< 2 Chronicles 24 >
1 Joash [is] a son of seven years in his reigning, and he has reigned forty years in Jerusalem, and the name of his mother [is] Zibiah of Beer-Sheba.
Joasz [miał] siedem lat, kiedy zaczął królować, i królował czterdzieści lat w Jerozolimie. Jego matka miała na imię Sibia, [była] z Beer-Szeby.
2 And Joash does that which is right in the eyes of YHWH all the days of Jehoiada the priest.
I Joasz czynił [to, co] dobre w oczach PANA, przez wszystkie dni kapłana Jehojady.
3 And Jehoiada takes two wives for him, and he begets sons and daughters.
A Jehojada dał mu dwie żony; i spłodził synów i córki.
4 And it comes to pass after this, it has been with the heart of Joash to renew the house of YHWH,
Potem w sercu Joasza powstał zamiar, aby odnowić dom PANA.
5 and he gathers the priests and the Levites, and says to them, “Go out to the cities of Judah, and gather money from all Israel to strengthen the house of your God sufficiently year by year, and you, hurry to the matter”; and the Levites have not hurried.
Zebrał więc kapłanów i Lewitów i powiedział do nich: Wyjdźcie do miast Judy i zbierajcie od całego Izraela pieniądze na coroczną naprawę domu waszego Boga. Pospieszcie się z tym. Lewici jednak nie spieszyli się.
6 And the king calls for Jehoiada the head and says to him, “Why have you not required of the Levites to bring in out of Judah and out of Jerusalem the tribute of Moses, servant of YHWH, and of the assembly of Israel, for the Tent of the Testimony?
Wówczas król wezwał najwyższego [kapłana] Jehojadę i zapytał go: Czemu nie pilnujesz Lewitów, aby przynosili z Judy i Jerozolimy ofiarę na Namiot Świadectwa [ustanowioną] przez Mojżesza, sługę PANA, i zgromadzenie Izraela?
7 For sons of Athaliah, the wicked one, have broken up the house of God, and also, they have prepared all the holy things of the house of YHWH for Ba‘alim.”
Bezbożna Atalia i jej synowie złupili bowiem dom Boży, a wszystkie rzeczy poświęcone z domu PANA oddali Baalom.
8 And the king commands, and they make one chest, and put it at the gate of the house of YHWH outside,
Król więc rozkazał, aby wykonano skrzynię i umieszczono ją przed bramą domu PANA.
9 and give an intimation in Judah and in Jerusalem to bring to YHWH the tribute of Moses, servant of God, [laid] on Israel in the wilderness.
I ogłoszono w Judzie i Jerozolimie, aby przynoszono PANU ofiarę [nałożoną] na Izraela [przez] Mojżesza, sługę Bożego, na pustyni.
10 And all the heads, and all the people rejoice, and they bring in, and cast into the chest, to completion.
I radowali się wszyscy książęta oraz cały lud. Przynosili [ją] i rzucali do tej skrzyni, aż ją napełnili.
11 And it comes to pass, at the time one brings in the chest for the inspection of the king by the hand of the Levites, and at their seeing that the money [is] abundant, that a scribe of the king has come in, and an officer of the head-priest, and they empty the chest, and take it up and turn it back to its place; thus they have done day by day, and gather money in abundance.
A kiedy Lewici przynosili skrzynię do urzędu królewskiego i gdy widzieli, że [było] już wiele pieniędzy, przychodził pisarz królewski oraz pełnomocnik najwyższego kapłana i wypróżniali skrzynię, a potem ją odnosili z powrotem na swoje miejsce. Tak czynili codziennie i zebrali bardzo dużo pieniędzy.
12 And the king and Jehoiada give it to the doers of the work of the service of the house of YHWH, and they are hiring hewers and craftsmen to renew the house of YHWH, and also—to craftsmen in iron and bronze to strengthen the house of YHWH.
Król i Jehojada dawali je kierownikom robót domu PANA, a ci najmowali kamieniarzy i cieśli do naprawy domu PANA, a także kowali i brązowników – do umocnienia domu PANA.
13 And those doing the business work, and there goes up lengthening to the work by their hand, and they establish the house of God by its proper measure, and strengthen it.
Tak więc robotnicy pracowali i dzięki nim dzieło zostało wykonane. Doprowadzili dom Boży do właściwego stanu i umocnili go.
14 And at their completing [it], they have brought in the rest of the money before the king and Jehoiada, and they make [with] it vessels for the house of YHWH, vessels of serving, and of offering up, and spoons, even vessels of gold and silver; and they are causing burnt-offerings to ascend in the house of YHWH continually, all the days of Jehoiada.
