< 2 Chronicles 34 >
1 Josiah [is] a son of eight years in his reigning, and he has reigned thirty-one years in Jerusalem,
Si Josias may walo ka tuig ang panuigon sa pagsugod niya paghari; ug siya naghari sulod sa katloan ug usa ka tuig sa Jerusalem.
2 and he does that which is right in the eyes of YHWH, and walks in the ways of his father David, and has not turned aside [to] the right or left.
Ug siya nagbuhat niadtong matarung sa mga mata ni Jehova, ug naglakat sa mga dalan ni David nga iyang amahan, ug wala tumipas sa toong kamot kun sa wala.
3 And in the eighth year of his reign (and he [is] yet a youth), he has begun to seek for the God of his father David, and in the twelfth year he has begun to cleanse Judah and Jerusalem from the high places, and the Asherim, and the carved images, and the molten images.
Kay sa ikawalo ka tuig sa iyang paghari, samtang batan-on pa siya, siya misugod sa pagpangita sa Dios ni David nga iyang amahan; ug sa ikanapulo ug duha ka tuig siya nagsugod sa paghinlo sa Juda ug Jerusalem gikan sa mga hatag-as nga dapit, ug sa mga Asherim, ug sa mga linilok nga larawan, ug sa mga tinunaw nga larawan.
4 And they break down the altars of the Ba‘alim before him, and he has cut down the images that [are] on high above them, and the Asherim, and the carved images, and the molten images, he has broken and beaten small, and strews [them] on the surface of the graves of those sacrificing to them,
Ug ilang gigun-ob ang mga halaran sa mga Baal diha sa iyang atubangan; ug ang mga larawan-sa-adlaw nga dinha sa itaas iyang gipamukan; ug ang mga Asherim, ug ang mga linilok nga larawan, ug ang mga tinunaw nga larawan, iyang gipanugmok, ug gihimong abug kini, ug gisabulak kini sa ibabaw sa mga lubnganan niadtong mga nanaghalad kanila.
5 and he has burned the bones of the priests on their altars, and cleanses Judah and Jerusalem,
Ug siya nagsunog sa mga bukog sa mga sacerdote sa ibabaw sa ilang mga halaran, ug gihinloan ang Juda ug Jerusalem.
6 and in the cities of Manasseh, and Ephraim, and Simeon, even to Naphtali, with their tools, all around.
Ug ingon niini iyang gihimo sa mga ciudad sa Manases ug Ephraim ug Simeon, bisan ngadto sa Nepthali, sa ilang mga nangagun-ob nga nagalibut.
7 And he breaks down the altars and the Asherim, and he has beaten down the carved images very small, and he has cut down all the images in all the land of Israel, and turns back to Jerusalem.
Ug iyang gipanggun-ob ang mga halaran, ug gipanugmok ang mga Asherim ug ang mga linilok nga larawan hangtud sa pagkaabug, ug gipamutol ang mga larawan-sa-adlaw sa tibook yuta sa Israel, ug mibalik ngadto sa Jerusalem.
8 And in the eighteenth year of his reign, to purify the land and the house, he has sent Shaphan son of Azaliah, and Maaseiah head of the city, and Joah son of Johaz the remembrancer, to strengthen the house of his God YHWH.
Karon sa ikanapulo ug walo ka tuig sa iyang paghari, sa diha nga nahinloan na niya ang yuta ug ang balay, iyang gipaadto si Saphan ang anak nga lalake ni Asalias, ug si Maasias ang gobernador sa ciudad, ug si Joah ang anak nga lalake ni Joachaz nga magsusulat, sa pagpaayo sa balay ni Jehova nga iyang Dios.
