2 Chronicles 33
1 Manasseh is a son of twelve years in his reigning, and he has reigned fifty-five years in Jerusalem;
Manasses miał dwanaście lat, kiedy zaczął królować, i królował pięćdziesiąt pięć lat w Jerozolimie.
2 and he does evil in the eyes of YHWH, like the abominations of the nations that YHWH dispossessed from the presence of the sons of Israel,
Czynił on to, co złe w oczach PANA, według obrzydliwości tych narodów, które PAN wypędził przed synami Izraela.
3 and he turns and builds the high places that his father Hezekiah has broken down, and raises altars for Ba‘alim, and makes Asherim, and bows himself to all the host of the heavens, and serves them.
Odbudował bowiem wyżyny, które zburzył jego ojciec Ezechiasz, wznosił ołtarze dla Baalów, posadził gaje i oddawał pokłon całemu zastępowi nieba, i służył im.
4 And he has built altars in the house of YHWH of which YHWH had said, “My Name is in Jerusalem for all time.”
Zbudował też ołtarze w domu PANA, o którym PAN powiedział: W Jerozolimie będzie moje imię na wieki.
5 And he builds altars for all the host of the heavens in the two courts of the house of YHWH.
Ponadto zbudował ołtarze całemu zastępowi nieba w obydwu dziedzińcach domu PANA.
6 And he has caused his sons to pass over through fire in the Valley of the Son of Hinnom, and observed clouds and used enchantments and witchcraft, and dealt with a familiar spirit, and a wizard; he has multiplied to do evil in the eyes of YHWH, to provoke him to anger.
Przeprowadził swoich synów przez ogień w dolinie syna Hinnom. Uprawiał wróżbiarstwo, czary i magię, ustanowił czarowników i czarnoksiężników. Bardzo dużo złego czynił w oczach PANA, pobudzając go do gniewu.
7 And he places the carved image of the idol that he made in the house of God, of which God said to David, and to his son Solomon, “In this house, and in Jerusalem that I have chosen out of all the tribes of Israel, I put My Name for all time,
Postawił też posąg rzeźbiony, który wykonał, w domu Bożym, o którym Bóg powiedział do Dawida i do jego syna Salomona: W tym domu i w Jerozolimie, które wybrałem spośród wszystkich pokoleń Izraela, umieszczę swoje imię na wieki;
8 and I do not add to turn aside the foot of Israel from off the ground that I appointed to your fathers, only, if they watch to do all that I have commanded them—to all the Law, and the statutes, and the ordinances by the hand of Moses.”
A już nie dopuszczę, by noga Izraela opuściła ziemię, którą przeznaczyłem waszym ojcom, jeśli tylko pilnie będą przestrzegali wszystkiego, co im nakazałem, [według] całego prawa, nakazów i ustaw [przekazanych] przez Mojżesza.
9 And Manasseh causes Judah and the inhabitants of Jerusalem to err, to do evil above the nations that YHWH destroyed from the presence of the sons of Israel.
Manasses zwiódł Judę i mieszkańców Jerozolimy tak, że postępowali gorzej niż narody, które PAN wytracił przed synami Izraela.
10 And YHWH speaks to Manasseh and to his people, and they have not attended,
[Chociaż] bowiem PAN mówił do Manassesa i do jego ludu, oni nie słuchali.
11 and YHWH brings in against them the heads of the host that the king of Asshur has, and they capture Manasseh among the thickets, and bind him with bronze chains, and cause him to go to Babylon.
Dlatego PAN sprowadził na nich dowódców wojska króla Asyrii, którzy pojmali Manassesa spośród cierni, zakuli go w łańcuchy i zaprowadzili do Babilonu.
12 And when he is in distress he has appeased the face of his God YHWH, and is exceedingly humbled before the God of his fathers,
Kiedy znalazł się w ucisku, modlił się do PANA, swego Boga, i bardzo się ukorzył przed Bogiem swoich ojców;
13 and prays to Him, and He accepts his plea, and hears his supplication, and brings him back to Jerusalem, to his kingdom, and Manasseh knows that He, YHWH, [is] God.