A gdy skończyli, przynieśli przed króla i Jehojadę resztę pieniędzy, za które sporządzono naczynia do domu PANA: naczynia do służby i składania ofiar, czasze oraz [inne] naczynia złote i srebrne. I nieustannie składali całopalenia w domu PANA przez wszystkie dni Jehojady.
15 And Jehoiada is aged and satisfied with days, and dies—a son of one hundred and thirty years in his death,
Potem Jehojada zestarzał się i umarł, będąc syty dni. Miał sto trzydzieści lat, gdy umarł.
16 and they bury him in the City of David with the kings, for he has done good in Israel, and with God and his house.
I pogrzebano go w mieście Dawida razem z królami, dlatego że czynił dobrze w Izraelu: i względem Boga, i względem jego domu.
17 And after the death of Jehoiada, heads of Judah have come in, and bow themselves to the king; then the king has listened to them,
Po śmierci Jehojady przyszli książęta Judy i pokłonili się królowi. Wtedy król ich usłuchał.
18 and they forsake the house of YHWH, God of their fathers, and serve the Asherim and the idols, and there is wrath on Judah and Jerusalem for this guilt of theirs.
Opuścili dom PANA, Boga swoich ojców, i służyli gajom oraz posągom. Spadł więc gniew na Judę i Jerozolimę z powodu tego występku.
19 And He sends among them prophets, to bring them back to YHWH, and they testify against them, and they have not given ear;
I posyłał do nich proroków, żeby ich nawrócić do PANA. A [choć] świadczyli przeciwko nim, nie usłuchali ich.
20 and the Spirit of God has clothed Zechariah son of Jehoiada the priest, and he stands above the people, and says to them, “Thus said God: Why are you transgressing the commands of YHWH, and do not prosper? Because you have forsaken YHWH, He forsakes you.”
Wówczas Duch Boży zstąpił na Zachariasza, syna kapłana Jehojady, który stanął przed ludem i powiedział im: Tak mówi Bóg: Czemu przekraczacie przykazania PANA? Nie powodzi się wam. Skoro wy opuściliście PANA, [on] też was opuścił.
21 And they conspire against him, and stone him [with] stone by the command of the king, in the court of the house of YHWH,
Wtedy sprzysięgli się przeciwko niemu i ukamienowali go na rozkaz króla na dziedzińcu domu PANA.
22 and Joash the king has not remembered the kindness that his father Jehoiada did with him, and slays his son, and in his death he said, “YHWH sees and requires.”
I nie pamiętał król Joasz o dobrodziejstwie, jakie wyświadczył mu jego ojciec Jehojada, ale zabił jego syna. Kiedy ten umierał, powiedział: Niech PAN [to] zobaczy i zemści się.
23 And it comes to pass, at the turn of the year, the force of Aram has come up against him, and they come to Judah and Jerusalem, and destroy all the heads of the people from the people, and they have sent all their spoil to the king of Damascus,
A po upływie roku przeciwko niemu nadciągnęło wojsko Syrii. Przybyło do Judy i Jerozolimy i wyniszczyło z ludu wszystkich książąt, a wszystkie jego łupy posłano królowi Damaszku.
24 for with few men the force of Aram has come in, and YHWH has given into their hand a mighty force for multitude, because they have forsaken YHWH, God of their fathers; and they have executed judgments with Joash.
Przybyło bowiem wojsko Syrii z niewielką liczbą ludzi, a PAN wydał w ich ręce bardzo liczne wojsko, dlatego że opuścili PANA, Boga swoich ojców. I tak dokonano sądu nad Joaszem.
25 And in their going from him—for they left him with many diseases—his servants themselves have conspired against him for the blood of the sons of Jehoiada the priest, and slay him on his bed, and he dies; and they bury him in the City of David, and have not buried him in the graves of the kings.
A gdy się od niego oddalili, zostawiając go w ciężkiej chorobie, jego słudzy sprzysięgli się przeciwko niemu, z powodu krwi synów kapłana Jehojady, i zabili go na jego łożu. [Tak więc] umarł i pogrzebano go w mieście Dawida, ale nie w grobach królewskich.
26 And these [are] those conspiring against him: Zabad son of Shimeath the Ammonitess, and Jehozabad son of Shimrith the Moabitess.
A oto są ci, którzy sprzysięgli się przeciw niemu: Zabad, syn Szimeata, Ammonitki, i Jehozabad, syn Szimrit, Moabitki.
27 As for his sons, and the greatness of the burden on him, and the foundation of the house of God, behold, they are written on the commentary of the scroll of the Kings; and his son Amaziah reigns in his stead.
O jego synach zaś, o wielkim ciężarze nałożonym na niego i o naprawie domu Bożego, jest zapisane w księdze królewskiej. I królował jego syn Amazjasz w jego miejsce.