad alang niining tawong matarong: Mabuhi gayod siya! —mao kini ang gipahayag ni Yahweh nga Ginoo.
10 “And he has begotten a son, A burglar—a shedder of blood, And he has made a brother of one of these,
Apan kung aduna siyay anak nga lalaki nga bangis nga nagpaagas ug dugo ug nagbuhat niining daghang mga butang nga nalista dinhi,
11 And he has not done all those, For he has even eaten on the mountains, And he has defiled his neighbor’s wife,
bisan pa ug wala nagbuhat ang iyang amahan niining mga butanga, apan mikaon siya didto sa kabukiran ug gihugawan niya ang asawa sa iyang silingan, unsa man ang ikaingon mahitungod kaniya?
12 He has oppressed the afflicted and needy, He has taken away plunder violently, He does not return a pledge, And he has lifted up his eyes to the idols, He has done abomination!
Gidaugdaog niining tawhana ang mga kabos ug mga nanginahanglan, ug nagapangilog ug nagapangawat siya, ug wala niya ginabalik ang gisaad nga ihatag, ug giyahat niya ang iyang mga mata ngadto sa mga diosdios ug nagbuhat ug malaw-ay nga mga binuhatan,
13 He has given in usury, and taken increase, And he lives? He does not live, He has done all these abominations, He surely dies, his blood is on him.
ug nagapatubo siya ug taas kaayo sa kwarta nga iyang gipahulam, ug nagpaginansiya siya ug dako sa iyang ginabaligya, kinahanglan ba nga mabuhi kanang tawhana? Dili gayod! Mamatay gayod siya ug maanaa gayod kaniya ang iyang dugo tungod kay gibuhat man niya kining malaw-ay nga mga butang.
14 And—behold, he has begotten a son, And he sees all the sins of his father, That he has done, and he fears, And does not do like them,
Apan tan-awa! Pananglitan adunay usa ka tawo nga adunay anak nga lalaki, ug nakita sa iyang anak nga lalaki ang tanang sala nga nabuhat sa iyang amahan, ug bisan tuod nga nakita niya kini, wala niya buhata kadtong mga butanga.
15 He has not eaten on the mountains, And he has not lifted up his eyes To idols of the house of Israel, He has not defiled his neighbor’s wife,
Wala mikaon ang anak nga lalaki ibabaw sa kabukiran, ug wala niya giyahat ang iyang mga mata ngadto sa mga diosdios sa panimalay sa Israel, ug wala niya gihugawan ang asawa sa iyang silingan, unsa man ang ikaingon mahitungod kaniya?
16 He has not oppressed a man, He has not bound a pledge, And he has not taken away plunder, He has given his bread to the hungry, And he covered the naked with a garment,
Walay bisan usa nga gidaugdaog kanang anak nga lalaki, o mikuha sa gisaad nga ihatag o nangawat ug mga butang, apan naghatag hinuon siya ug pagkaon ngadto sa mga gigutom ug gibistihan ang hubo.
17 He has turned back his hand from the afflicted, He has not taken usury and increase, He has done My judgments, He has walked in My statutes, He does not die for the iniquity of his father, He surely lives.
Wala magdaugdaog kanang anak nga lalaki ni bisan kinsa o hilabihan nga nagapatubo o nagpaginansiya ug dako alang sa utang, apan gituman niya ang akong kasugoan ug naglakaw sumala sa akong mga balaod; dili mamatay kanang anak nga lalaki alang sa sala sa iyang amahan: Mabuhi gayod siya!
18 His father—because he used oppression, Violently plundered a brother, And did that which [is] not good in the midst of his people, And behold, he is dying in his iniquity.
Sanglit gidaugdaog man sa iyang amahan ang ubang tawo pinaagi sa pagpanguha ug gikawatan ang iyang igsoong lalaki, ug nagbuhat ug dili maayo taliwala sa iyang katawhan—tan-awa, mamatay siya tungod sa iyang mga sala.
19 And you have said, Why has the son not borne of the iniquity of the father? And the son has done judgment and righteousness, He has kept all My statutes, And he does them, he surely lives.
Apan moingon kamo, 'Nganong dili man silotan ang anak nga lalaki sa sala sa iyang amahan?' Tungod kay nagmakiangayon man ang anak nga lalaki ug matarong ug nagtuman sa tanan nakong balaod; gibuhat niya kini. Mabuhi gayod siya!
20 The soul that sins—it dies. A son does not bear of the iniquity of the father, And a father does not bear of the iniquity of the son, The righteousness of the righteous is on him, And the wickedness of the wicked is on him.
Ang tawo nga nakasala, siya mao ang mamatay. Dili silotan ang anak nga lalaki sa sala sa iyang amahan, ug dili silotan ang amahan sa sala sa iyang anak nga lalaki. Anihon sa tawong matarong ang iyang pagkamatarong, ug anihon sa tawong daotan ang kaalaotan.
