< 2 Chronicles 2 >
1 And Solomon says to build a house for the Name of YHWH, and a house for his kingdom,
Đã đến lúc Sa-lô-môn quyết định xây Đền Thờ cho Chúa Hằng Hữu và cung điện cho mình.
2 and Solomon numbers seventy thousand men bearing burden, and eighty thousand men hewing in the mountain, and three thousand and six hundred overseers over them.
Vua tuyển 70.000 phu khuân vác, 80.000 thợ đẽo đá trên núi, và 3.600 đốc công.
3 And Solomon sends to Huram king of Tyre, saying, “When you have dealt with my father David, then you send cedars to him to build a house for him to dwell in;
Sa-lô-môn gửi một thông điệp tới Vua Hi-ram tại Ty-rơ: “Vua đã gửi gỗ bá hương đến Vua Đa-vít, cha tôi xây cung điện. Vậy xin vua cũng cung cấp cho tôi như thế.
4 behold, I am building a house for the Name of my God YHWH, to sanctify [it] to Him, to make incense before Him, incense of spices, and a continual arrangement, and burnt-offerings at morning and at evening, at Sabbaths, and at new moons, and at appointed times of our God YHWH; this [is] on Israel for all time.
Tôi dự định xây cất Đền Thờ cho Chúa Hằng Hữu, Đức Chúa Trời của tôi, để dâng hương, bày bánh thánh, dâng lễ thiêu buổi sáng buổi chiều, lễ Sa-bát, ngày trăng mới, và những ngày lễ khác cho Chúa Hằng Hữu, Đức Chúa Trời chúng tôi. Đó là những nghi lễ đời đời cho dân tộc chúng tôi.
5 And the house that I am building [is] great, for our God [is] greater than all gods;
Đức Chúa Trời chúng tôi vô cùng siêu việt, cao cả hơn các thần, nên Đền Thờ tôi xây cất phải nguy nga tráng lệ.
6 and who retains strength to build a house for Him, since the heavens, even the heavens of the heavens, do not contain Him? And who [am] I that I build a house for Him, except to make incense before Him?
Thật ra không ai có khả năng xây nhà cho Chúa. Nếu tầng trời bao la kia còn không đủ chỗ cho Ngài ngự, thì tôi là ai mà xây cất được Đền Thờ cho Ngài? Tôi chỉ mong xây cất được một nơi để dâng hương lên Chúa mà thôi.
7 And now, send a wise man to me to work in gold, and in silver, and in bronze, and in iron, and in purple, and crimson, and blue, and knowing to engrave engravings with the wise men who [are] with me in Judah and in Jerusalem, whom my father David prepared;
Vậy, xin vua chỉ định một người vừa giỏi luyện kim để chế tạo khí cụ vàng bạc, đồng, sắt, vừa khéo dệt hàng đủ các màu sắc. Người ấy phải có tài điêu khắc để hợp tác với các thợ thủ công tại Giu-đa và Giê-ru-sa-lem, tức là những người mà Đa-vít, cha tôi, đã tuyển chọn.
8 and send to me cedar-trees, firs, and algums from Lebanon, for I have known that your servants know to cut down trees of Lebanon, and behold, my servants [are] with your servants,
Xin vua cũng cho đốn từ Li-ban các loại bá hương, tùng, bạch đàn hương để gửi cho tôi, vì vua có nhiều thợ gỗ chuyên việc hạ cây rừng Li-ban. Tôi cũng sẽ gửi người đến phụ họ.
9 even to prepare trees in abundance for me, for the house that I am building [is] great and wonderful.
Số lượng gỗ cần dùng sẽ rất nhiều, vì Đền Thờ tôi dự định xây cất thật nguy nga tráng lệ.
10 And behold, I have given to your servants, to hewers, to those cutting the trees, twenty thousand cors of beaten wheat, and twenty thousand cors of barley, and twenty thousand baths of wine, and twenty thousand baths of oil.”
Tôi sẽ cung cấp đầy đủ thực phẩm cho thợ gỗ của vua, gồm 3.640.000 lít bột mì, 3.640.000 lít lúa mạch, 420.000 lít rượu và 420.000 lít dầu ô-liu.”
11 And Huram king of Tyre answers in writing, and sends [it] to Solomon: “In the love of YHWH for His people, He has set you [as] king over them.”
Vua Hi-ram phúc đáp lời yêu cầu của Sa-lô-môn: “Chúa Hằng Hữu thật yêu thương dân Ngài, nên mới lập vua lên ngôi nước họ!
12 And Huram says, “Blessed [is] YHWH, God of Israel, who made the heavens and the earth, who has given a wise son to David the king, knowing wisdom and understanding, who builds a house for YHWH, and a house for his kingdom.
Đáng ngợi tôn Chúa Hằng Hữu, Đức Chúa Trời của Ít-ra-ên, là Đấng sáng tạo trời và đất, vì Ngài đã ban cho Vua Đa-vít một con trai khôn ngoan, có tài khéo léo và hiểu biết, để kiến thiết một Đền Thờ cho Chúa Hằng Hữu và một cung điện cho mình.
13 And now, I have sent a wise man having understanding, of [my] father Huram
Bây giờ, tôi sai một người khéo léo, thông minh để phục vụ vua tên là Hi-ram A-bi.
14 (son of a woman of the daughters of Dan, and his father a man of Tyre), knowing to work in gold, and in silver, in bronze, in iron, in stones, and in wood, in purple, in blue, and in fine linen, and in crimson, and to engrave any engraving, and to devise any invention that is given to him, with your wise men, and the wise men of my lord, your father David.
Mẹ ông là người đại tộc Đan trong Ít-ra-ên, cha là người Ty-rơ. Người ấy có tài chế các khí cụ bằng vàng, bạc, đồng, sắt, đá và gỗ, thạo nghề dệt hàng đủ các màu sắc, cũng thạo nghề điêu khắc nữa. Và người ấy có thể tạo đủ các dụng cụ tinh vi cho vua. Người ấy sẽ cùng làm việc với các thợ thủ công của vua, là những người đã được chúa tôi là Đa-vít, tức cha vua chỉ định.
15 And now, the wheat, and the barley, the oil, and the wine, as my lord said, let him send to his servants,
Vậy, xin vua hãy cấp cho họ lúa mì, lúa mạch, dầu ô-liu, và rượu như vua đã hứa.
16 and we cut trees out of Lebanon, according to all your need, and bring them to you—floats by sea, to Joppa, and you take them up to Jerusalem.”
Chúng tôi sẽ đốn gỗ từ núi Li-ban đủ số vua cần, rồi kết bè, thả ra biển, đưa đến Gióp-ba. Khi ấy, vua sẽ cho chở về Giê-ru-sa-lem.”
17 And Solomon numbers all the men, the sojourners who [are] in the land of Israel, after the numbering with which his father David numbered them, and they are found [to be] one hundred and fifty thousand and three thousand and six hundred;
Sa-lô-môn kiểm kê số ngoại kiều trong Ít-ra-ên, căn cứ theo sổ sách làm từ thời cha người: Tổng số được 153.600 người.
18 and he makes from them seventy thousand burden-bearers, and eighty thousand hewers in the mountain, and three thousand and six hundred overseers, to cause the people to work.
Sa-lô-môn phân công cho 70.000 người khiêng gánh, 80.000 người lên núi đẽo đá, và 3.600 đốc công để điều khiển mọi công tác.