< Daniel 8 >
1 “In the third year of the reign of Belshazzar the king, a vision has appeared to me—I Daniel—after that which had appeared to me at the beginning.
Sa ikatulong tuig sa paghari ni Haring Belshazar, ako, si Daniel nakakita ug usa ka panan-awon (human niadtong naunang panan-awon).
2 And I see in a vision, and it comes to pass, in my seeing, and I [am] in Shushan the palace that [is] in Elam the province, and I see in a vision, and I have been by the stream Ulai.
Nakita ko sa panan-awon nga sa paglantaw ko atua na ako didto sa kuta sa Susa didto sa probinsiya sa Elam. Nakita ko sa panan-awon nga didto ako daplin sa Kanal sa Ulai.
3 And I lift up my eyes, and look, and behold, a certain ram is standing before the stream, and it has two horns, and the two horns [are] high; and one [is] higher than the other, and the high one is coming up last.
Mihangad ako ug nakita ko diha sa akong atubangan ang usa ka laking karnero nga may duha ka sungay nga nagbarog daplin sa kanal. Ang usa ka sungay mas taas kay sa usa, apan hinay ang pagtubo sa taas kay sa mubo ug naapsan sa mubo ang gitas-on niini.
4 I have seen the ram pushing westward, and northward, and southward, and no living creatures stand before it, and there is none delivering out of its hand, and it has done according to its pleasure, and has exerted itself.
Nakita ko ang laking karnero nga nagdagan padulong sa kasadpan, sa amihanan, ug sa habagatan; wala gayoy laing mga mananap nga makasukol kaniya. Wala gayoy bisan usa kanila nga makaluwas gikan sa iyang mga kamot. Gibuhat niya ang iyang gusto, ug nahimo siyang bantogan.
5 And I have been considering, and behold, a young male goat has come from the west, over the face of the whole earth, whom none is touching in the earth; as for the young male goat, a conspicuous horn [is] between its eyes.
Samtang namalandong ako mahitungod niini, nakita ko ang torong kanding nga migula gikan sa kasadpan, nga milatas sa ibabaw sa tibuok kalibotan, paspas ang dagan niini nga wala magdapat sa yuta. Ang maong torong kanding may dakong sungay sa tungatunga sa iyang mga mata.
6 And it comes to the ram possessing the two horns, that I had seen standing before the stream, and runs to it in the fury of its power.
Miduol siya sa laking karnero nga may duha ka sungay - nakita ko ang laking karnero nga nagbarog sa pikas tampi sa kanal - ug midasmag sa hilabihang kapintas ang torong kanding padulong sa laking karnero.
7 And I have seen it coming near the ram, and it becomes embittered at it, and strikes the ram, and breaks its two horns, and there has been no power in the ram to stand before it, and it casts it to the earth, and tramples it down, and there has been no deliverer to the ram out of its power.
Nakita ko nga duol na ang torong kanding ngadto sa laking karnero. Napungot siya pag-ayo sa laking karnero, unya gisungag niya siya ug nabali ang duha ka sungay niini. Wala makasukol kaniya ang laking karnero. Gitumba siya sa torong kanding sa yuta ug gitamaktamakan. Walay si bisan kinsa nga makaluwas sa laking karnero gikan sa iyang gahom.
8 And the young male goat has exerted itself very much, and when it is strong, the great horn has been broken; and a vision of four comes up in its place, at the four winds of the heavens.
Unya midako pag-ayo ang torong kanding. Apan sa dihang nakusgan na siya, nabali ang iyang dakong sungay, ug sa nahimutangan niini mitubo ang upat ka laing dagkong sungay nga nag-atubang sa upat ka mga kahanginan sa kalangitan.
9 And from one of them has come forth a little horn, and it exerts itself greatly toward the south, and toward the east, and toward the beautiful [land];
Mitubo ibabaw sa usa niini ang laing sungay, gamay sa una apan mianam-anam sa pagdako diha sa habagatan, sa sidlakan, ug sa matahom nga yuta.
10 indeed, it exerts to the host of the heavens, and causes to fall to the earth of the host, and of the stars, and tramples them down.
Midako kini pag-ayo nga nakiggubat na kini batok sa kasundalohan sa kalangitan. Ang pipila niadtong mga kasundalohan ug ang pipila niadtong mga kabituonan gitambog sa kalibotan, ug gitamaktamakan nila kini.
11 And to the prince of the host it exerts itself, and the continual [sacrifice] has been taken away by it, and thrown down the base of his sanctuary.
Gipakasama niya kabantogan ang iyang kaugalingon sa pangulo sa kasundalohan. Gikuha niini gikan kaniya ang inadlawang halad sinunog, ug gihugawan ang dapit sa iyang templo.
12 And the host is given up, with the continual [sacrifice], through transgression, and it throws down truth to the earth, and it has worked, and prospered.
Tungod sa pagsupak, ang kasundalohan gitugyan ngadto sa sungay sa kanding, ug gipahunong ang halad sinunog. Giyatakyatakan sa sungay diha sa yuta ang kamatuoran, ug nagmalampuson siya sa iyang gibuhat.
13 And I hear a certain holy one speaking, and a certain holy one says to the wonderful numberer who is speaking: Until when [is] the vision of the continual [sacrifice], and of the transgression, an astonishment, to make a treading down of both sanctuary and host?
