Deuteronomy 11
1 “And you have loved your God YHWH, and kept His charge, and His statutes, and His judgments, and His commands, [for] all the days;
Miłujże tedy Pana, Boga twego, i przestrzegaj obrzędów jego, i ustaw jego, i sądów jego, i przykazań jego, po wszystkie dni.
2 and you have known today—for it is not your sons who have not known and who have not seen the discipline of your God YHWH, His greatness, His strong hand, and His outstretched arm;
A poznajcie dziś( bo nie mówię do synów waszych, którzy nie znali, ani widzieli karania Pana, Boga waszego); wielmożność jego, rękę jego mocną, i ramię jego wyciągnione;
3 and His signs and His doings which He has done in the midst of Egypt, to Pharaoh king of Egypt and to all his land;
I cuda jego, i sprawy jego, które uczynił w pośród Egiptu, Faraonowi, królowi Egipskiemu, i wszystkiej ziemi jego;
4 and that which He has done to the force of Egypt, to its horses, and to its chariot, when He has caused the waters of the Red Sea to flow against their faces in their pursuing after them, and YHWH destroys them, to this day;
I co uczynił wojsku Egipskiemu, koniom jego, i wozom jego; który sprawił, że je okryły wody morza czerwonego, gdy was gonili, i wytracił je Pan aż do dnia tego;
5 and that which He has done to you in the wilderness until your coming to this place;
Także co wam uczynił na puszczy, ażeście przyszli na to miejsce;
6 and that which He has done to Dathan and to Abiram, sons of Eliab, sons of Reuben, when the earth has opened her mouth and swallows them, and their houses, and their tents, and all that lives which is at their feet, in the midst of all Israel—
I co uczynił Datanowi, i Abironowi, synom Elijaba, syna Rubenowego, jako otworzywszy ziemia usta swe, pożarła je, i domy ich, i namioty ich, i wszystkę majętność, która była przy nich, w pośrodku wszystkiego Izraela.
7 but [it is] your eyes which are seeing all the great work of YHWH which He has done.
A oczy wasze widziały wszystkie sprawy Pańskie wielkie, które czynił.
8 And you have kept all the command which I am commanding you today, so that you are strong, and have gone in, and possessed the land to where you are passing over to possess it,
Strzeżcież tedy każdego przykazania, które ja przykazuję wam dziś, abyście się zmocnili, a wszedłszy posiedli ziemię, do której idziecie, abyście ją odziedziczyli;
9 and so that you prolong days on the ground which YHWH has sworn to your fathers to give to them and to their seed—a land flowing with milk and honey.
A żebyście dni swoich przedłużyli na ziemi, o którą przysiągł Pan ojcom waszym, że im ją da, i nasieniu ich, ziemię opływającą mlekiem i miodem.
10 For the land to where you are going in to possess it is not as the land of Egypt from where you have come out, where you sow your seed and have watered with your foot, as a garden of the green herb;
Albowiem ziemia, do której ty idziesz, abyś ją posiadł, nie jest jako ziemia Egipska, z którejście wyszli, w której posiawszy nasienie twoje, pokrapiaćeś musiał z pracą nóg twoich, jako ogród jarzyny.
11 but the land to where you are passing over to possess it [is] a land of hills and valleys—it drinks water of the rain of the heavens—
Ale ziemia, do której idziecie, abyście ją posiedli, ziemia jest mająca góry i doliny, która dżdżem niebieskim odwilżana bywa:
12 a land which your God YHWH is searching; the eyes of your God YHWH [are] continually on it, from the beginning of the year even to the latter end of the year.
Ziemia, o której Pan, Bóg twój, pieczą ma, i na którą zawżdy oczy Pana, Boga twego, patrzą od początku roku, i aż do skończenia jego.
13 And it has been, if you listen diligently to My commands which I am commanding you today, to love your God YHWH, and to serve Him with all your heart and with all your soul,
A tak będziecieli pilnie słuchali przykazań moich, które ja dziś przykazuję wam, żebyście miłowali Pana, Boga waszego, i służyli mu ze wszystkiego serca waszego, i ze wszystkiej duszy waszej:
14 then I have given the rain of your land in its season—autumn rain and spring rain—and you have gathered your grain, and your new wine, and your oil,
Tedy dam deszcz ziemi waszej czasu swego, ranny i późny, i będziesz zbierał zboża twoje, i wino twoje, i oliwę twoję.
15 and I have given herbs in your field for your livestock, and you have eaten and been satisfied.
Dam też trawę na polach twoich, dla bydła twojego, i będziesz jadł, a najesz się.
16 Take heed to yourselves lest your heart be enticed, and you have turned aside, and served other gods, and bowed yourselves to them,
Strzeżcież się, by snać nie było zwiedzione serce wasze, abyście odstąpiwszy nie służyli bogom cudzym, i nie kłaniali się im;
17 and the anger of YHWH has burned against you, and He has restrained the heavens and there is no rain, and the ground does not give her increase, and you have perished quickly from off the good land which YHWH is giving to you.
