Proverbs 1
1 The proverbs of Solomon the son of David, the king of Israel:
| امثال سلیمان، پادشاه اسرائیل، که پسر داوود بود: |
2 To know wisdom and instruction; to comprehend the sayings of understanding;
| این امثال به شما کمک خواهند کرد تا حکمت و ادب بیاموزید و بتوانید سخنان پرمغز را درک کنید. |
3 To accept the instruction of intelligence, righteousness, and justice, and equity;
| آنها به شما یاد خواهند داد چگونه رفتار عاقلانه داشته باشید و با صداقت و عدالت و انصاف عمل کنید. |
4 To give to the simple prudence, to the youth knowledge and discretion.
| این امثال به جاهلان حکمت می‌بخشند و به جوانان فهم و بصیرت. |
5 The wise will hear, and will increase [his] information; and the man of understanding will obtain wise counsels:
| با شنیدن و درک این امثال، حتی دانایان داناتر می‌شوند و دانشمندان چاره اندیشی کسب می‌کنند تا بتوانند معانی گفتار پیچیدهٔ حکیمان را بفهمند. |
6 To understand a proverb, and a sage sentence; the words of the wise, and their riddles.
7 The fear of the Lord is the beginning of knowledge: wisdom and instruction fools [alone] despise.
| ترس خداوند سرآغاز دانش است. کسی که حکمت و ادب را خوار می‌شمارد، جاهل است. |
8 Hear, my son, the instruction of thy father, and cast not off the teaching of thy mother;
| ای جوان، نصیحت پدرت را بشنو و از تعلیم مادرت رویگردان نشو، |
9 For a wreath of grace are they unto thy head, and chains for thy throat.
| زیرا سخنان ایشان مانند تاج و جواهر، سیرت تو را زیبا خواهند ساخت. |
10 My son, if sinners wish to entice thee, consent thou not.
| وقتی گناهکاران تو را وسوسه می‌کنند، تسلیم نشو. |
11 If they should say, Come with us, let us lie in wait for blood, let us watch in concealment for the uselessly innocent;
| اگر آنها به تو بگویند: «بیا در کمین مردم بنشینیم و آنها را بکشیم |
12 We will swallow them up like the grave alive; and the men of integrity, as those that go down into the pit; (Sheol h7585)
| و مانند قبر، آنها را ببلعیم و از هستی ساقط کنیم؛ (Sheol h7585) |
13 We shall find all [kinds of] precious wealth, we will fill our houses with booty;
| از این راه ما اشیاء قیمتی فراوان به چنگ خواهیم آورد و خانه‌های خود را از این غنایم پر خواهیم ساخت؛ |
14 Thy lot must thou cast in our midst; one purse shall be for us all:
| هر چه به دست بیاوریم به تساوی بین خود تقسیم خواهیم کرد؛ پس بیا و با ما همدست شو!» |
15 My son, walk not thou on the way with them; withhold thy foot from their path;
| پسرم تو با آنها نرو و خود را از چنین افرادی دور نگه دار؛ |
16 For their feet run after evil, and they make haste to shed blood.
| زیرا آنها همیشه در پی گناه و قتل هستند. |
17 For uselessly is the net spread out before the eyes of every winged bird:
| یک پرنده وقتی می‌بیند برایش دام گذاشته‌اند، از آن دوری می‌کند. |
18 While they lie in wait for their [own] blood; they watch in concealment for their [own] lives.
| ولی این افراد چنین نیستند. آنها خودشان را به دام می‌اندازند و با دست خود گور خود را می‌کنند. |
19 So are the paths of every one that is greedy after [unlawful] gain; it taketh away the life of those that own it.
| این است سرنوشت تمام کسانی که در پی سود نامشروع هستند. چنین اشخاص خود را نابود می‌کنند. |
20 Wisdom crieth loudly without; in the public places she uttereth her voice;
| حکمت در کوچه‌ها ندا می‌دهد. |
21 At the corner of noisy streets she calleth, at the entrances of gates; in the city she sayeth her speeches:
| مردم را که در سر چهارراه‌ها و نزد دروازهٔ شهر جمع شده‌اند صدا کرده، می‌گوید: |
22 How long, ye simple ones, will ye love simplicity? and the scorners take their delight in scorning, and fools hate knowledge?
| «ای نادانان! تا کی می‌خواهید نادان بمانید؟ تا کی می‌خواهید دانایی را مسخره کنید و از آن متنفر باشید؟ |
23 Turn back to my admonition: behold, I will pour out my spirit unto you, I will make known my words unto you.
| بیایید و مشورت مرا بپذیرید، و من روح خود را بر شما نازل خواهم کرد و شما را دانا خواهم ساخت. |
24 Whereas I called, and ye refused; I stretched out my hand, and no man was attentive;
| «بارها شما را صدا کردم ولی توجه نکردید، التماس نمودم اما اعتنا ننمودید. |
25 And ye have set at nought all my counsel, and would not accept my admonition:
| شما نصیحت و نکوهش مرا نپذیرفتید. |
26 [Therefore] I also will truly laugh at your calamity; I will deride [you] when your terror cometh;
| من نیز به مصیبت شما خواهم خندید، و هنگامی که بلا دامنگیرتان شود شما را مسخره خواهم کرد، |
27 When your terror cometh like the tempest-cloud, and your calamity hasteneth like a whirlwind; when there come upon you distress and affliction.
| آری، وقتی بلا مانند طوفان شما را فرا گیرد و مصیبت مثل گردباد شما را احاطه کند، و سختی و بدبختی شما را از پای درآورد. |
28 Then will they call me, but I will not answer; they will seek me earnestly, but they shall not find me;
| «هنگامی که آنها فریاد برآورند، به دادشان نخواهم رسید، و اگرچه با اشتیاق به دنبالم بگردند، مرا نخواهند یافت؛ |
29 For the reason that they hated knowledge, and the fear of the Lord they did not choose;
| زیرا از دانایی متنفر بوده‌اند و از خداوند اطاعت نکرده‌اند. |
30 [That] they would not attend to my counsel: [that] they rejected all my admonition.
| نصیحت مرا گوش نگرفته‌اند و نکوهش مرا نپذیرفته‌اند. |
31 Therefore shall they eat of the fruit of their own way, and from their own counsels shall they be satisfied.
| بنابراین ثمرهٔ راهی را که در پیش گرفته‌اند خواهند دید. |
32 For the defection of the simple will slay them, and the prosperity of fools will cause them to be lost.
| زیرا سرکشی احمقان، ایشان را خواهد کشت و بی‌خیالی نادانان آنها را از پای در خواهد آورد. |
33 But he that hearkeneth unto me shall dwell safely, and shall be at rest from the dread of evil.
| ولی همهٔ کسانی که به من گوش دهند، از هیچ بلایی نخواهند ترسید و در امنیت زندگی خواهند کرد.» |