Unya nadungog ko ang usa ka balaang binuhat nga misulti ug ang laing balaang binuhat nga mitubag kaniya, “Hangtod kanus-a ba matapos kining mga butanga, kining panan-awon mahitungod sa halad sinunog, sa sala nga makalaglag, ang pagtugyan sa templo, ug ang pagyatakyatak sa kasundalohan sa kalangitan?”
14 And he says to me, Until evening—morning two thousand and three hundred, then is the holy place declared right.
Miingon siya kanako, “Molungtad kini sulod sa 2, 300 ka mga gabii ug mga adlaw. Human niana mahiuli na sa hustong kahimtang ang templo.”
15 And it comes to pass in my seeing—I, Daniel—the vision, that I require understanding, and behold, standing before me [is] as the appearance of a mighty one.
Sa pagkakita ko sa panan-awon, ako si Daniel, naninguha sa pagsabot niini. Unya mibarog sa akong atubangan ang binuhat nga sama sa usa ka tawo.
16 And I hear a voice of man between [the banks of] Ulai, and he calls and says: Gabriel, cause this [one] to understand the appearance.
Nadungog ko ang tingog sa tawo nga nagtawag tungatunga sa mga tampi sa Kanal sa Ulai. Miingon siya, “Gabriel, tabangi kining tawhana sa pagsabot sa panan-awon.”
17 And he comes in near my station, and at his coming in I have been afraid, and I fall on my face, and he says to me: Understand, son of man, for at the time of the end [is] the vision.
Busa miduol siya sa akong gibarogan. Sa duol na siya, nalisang ako ug mihapa ako sa yuta. Miingon siya kanako, “Anak sa tawo, sabta nga kining panan-awon alang sa kataposang panahon.”
18 And in his speaking with me, I have been in a trance on my face, on the earth; and he comes against me, and causes me to stand on my station,
Samtang nakigsulti pa siya kanako, natumba ako sa yuta nga walay panimuot. Unya gihikap niya ako ug gipabarog.
19 and says: Behold, I am causing you to know that which is in the latter end of the indignation; for at the appointed time [is] the end.
Miingon siya kanako, “Tan-awa, ipakita ko kanimo ang mahitabo sa umaabot nga panahon sa kapungot, tungod kay ang panan-awon gitagana alang sa naghinapos nga panahon.
20 The ram that you have seen possessing two horns, [are] the kings of Media and Persia.
Alang sa laking karnero nga imong nakita nga may duha ka sungay - sila mao ang mga hari sa Media ug Persia.
21 And the young male goat, the hairy one, [is] the king of Javan; and the great horn that [is] between its eyes is the first king;
Ang torong kanding mao ang hari sa Gresya. Ang dakong sungay nga anaa tungatunga sa iyang mga mata mao ang unang hari.
22 and that being broken, four stand up in its place, four kingdoms stand up from the nation, and not in its power.
Samtang ang sungay nga nabali diha sa dapit nga gituboan sa laing upat ka mga sungay - upat ka mga gingharian ang motungha gikan sa iyang nasod, apan dili sama kaniyag gahom.
23 And in the latter end of their kingdom, about the perfecting of the transgressors, a king stands up, fierce of face, and understanding hidden things;
Sa kataposang panahon niadtong mga gingharian, sa dihang moabot na sa utlanan ang ilang pagkamalinapason, motungha ang usa ka hari nga mapintas ang panagway nga hilabihan ka maalamon.
24 and his power has been mighty, and not by his own power; and he destroys wonderful things, and he has prospered, and worked, and destroyed mighty ones, and the people of the Holy Ones.
Mahimo siyang gamhanan apan dili pinaagi sa iyang kaugalingong gahom. Mahimuot siya kung unsa ang iyang nagun-ob; mamuhat siya ug magmalampuson. Pildihon niya ang gamhanang katawhan, ang mga tawo taliwala sa mga balaan.
25 And by his understanding he has also caused deceit to prosper in his hand, and in his heart he exerts himself, and by ease he destroys many; and he stands against the Prince of princes—and he is broken without hand.
Pinaagi sa iyang pagkamalimbungon molampos ang iyang paglimbong ilalom sa iyang paghari. Magpakabantogan siya sa iyang hunahuna. Laglagon niya sa kalit lang ang daghang katawhan. Makigbatok pa gani siya sa Hari sa mga hari, ug mabuntog siya, apan dili pinaagi sa kamot sa tawo.
26 And the appearance of the evening and of the morning, that is told, is true; and you, hide the vision, for [it is] after many days.
Matuod ang panan-awon nga gisulti kanimo mahitungod sa mga kagabhion ug sa mga kabuntagon. Apan silyohi ang panan-awon, kay magtumong kini sa umaabot sa daghang mga adlaw.
27 And I, Daniel, have been, indeed, I became sick [for] days, and I rise, and do the king’s work, and am astonished at the appearance, and there is none understanding.”
Unya ako si Daniel, gikapoy ug naluya sulod sa pipila ka mga adlaw. Unya mibangon ako ug gibuhat ang buluhaton alang sa hari. Apan nalisang ako sa panan-awon, ug walay usa nga makasabot niini.