Proverbs 6
1 My son, If thou hast become surety for thy friend, if thou hast struck thy hand for a stranger;
Synu mój! jeźlibyś ręczył za przyjaciela twego, a dałbyś obcemu rękę twoję:
2 If thou art ensnared through the words of thy mouth, if thou art caught through the words of thy mouth:
Usidliłeś się słowy ust twoich, pojmanyś mowami ust twoich.
3 [Then] do this by all means, my son, and deliver thyself, because thou art come into the power of thy friend, Go hasten to him, and urge thy friend.
Przetoż uczyń tak, synu mój! a wyzwól się, gdyżeś wpadł w rękę przyjaciela twego; idźże, upokórz się, a nalegaj na przyjaciela twego.
4 Grant not any sleep to thy eyes, nor slumber to thy eyelids.
Nie dawaj snu oczom twoim, ani drzemania powiekom twoim.
5 Deliver thyself as a roebuck from the hand [of the hunter], and as a bird from the hand of the fowler.
Wyrwij się jako łani z rąk myśliwca i jako ptak z ręki ptasznika.
6 Go to the ant, thou sluggard; look on her ways, and become wise.
Idź do mrówki, leniwcze! obacz drogi jej, a nabądź mądrości;
7 She, that hath no prince, officer, or ruler,
Która, choć nie ma wodza, ani przełożonego, ani pana,
8 Provideth in the summer her provision, gathereth in harvest-time her food.
Przecież w lecie gotuje pokarm swój, a zgromadza w żniwa żywność swoję.
9 How long, O sluggard, wilt thou lie down? when wilt thou arise out of thy sleep?
Leniwcze! dokądże leżeć będziesz? kiedyż wstaniesz ze snu swego?
10 “A little [more] sleep, a little slumber, a little folding of the hands in lying down;”
Trochę się prześpisz, trochę podrzemiesz, trochę złożysz ręce, abyś odpoczywał.
11 But then will thy poverty come like a rover, and thy want as a man armed with a shield.
A wtem ubóstwo twoje przyjdzie jako podróżny, a niedostatek twój, jako mąż zbrojny.
12 A Godless person is a man of injustice, who walketh with a distorted mouth.
Człowiek niepobożny, mąż złośliwy chodzi w przewrotności ust;
13 He blinketh with his eyes, he scrapeth with his feet, he pointeth with his fingers;
Mruga oczyma swemi, mówi nogami swemi, ukazuje palcami swemi;
14 Perverseness is in his heart, he contriveth evil at all times; he scattereth abroad discord.
Przewrotności są w sercu jego, myśli złe na każdy czas, a zwady rozsiewa.
15 Therefore shall suddenly come his calamity: unawares shalt he be broken without a remedy.
Przetoż prędko przyjdzie upadek jego; nagle skruszony będzie bez uleczenia.
16 Six things there are which the Lord hateth; and seven are an abomination unto his spirit:
Sześć jest rzeczy, których nienawidzi Pan, a siódma jest obrzydliwością duszy jego;
17 Haughty eyes, a tongue of falsehood, and hands that shed innocent blood,
Oczów wyniosłych, języka kłamliwego, i rąk wylewających krew niewinną;
18 A heart that contriveth plans of injustice, feet that hasten to run after evil,
Serca, które knuje myśli złe; nóg, które się kwapią bieżeć ku złemu;
19 A false witness that eagerly uttereth lies, and him that scattereth abroad discord among brethren.
Świadka fałszywego, który mówi kłamstwo, i tego, który sieje rosterki między braćmi.
20 Keep, O my son, the commandment of thy father, and reject not the teaching of thy mother:
Strzeżże, synu mój! przykazania ojca twego, a nie opuszczaj nauki matki twojej.
21 Bind them upon thy heart continually, tie them about thy throat.
Wiążże je zawżdy u serca twego, a wieszaj je u szyi twojej.
22 When thou walkest, it shall lead thee; when thou liest down, it shall watch over thee; and when thou art awake, it shall converse with thee.
Gdziekolwiek pójdziesz, poprowadzi cię; gdy, zaśniesz strzedz cię będzie, a gdy się ocucisz, rozmawiać z tobą będzie,
23 For the commandment is a lamp, and the law is light; and the way of life are the admonitions of correction:
(Bo przykazanie jest pochodnią, nauka światłością, a drogą żywota są karności ćwiczenia.)
24 To guard thee against a bad woman, from the flattery of an alien tongue.
Aby cię strzegły od niewiasty złej, i od łagodnego języka niewiasty obcej.
25 Covet not her beauty in thy heart, and let her not conquer thee with her eyelids.
Nie pożądaj piękności jej w sercu twojem, a niech cię nie łowi powiekami swemi.
26 For by means of a harlot [one is brought down] to the last loaf of bread: and an adulterous woman will even hunt for the precious life,
Albowiem dla niewiasty wszetecznej zubożeje człowiek aż do kęsa chleba; owszem żona cudzołożna drogą duszę łowi.
27 Can a man gather up fire in his lap, and shall his clothes not be burnt?
Izaż może kto brać ogień do zanadrzy swoich, aby szaty jego nie zgorzały?
28 Can a man walk along upon hot coals, and shall his feet not be burnt?
Izaż może kto chodzić po rozpalonym węglu, aby się nogi jego nie poparzyły?
29 So it is with him that goeth in to his neighbor's wife: no one that toucheth her shall remain unpunished.
Tak kto wchodzi do żony bliźniego swego, nie będzie bez winy, ktokolwiek się jej dotknie.
30 Men do not despise the thief, if he steal, to gratify his craving when he is hungry:
Nie kładą hańby na złodzieja, jeżliż co ukradnie, chcąc nasycić duszę swoję, będąc głodnym;
31 And if he be found, he must pay sevenfold; all the wealth his house must he give.
Ale gdy go zastaną, nagradza siedmiorako, albo wszystkę majętność domu swego daje.
32 But whoso committeth adultery with a woman lacketh sense: he that is the destroyer of his soul, will alone do this.
Lecz cudzołożący z niewiastą głupi jest, a kto chce zatracić duszę swoję, ten to czyni.
33 Plague and disgrace will he meet with; and his reproach will not be blotted out.
Karanie i zelżywość odniesie, a hańba jego nie będzie zgładzona.
34 For jealousy is the fury of a husband, and he will not spare on the day of vengeance.
Bo zawisna miłość jest zapalczywością męża, a nie sfolguje w dzień pomsty.
35 He will not regard the appearance of any ransom; and he will not be content, though thou give ever so many bribes.
Nie będzie miał względu na żaden okup, ani przyjmie, chociażby mu najwięcej darów dawano.