9 And they come to Hilkiah the high priest, and they give the money that is brought into the house of God, that the Levites, keeping the threshold, have gathered from the hand of Manasseh, and Ephraim, and from all the remnant of Israel, and from all Judah, and Benjamin, and the inhabitants of Jerusalem,
Ug nangadto sila kang Hilcias ang labawng sacerdote, ug gihatag ang salapi nga gidala ngadto sa balay sa Dios, nga natigum sa mga Levihanon, ang mga magbalantay sa bakanan, gikan sa kamot ni Manases ug Ephraim, ug gikan sa tanang salin sa Israel, ug gikan sa tibook Juda ug Benjamin, ug gikan sa mga pumoluyo sa Jerusalem.
10 and they give [it] into the hand of the workmen, those appointed over the house of YHWH, and they give it [to] the workmen who are working in the house of YHWH, to repair and to strengthen the house;
Ug ilang gihatag kini ngadto sa kamot sa mga magbubuhat nga nanagbantay sa balay ni Jehova; ug ang mga mamumoo nga nanagbuhat sa balay ni Jehova minghatag niini aron sa paghulip ug sa pag-ayo sa balay;
11 and they give [it] to craftsmen and to builders to buy hewn stones, and wood for couplings and for beams [for] the houses that the kings of Judah had destroyed.
Ilang gihatag kini bisan ngadto sa mga panday ug sa mga magtutukod, aron sa pagpalit sa hininloan nga bato, ug tigkahoy nga alang sa mga igsusumpay, ug sa pagbuhat sa mga sagbayan alang sa mga balay nga gipanggunob sa mga hari sa Juda.
12 And the men are working faithfully in the business, and over them are appointed Jahath and Obadiah, the Levites, of the sons of Merari, and Zechariah and Meshullam, of the sons of the Kohathite, to overlook; and of the Levites, everyone understanding about instruments of song,
Ug ang mga tawo nanagbuhat sa bulohaton sa matinumanon gayud; ug ang mga magtatan-aw kanila mao si Jahath ug si Obadias, ang mga Levihanon, sa mga anak nga lalake ni Merari; ug si Zacharias ug Mesullam, sa mga anak nga lalake sa mga Coathnon, aron sa pagpadayon sa buhat ug ang uban sa mga Levihanon, ang tanan nga batid sa mga tulonggon sa musica.
13 and over the burden-bearers, and overseers of everyone doing work for every service; and of the Levites [are] scribes, and officers, and gatekeepers.
Sila usab nanagbantay sa mga magdadala sa mga bug-at, ug nanag-agda sa tanan nga nanagbuhat sa tanang paagi sa pag-alagad: ug sa mga Levihanon may mga escriba, ug mga punoan, ug mga magbalantay sa pultahan.
14 And in their bringing out the money that is brought into the house of YHWH, Hilkiah the priest has found the Scroll of the Law of YHWH by the hand of Moses,
Ug sa diha nga ila nang nadala sa gawas ang salapi nga gidala ngadto sa balay ni Jehova, si Hilcias nga sacerdote nakakaplag sa basahon sa Kasugoan ni Jehova nga gihatag pinaagi kang Moises.
15 and Hilkiah answers and says to Shaphan the scribe, “I have found [the] Scroll of the Law in the house of YHWH”; and Hilkiah gives the scroll to Shaphan,
Ug si Hilcias mitubag ug miingon kang Saphan nga escriba: Nakaplagan ko ang basahon sa Kasugoan diha sa balay ni Jehova. Ug gihatag ni Hilcias ang basahon ngadto kang Saphan.
16 and Shaphan brings in the scroll to the king, and brings the king back word again, saying, “All that has been given into the hand of your servants they are doing,
Ug gidala ni Saphan ang basahon ngadto sa hari, ug labut pa siya nagdala ug pulong ngadto sa hari, nga nagaingon: Ang tanan nga gitugyan sa imong mga alagad, ilang gibuhat.
17 and they pour out the money that is found in the house of YHWH, and give it into the hand of those appointed and into the hands of those doing the work.”
Ug ilang gibubo ang salapi nga nakaplagan diha sa balay ni Jehova, ug gihatag kini ngadto sa kamot sa mga magtatan-aw, ug ngadto sa kamot sa mga magbubuhat.