Skąd by się zapalił gniew Pański przeciwko wam, i zamknąłby nieba, i nie byłoby dżdżu, aniby ziemia wydawała urodzaju swego, i zginęlibyście prędko z ziemi tej wybornej, którą Pan dawa wam.
18 And you have placed these words of mine on your heart and on your soul, and have bound them for a sign on your hand, and they have been for frontlets between your eyes;
Przetoż złóżcie te słowa moje do serca waszego, i do umysłu waszego, a uwiążcie je na znak na rękach waszych, i niech będą jako naczelniki między oczyma waszemi.
19 and you have taught them to your sons by speaking of them in your sitting in your house, and in your going in the way, and in your lying down, and in your rising up,
A nauczajcie ich synów waszych, rozmawiając o nich, gdy usiędziesz w domu twym, i gdy będziesz w drodze, i gdy się układziesz, i gdy wstaniesz.
20 and have written them on the doorposts of your house and on your gates,
Napiszesz je też na podwojach domu twego, i na bramach twoich.
21 so that your days are multiplied, and the days of your sons, on the ground which YHWH has sworn to your fathers to give to them, as the days of the heavens above the earth.
Aby się rozmnożyły dni wasze, i dni synów waszych na ziemi, o którą przysiągł Pan ojcom waszym, że ją im da, póki niebo nad ziemią trwać będzie.
22 For if you diligently keep all this command which I am commanding you to do—to love your God YHWH, to walk in all His ways, and to cleave to Him—
Bo jeźliż z pilnością strzedz będziecie każdego przykazania tego, które ja wam rozkazuję, abyście je czynili, żebyście miłowali Pana, Boga waszego, i chodzili we wszystkich drogach jego, trwając przy nim:
23 then YHWH has dispossessed all these nations from before you, and you have possessed nations greater and mightier than you.
Tedyć wypędzi Pan one wszystkie narody przed wami, i posiądziecie narody większe, i możniejsze, niżeście wy sami.
24 Every place on which the sole of your foot treads is yours: from the wilderness and Lebanon, from the river, the Euphrates River, even to the Western Sea, is your border.
Wszelkie miejsce, po którem deptać będzie stopa nogi waszej, wasze będzie; od puszczy i Libanu, od rzeki, rzeki Eufrates, aż do morza ostatniego będzie granica wasza.
25 No man stations himself in your presence; your God YHWH puts your dread and your fear on the face of all the land on which you tread, as He has spoken to you.
Nie ostoi się żaden przed wami; lękanie wasze, i strach wasz puści Pan, Bóg wasz, na oblicze wszystkiej ziemi, którą będziecie deptać, jako wam powiedział.
26 See, today I am setting before you a blessing and a reviling:
Oto, ja dziś wam przedkładam błogosławieństwo, i przeklęstwo;
27 the blessing when you listen to the commands of your God YHWH which I am commanding you today;
Błogosławieństwo, będziecieli posłuszni przykazaniu Pana Boga waszego, które ja przykazuję wam dziś;
28 and the reviling if you do not listen to the commands of your God YHWH, and have turned aside from the way which I am commanding you today, to go after other gods which you have not known.
A przeklęstwo, jeźli posłuszni nie będziecie przykazaniom Pana Boga waszego, i ustąpicie z drogi, którą ja wam dziś rozkazuję, udawając się za bogami obcymi, których nie znacie,
29 And it has been, when your God YHWH brings you into the land to where you are going in to possess it, that you have given the blessing on Mount Gerizim and the reviling on Mount Ebal;
A gdy cię wprowadzi Pan, Bóg twój, do ziemi, do której idziesz, abyś ją posiadł, tedy dasz błogosławieństwo to na górze Garyzym, a przeklęstwo na górze Hebal.
30 are they not beyond the Jordan, behind the way of the going in of the sun, in the land of the Canaanite who is dwelling in the plain opposite Gilgal, near the oaks of Moreh?
Azaż nie są za Jordanem, za drogą na zachód słońca, w ziemi Chananejczyków, którzy w polach mieszkają, przeciwko Galgal, przy równinie Morech?
31 For you are passing over the Jordan to go in to possess the land which your God YHWH is giving to you; and you have possessed it, and dwelt in it,
Albowiem wy przejdziecie za Jordan, abyście wszedłszy odziedziczyli tę ziemię, którą wam dawa Pan, Bóg wasz, a posiądziecie ją i mieszkać w niej będziecie.
32 and observed to do all the statutes and the judgments which I am setting before you today.”
Pilnujcież tedy, abyście czynili wszystkie ustawy i sądy, które ja wam dziś przedkładam.
