Proverbs 31
1 The words of king Lemuel, the prophecy with which his mother instructed him.
| قسەی لەموئێلی پاشا، ئەو سروشەی کە دایکی فێری کرد: |
2 What [hast thou done], O my son: and what, O son of my body? and what, O son of my vows?
| گوێ بگرە ڕۆڵە! گوێ بگرە، ڕۆڵەی هەناوم! گوێ بگرە ڕۆڵە، ڕۆڵەی نەزرەکانم! |
3 Give not unto women thy vigor, nor thy ways to those that ruin kings.
| هێزت مەدە ژنان، ڕێگاکانیشت مەدە ژنانی لەناوبەری پاشایان. |
4 Not for kings, O Lemoel, not for kings [it is fitting] to drink wine, nor for princes, strong drink:
| ئەی لەموئێل، بۆ پاشایان نییە، بۆ پاشایان نییە شەراب بنۆشن، بۆ میرانیش نییە ئارەزووی ئارەق بکەن، |
5 Lest either might drink, and forget what is written in the law, and pervert the cause of all the afflicted.
| نەوەک بخۆنەوە و یاسا لەبیر بکەن، مافی ستەملێکراوان زەوت بکەن. |
6 Give strong drink unto him that is ready to perish, and wine unto those who have an embittered soul.
| ئارەق بدە بەوەی لەناودەچێت، شەرابیش بەوانەی دەروونیان تاڵە. |
7 Let such a one drink, and forget his poverty, and remember his trouble no more.
| با بخواتەوە و هەژارییەکەی لەبیر بکات، ئیتر ماندووبوونەکەی نایەتەوە یاد. |
8 Open thy mouth for the dumb, for the cause of all fatherless children.
| بەرگری لە مافی ئەو کەسانە بکە کە ناتوانن داوای مافەکانیان بکەن، بۆ مافی هەموو دەربەدەران. |
9 Open thy mouth, judge righteously, and decide the cause of the poor and needy.
| دەمت بکەرەوە و بە ڕاستودروستی دادوەری بکە، پارێزگاری لە مافی کڵۆڵان و نەداران بکە. |
10 Who can find a virtuous woman: for far above pearls is her value.
| کێ ژنی خانەدانی دەست دەکەوێت؟ نرخی لە یاقووت گرانترە. |
11 The heart of her husband doth safely trust in her, and he will not see his gain diminish.
| مێردەکەی بە تەواوی پشتی پێ دەبەستێت و لە هیچی کەم نابێت. |
12 She treateth him well and not ill, all the days of her life.
| ژنەکە بە درێژایی ژیانی چاکە دێنێتە سەر ڕێی نەک خراپە. |
13 She seeketh for wool and flax, and worketh with her willing hands.
| خوری و کەتان هەڵدەبژێرێت، بە دوو دەستی پەرۆشەوە ئیش دەکات. |
14 She is become like the merchant's ships: from afar doth she bring her food.
| وەک کەشتی بازرگان وایە، خۆراکی خۆی لە دوورەوە دەهێنێت. |
15 And she riseth while it is yet night, and giveth provision to her household, and a task to her maidens.
| هێشتا شەوە لە خەو هەڵدەستێت، خواردن بۆ ماڵەوە ئامادە دەکات و ئەرک بۆ کارەکەرەکان دیاری دەکات. |
16 She thinketh of a field, and buyeth it: with the fruit of her hands she planteth a vineyard.
| لە کێڵگەیەک ورد دەبێتەوە و دەیکڕێت، بە قازانجی دەستی ڕەزەمێوێک دەچێنێت. |
17 She girdeth with strength her loins, and giveth vigor to her arms.
| ناوقەدی توند دەبەستێت و بازووی لێ هەڵدەکات. |
18 She perceiveth that her profit is good: [therefore] her lamp goeth not out by night.
| دەبینێت بازرگانییەکەی چاکە، بە شەو چرای ناکوژێتەوە. |
19 She stretcheth out her hands to the spindle, and her palms hold fast the distaff.
| خوری بە بازوویەوە دەئاڵێنێت و تەشی لەناو لەپیدایە. |
20 She spreadeth out wide her open palm to the poor: yea, her hands she stretcheth forth to the needy.
| دەستەکانی بۆ کڵۆڵ دەکاتەوە و دەست درێژ دەکات بۆ نەداران. |
21 She hath no fear for her household of the snow: for all her household are clothed in scarlet.
| ترسی ماڵەکەی نییە لە بەفر، چونکە هەموو ماڵەکەی بەرگی ئاڵیان لەبەردایە. |
22 Tapestry-covering she maketh for herself: of linen and purple is her attire.
| چەرچەف بۆ نوێنەکەی دروستدەکات، کەتانی ناسک و ڕیسی ئەرخەوانی لەبەر دەکات. |
23 Well known is in the gates her husband, when he sitteth with the elders of the land.
| مێردی لە دەروازەکانی شاردا ناسراوە، لەوێ لەگەڵ پیرانی شارەکە دادەنیشێت. |
24 Fine tunics she maketh, and selleth them, and girdles she furnisheth unto the merchant.
| ژنەکە کراسی کەتان دروستدەکات و دەیفرۆشێت، پشتێن بۆ بازرگانان دابین دەکات. |
25 Strength and dignity are her clothing: and she smileth at the coming of the last day.
| هێز و ڕێز بەرگی ئەون، پێدەکەنێت بۆ ڕۆژانی ئایندە. |
26 She openeth her mouth with wisdom, and the law of kindness is on her tongue.
| دەمی بە دانایی دەکاتەوە و فێرکردنەکانی میهرەبانی لەسەر زمانییەتی. |
27 She looketh well to the ways of her household, and the bread of idleness she doth not eat.
| چاودێری هاتوچۆی ماڵومنداڵەکەی دەکات، نانی تەمبەڵی ناخوات. |
28 Her children rise up, and call her blessed; her husband, also, and he praiseth her:
| منداڵەکانی هەڵدەستن و خۆزگەی پێ دەخوازن، مێردەکەشی ستایشی دەکات: |
29 “Many daughters have done virtuously; but thou excellest them all.”
| «زۆر ژن خانەدان بوونە، بەڵام تۆ لە سەرووی هەموویانی.» |
30 False is grace, and vain is beauty: a woman only that feareth the Lord shall indeed be praised.
| شۆخ و شەنگی فریودەرە و جوانی پووچە، بەڵام ئەو ئافرەتەی لە یەزدان بترسێت، ستایش دەکرێت. |
31 Give her of the fruit of her hands, and let her own works praise her in the gates.
| ڕەنجی شانی خۆی پێ بدەن و با کردەوەکانی لەبەر دەروازەکانی شاردا ستایشی بکەن. |