I modlił się do niego. A on dał się przebłagać, wysłuchał jego modlitwy i przywrócił go do Jerozolimy, do jego królestwa. Wtedy Manasses uznał, że PAN [jest] Bogiem.
14 And after this he has built an outer wall for the City of David, on the west of Gihon, in the valley, and at the entering in at the Fish Gate, and it has gone around to the tower, and he makes it exceedingly high, and he puts heads of the force in all the cities of the bulwarks in Judah.
Potem zbudował zewnętrzny mur miasta Dawida, na zachód w kierunku Gichonu, w dolinie, aż do wejścia do Bramy Rybnej, otoczył [nim] Ofel i wzniósł go bardzo wysoko. Ustanowił też dowódców we wszystkich warownych miastach Judy.
15 And he turns aside the gods of the stranger, and the idol, out of the house of YHWH, and all the altars that he had built on the mountain of the house of YHWH and in Jerusalem, and casts [them] to the outside of the city.
Usunął również cudzych bogów i posąg z domu PANA oraz wszystkie ołtarze, które zbudował na górze domu PANA i w Jerozolimie, następnie wyrzucił poza miasto.
16 And he builds the altar of YHWH, and sacrifices on it sacrifices of peace-offerings and thank-offering, and commands to Judah to serve YHWH, God of Israel;
Odnowił ołtarz PANA i złożył na nim ofiary pojednawcze i dziękczynne, a nakazał Judzie służyć PANU, Bogu Izraela.
17 but still the people are sacrificing in high places, only—to their God YHWH.
Lud jednak jeszcze składał ofiary na wyżynach, ale tylko PANU, swemu Bogu.
18 And the rest of the matters of Manasseh, and his prayer to his God, and the matters of the seers, those speaking to him in the Name of YHWH, God of Israel, behold, they are [on the scroll of] the matters of the kings of Israel;
A pozostałe dzieje Manassesa, jego modlitwa do swojego Boga i słowa widzących, którzy przemawiali do niego w imię PANA, Boga Izraela, [są zapisane] w księdze królów Izraela.
19 and his prayer, and his plea, and all his sin, and his trespass, and the places in which he had built high places, and established the Asherim and the carved images before his being humbled, behold, they are written beside the matters of Hozai.
Jego modlitwa, to, [jak] został wysłuchany, każdy jego grzech, [każde] przewinienie oraz miejsca, na których zbudował wyżyny i wystawił gaje i posągi, zanim się ukorzył, są zapisane w księgach widzących.
20 And Manasseh lies with his fathers, and they bury him in his own house, and his son Amon reigns in his stead.
Potem Manasses zasnął ze swoimi ojcami i pogrzebano go w jego domu, a jego syn Amon królował w jego miejsce.
21 Amon [is] a son of twenty-two years in his reigning, and he has reigned two years in Jerusalem,
Amon miał dwadzieścia dwa lata, kiedy zaczął królować, i królował dwa lata w Jerozolimie.
22 and he does evil in the eyes of YHWH, as his father Manasseh did, and Amon has sacrificed to all the carved images that his father Manasseh had made, and serves them,
I czynił to, co złe w oczach PANA, tak jak czynił jego ojciec Manasses. Amon bowiem składał ofiary wszystkim posągom, które sporządził jego ojciec Manasses, i służył im.
23 and has not been humbled before YHWH, like the humbling of his father Manasseh, for Amon himself has multiplied guilt.
A nie ukorzył się przed PANEM, tak jak ukorzył się jego ojciec Manasses. Przeciwnie, Amon grzeszył coraz bardziej.
24 And his servants conspire against him and put him to death in his own house,
I jego słudzy sprzysięgli się przeciwko niemu, i zabili go w jego domu.
25 and the people of the land strike all those conspiring against King Amon, and the people of the land cause his son Josiah to reign in his stead.
Ale lud tej ziemi zabił wszystkich, którzy sprzysięgli się przeciw królowi Amonowi, a potem ustanowił jego syna Jozjasza królem w jego miejsce.