18 And Shaphan the scribe declares [it] to the king, saying, “Hilkiah the priest has given a scroll to me”; and Shaphan reads in it before the king.
Ug si Saphan nga escriba misugilon sa hari, nga nagaingon: Si Hilcias nga sacerdote mihatag kanako ug usa ka basahon. Ug si Saphan nagbasa gikan niadto sa atubangan sa hari.
19 And it comes to pass, at the king’s hearing the words of the Law, that he tears his garments,
Ug nahitabo, sa diha nga ang hari nakadungog sa mga pulong sa Kasugoan, iyang gigisi ang iyang mga bisti.
20 and the king commands Hilkiah, and Ahikam son of Shaphan, and Abdon son of Micah, and Shaphan the scribe, and Asaiah, servant of the king, saying,
Ug ang hari nagsugo kang Hilcias, ug kang Ahicam anak nga lalake ni Saphan, ug kang Abdon anak nga lalake ni Micha, ug kang Saphan nga escriba, ug kang Asaia nga alagad sa hari, nga nagaingon:
21 “Go, seek YHWH for me, and for him who is left in Israel and in Judah, concerning the words of the scroll that is found, for great [is] the fury of YHWH that is poured on us, because that our fathers did not keep the word of YHWH to do according to all that is written on this scroll.”
Panlakaw kamo, pakisayud kang Jehova alang kanako, ug alang kanila nga nanghibilin sa Israel ug sa Juda, mahitungod sa mga pulong sa basahon nga nakaplagan; kay daku ang kaligutgut ni Jehova nga gibubo sa ibabaw kanato, tungod kay ang atong mga amahan wala managbantay sa pulong ni Jehova, sa pagbuhat sumala sa tanan nga nanghisulat niining basahona.
22 And Hilkiah goes, and they of the king, to Huldah the prophetess, wife of Shallum son of Tikvath, son of Hasrah, keeper of the garments, and she is dwelling in Jerusalem in the Second [Quarter], and they speak to her thus.
Busa si Hilcias, ug sila nga gisugo sa hari, ming-adto kang Hulda ang manalagna nga babaye, asawa ni Sallum anak nga lalake ni Tikvath, anak nga lalake ni Hasra, magbalantay sa mga sudlanan sa kupo (karon siya nagpuyo sa Jerusalem sa ikaduhang puloy-anan); ug sila mingsulti kaniya mahitungod nianang hinungdan.
23 And she says to them, “Thus said YHWH, God of Israel: Say to the man who has sent you to me,
Ug siya miingon kanila: Kini mao ang gipamulong ni Jehova, ang Dios sa Israel: Suginlan ninyo ang tawo nga nagpaanhi kaninyo dinhi kanako.
24 Thus said YHWH: Behold, I am bringing in calamity on this place and on its inhabitants, all the execrations that are written on the scroll that they read before the king of Judah,
Kini mao ang giingon ni Jehova: Ania karon, pagapadangaton ko ang kadautan niining dapita, ug sa ibabaw sa mga pumoluyo niana, bisan ang tanang mga tunglo nga nanghisulat sa basahon nga ilang nabasa sa atubangan sa hari sa Juda.
25 because that they have forsaken Me, and make incense to other gods, so as to provoke Me with all the works of their hands, and My fury is poured out on this place, and it is not quenched.
Tungod kay ilang gibiyaan ako, ug nagsunog sa incienso ngadto sa laing mga dios, aron nga sila makahagit kanako sa kasuko uban sa tanang mga buhat sa ilang mga kamot; tungod niini ang akong kasuko gibubo niining dapita, ug kini dili mapalong.
26 And to the king of Judah who is sending you to inquire of YHWH, thus you say to him, Thus said YHWH God of Israel, whose words you have heard:
Apan sa hari sa Juda, nga nagsugo kaninyo sa pagpakisayud kang Jehova, kini mao ang igapamulong ninyo kaniya: Kini mao ang giingon ni Jehova, ang Dios sa Israel: Mahitungod sa mga pulong nga imong nabati,
27 Because your heart [is] tender, and you are humbled before God in your hearing His words concerning this place and concerning its inhabitants, and are humbled before Me, and tear your garments, and weep before Me, indeed, I have also heard [you]—a declaration of YHWH.