21 And the wicked—when he turns back From all his sins that he has done, And he has kept all My statutes, And has done judgment and righteousness, He surely lives, he does not die.
Apan kung mobiya ang tawong daotan gikan sa tanang sala nga iyang nabuhat, ug tumanon ang tanan nakong mga balaod ug buhaton ang pagkamakiangayon ug ang pagkamatarong, unya mabuhi gayod siya ug dili mamatay.
22 All his transgressions that he has done Are not remembered to him, In his righteousness that he has done he lives.
Dili na hinumdoman batok kaniya ang tanang sala nga iyang nabuhat. Mabuhi siya pinaagi sa matarong niyang binuhatan.
23 Do I take pleasure [or] delight in the death of the wicked?” A declaration of Lord YHWH, “Is it not in his turning back from his way—And he has lived?
Magmaya ba gayod ako diha sa kamatayon sa daotan—mao kini ang gipahayag ni Yahweh nga Ginoo—ug sa dili niya pagbiya gikan sa daotan niyang binuhatan aron nga mabuhi siya?
24 And in the turning back of the righteous from his righteousness, And he has done perversity, According to all the abominations That the wicked has done, Does he then live? All his righteous deeds that he has done are not remembered, For his trespass that he has trespassed, And for his sin that he has sinned, For them he dies.
Apan kung mobiya ang tawong matarong gikan sa iyang pagkamatarong ug nagbuhat ug mga sala ug nagbuhat ug malaw-ay sama sa gibuhat sa tawong daotan, unya mabuhi ba siya? Kalimtan na ang tanang matarong nga iyang gibuhat sa dihang nagbudhi siya kanako pinaagi sa iyang pagluib. Busa mamatay siya sa mga sala nga iyang nabuhat.
25 And you have said, The way of the Lord is not pondered. Now hear, O house of Israel, My way—is it not pondered? Are not your ways unpondered?
Apan moingon kamo, 'Dili makiangayon ang pamaagi sa Ginoo!' Paminaw, panimalay sa Israel! Dili ba makiangayon ang akong mga pamaagi? Dili ba ang inyoha mang pamaagi ang dili makiangayon?
26 In the turning back of the righteous from his righteousness, And he has done perversity, And he is dying by them, He dies for his perversity that he has done.
Sa dihang mobiya ang tawong matarong gikan sa iyang pagkamatarong, ug mobuhat ug sala ug mamatay tungod niini, nan mamatay siya sa sala nga iyang nabuhat.
27 And in the turning back of the wicked From his wickedness that he has done, And he does judgment and righteousness, He keeps his soul alive.
Apan kung mobiya ang tawong daotan gikan sa iyang pagkadaotan ug nagbuhat nga makiangayon ug matarong, nan maluwas niya ang iyang kinabuhi.
28 And he sees and turns back, From all his transgressions that he has done, He surely lives, he does not die,
Tungod kay nakita ug mibiya siya gikan sa tanang sala nga iyang nabuhat. Mabuhi gayod siya, ug dili siya mamatay.
29 And the house of Israel has said, The way of the Lord is not pondered, My ways—are they not pondered? O house of Israel—are not your ways unpondered?
Apan miingon ang panimalay sa Israel, 'Dili makiangayon ang pamaagi sa Ginoo!' Nganong dili man makiangayon ang akong pamaagi, panimalay sa Israel? Ang inyohang mga pamaagi ang dili makiangayon.
30 Therefore, I judge each according to his ways, O house of Israel,” A declaration of Lord YHWH, “Turn back, indeed, turn yourselves back, From all your transgressions, And iniquity is not for a stumbling-block to you,
Busa hukman ko ang matag usa diha kaninyo sumala sa iyang mga pamaagi, panimalay sa Israel! —mao kini ang gipahayag ni Yahweh nga Ginoo. Paghinulsol ug pagbiya gikan sa tanan ninyong mga sala aron nga dili kini mahimong kapandolan sa sala batok kaninyo.
31 Cast away all your transgressions from over you, By which you have transgressed, And make a new heart and a new spirit for yourselves, And why do you die, O house of Israel?
Biyai ang tanang mga sala nga inyong nabuhat; bag-oha ang inyong kasingkasing ug espiritu. Nganong kinahanglan man kamong mamatay, panimalay sa Israel?
32 For I have no pleasure in the death of the dying,” A declaration of Lord YHWH, “Therefore turn back and live!”
Kay wala ko gikalipay ang kamatayon sa usa ka tawo—mao kini ang gipahayag ni Yahweh nga Ginoo—busa paghinulsol aron nga mabuhi!”