Tungod kay ang imong kasingkasing malomo, ug ikaw nagmapainubsanon sa imong kaugalingon sa atubangan sa Dios; sa diha nga ikaw nakapatalinghug sa iyang mga pulong batok niining dapita, ug batok sa mga pumoluyo niana, ug nagmapainubsanon sa imong kaugalingon sa atubangan ko, ug naggisi sa imong mga saput, ug mihilak sa akong atubangan; ako usab nakapatalinghug kanimo, namulong si Jehova.
28 Behold, I am gathering you to your fathers, and you have been gathered to your graves in peace, and your eyes do not look on all the calamity that I am bringing on this place and on its inhabitants”; and they bring the king back word.
Ania karon, pagatigumon ko ikaw ngadto sa imong amahan, ug ikaw pagatigumon ngadto sa imong lubnganan sa kalinaw, ni ang imong mga mata makakita sa tanang kadautan nga akong pagapadangaton niining dapita, ug sa mga pumoluyo niana. Ug sila mingdala pagbalik sa pulong ngadto sa hari.
29 And the king sends and gathers all the elderly of Judah and Jerusalem,
Unya ang hari nagpaadto ug gitigum sa tingub ang tanang mga anciano sa Juda ug Jerusalem.
30 and the king goes up to the house of YHWH, and [to] every man of Judah, and the inhabitants of Jerusalem, and the priests, and the Levites, even all the people, from great even to small, and he reads in their ears all the words of the scroll of the covenant that is found in the house of YHWH.
Ug ang hari miadto sa balay ni Jehova, ug ang tanang mga tawo sa Juda ug ang mga pumoluyo sa Jerusalem, ug ang mga sacerdote ug ang mga Levihanon, ug ang tibook katawohan, dagku ug gagmay; ug iyang gibasa sa ilang mga igdulungog ang tanang mga pulong sa basahon sa tugon nga nakaplagan diha sa balay ni Jehova.
31 And the king stands on his station, and makes the covenant before YHWH to walk after YHWH, and to keep His commands, and His testimonies, and His statutes, with all his heart and with all his soul, to do the words of the covenant that are written on this scroll.
Ug ang hari mitindog sa iyang dapit, ug naghimo sa usa ka tugon sa atubangan ni Jehova, sa paglakat sunod kang Jehova, ug sa pagbantay sa iyang mga sugo, ug sa iyang mga pagpamatuod, ug sa iyang kabalaoran, uban sa bug-os niyang kasingkasing, ug uban sa bug-os niyang kalag, sa pagbuhat sa mga pulong sa tugon nga nanghisulat niining basahona.
32 And he presents everyone who is found in Jerusalem and Benjamin, and the inhabitants of Jerusalem do according to the covenant of God, the God of their fathers.
Ug iyang giagda ang tanan nga mga nakaplagan didto sa Jerusalem ug Benjamin sa pag-uyon niana. Ug ang mga pumoluyo sa Jerusalem nanagbuhat sumala sa tugon sa Dios, ang Dios sa ilang mga amahan.
33 And Josiah turns aside all the abominations out of all the lands that the sons of Israel have, and causes everyone who is found in Israel to serve, to serve their God YHWH; all his days they did not turn aside from after YHWH, God of their fathers.
Ug gikuha ni Josias ang tanan nga mga dulumtanan nga butang gikan sa mga kayutaan nga nasakup sa mga anak sa Israel, ug naghimo sa anan nga hingkaplagan sa Israel sa pag-alagad, bisan sa pag-alagad kang Jehova nga ilang Dios. Sa tanan niyang mga adlaw sila wala bumulag gikan sa pagsunod kang Jehova, ang Dios sa ilang mga amahan.