Proverbs 3
1 My son, forget not my teaching, and let thy heart keep my commandments;
Hỡi con, chớ quên sự khuyên dạy ta, Lòng con khá giữ các mạng lịnh ta;
2 For length of days, and years of life, and peace, will they increase unto thee.
Vì nó sẽ thêm cho con lâu ngày, Số năm mạng sống, và sự bình an.
3 Let kindness and truth not forsake thee; bind them about thy throat; write them upon the table of thy heart:
Sự nhân từ và sự chân thật, chớ để lìa bỏ con; Hãy đeo nó vào cổ, ghi nó nơi bia lòng con;
4 So shalt thou find grace and good favor in the eyes of God and man.
Như vậy, trước mặt Đức Chúa Trời và loài người Con sẽ được ơn và có sự khôn ngoan thật.
5 Trust in the Lord with all thy heart: and upon thy own understanding do not rely.
Hãy hết lòng tin cậy Đức Giê-hô-va, Chớ nương cậy nơi sự thông sáng của con;
6 In all thy ways acknowledge him, and he will make level thy paths.
Phàm trong các việc làm của con, khá nhận biết Ngài, Thì Ngài sẽ chỉ dẫn các nẻo của con.
7 Be not wise in thy own eyes: fear the Lord, and depart from evil.
Chớ khôn ngoan theo mắt mình; Hãy kính sợ Đức Giê-hô-va, và lìa khỏi sự ác:
8 It will be healing to thy body, and marrow to thy bones.
Như vậy, cuống rốn con sẽ được mạnh khỏe, Và xương cốt con được mát mẻ.
9 Honor the Lord with thy wealth, and with the first-fruits of all thy products:
Hãy lấy tài vật và huê lợi đầu mùa của con, Mà tôn vinh Đức Giê-hô-va;
10 So shall thy storehouses be filled with plenty, and with new wine shall thy presses overflow.
Vậy, các vựa lẫm con sẽ đầy dư dật, Và những thùng của con sẽ tràn rượu mới.
11 The correction of the Lord, my son, do not despise; and feel no loathing for his admonition;
Hỡi con, chớ khinh điều sửa phạt của Đức Giê-hô-va, Chớ hiềm lòng khi Ngài quở trách;
12 Because whomever the Lord loveth he admonisheth; and as a father who delighteth in [his] son.
Vì Đức Giê-hô-va yêu thương ai thì trách phạt nấy. Như một người cha đối cùng con trai yêu dấu mình.
13 Happy the man that hath found wisdom, and the man that acquireth understanding.
Người nào tìm đặng sự khôn ngoan, Và được sự thông sáng, có phước thay!
14 For the obtaining of her is better than the obtaining of silver, and better than fine gold is her product.
Vì thà được nó hơn là được tiền bạc, Hoa lợi nó sanh ra tốt hơn vàng ròng.
15 She is more precious than pearls; and all the things thou valuest are not equal unto her.
Sự khôn ngoan quí báu hơn châu ngọc, Chẳng một bửu vật nào con ưa thích mà sánh kịp nó được.
16 Length of days is in her right hand: in her left are riches and honor.
Tay hữu nó cầm sự trường thọ, Còn trong tay tả, có sự giàu có và vinh hiển.
17 Her ways are ways of pleasantness, and all her paths are peace.
Các nẻo nó vốn là nẻo khoái lạc, Và các lối nó cả điều bình an.
18 A tree of life is she to those that lay hold on her: and every one that firmly graspeth her will be made happy.
Nó là cây sự sống cho ai nắm lấy nó; Người nào cầm giữ nó đều được phước hạnh.
19 The Lord hath through wisdom founded the earth: he hath established the heavens through understanding.
Đức Giê-hô-va dùng sự khôn ngoan lập nên trái đất; Nhờ sự thông sáng mà sắp đặt các từng trời.
20 By his knowledge were the depths split open, and the skies drop down the dew.
Do sự hiểu biết Ngài các vực sâu mở ra, Và mây đặt ra sương móc.
21 My son, let them not be removed from thy eyes; keep [before thee] sound wisdom and discretion:
Hỡi con, khá gìn giữ sự khôn ngoan thật và sự dẽ dặt, Chớ để nó lìa xa mắt con;
22 And they will be life unto thy soul, and grace to thy throat.
Thì nó sẽ là sự sống của linh hồn con, Và như đồ trang sức cho cổ con.
23 Then wilt thou walk in safety on thy way, and thy foot will not strike [against aught]:
Con sẽ bước đi vững vàng trong đường con, Và chân con không vấp ngã.
24 When thou layest thyself down, thou shalt feel no dread; and as thou liest down, thy sleep shall be pleasant.
Khi con nằm, chẳng có điều sợ hãi; Phải, con sẽ nằm được ngủ ngon giấc.
25 Thou needest not to be afraid of sudden dread, neither of the [unlooked-for] tempest over the wicked, when it cometh.
Chớ sợ sự kinh khiếp xảy đến thình lình, Cũng đừng kinh hãi lúc sự tàn hại giáng trên kẻ ác;
26 For the Lord will be thy confidence, and he will guard thy foot from being caught.
Vì Đức Giê-hô-va là nơi nương cậy của con, Ngài sẽ gìn giữ chân con khỏi mắc bẫy.
27 Withhold not a benefit from him who is deserving it, when it is in the power of thy hand to do it.
Chớ từ chối làm lành cho kẻ nào xứng đáng, Miễn là tay con có quyền làm điều ấy.
28 Say not unto thy neighbor, Go, and return, and tomorrow will I give: when thou hast it by thee.
Nhược bằng con có tại nơi con vật kẻ lân cận cầu xin, thì chớ nói với người rằng: Hãy đi và trở lại, ngày mai ta sẽ cho ngươi.
29 Contrive not against thy neighbor any evil, when he dwelleth in safety with thee.
Chớ lập mưu hại kẻ lân cận con, Vì người ăn ở bình yên bên con.
30 Quarrel not with any man without cause, if he have done thee no harm.
Nếu không có làm điều hại cho con, Chớ tranh giành vô cớ với ai.
31 Envy not the man of violence, and choose none of his ways.
Chớ phân bì với kẻ hung dữ, Cũng đừng chọn lối nào của hắn;
32 For the froward is an abomination to the Lord; but with the upright is his good-will.
Vì Đức Giê-hô-va gớm ghiếc kẻ gian tà; Nhưng kết tình bậu bạn cùng người ngay thẳng.
33 The curse of the Lord is in the house of the wicked; but the habitation of the righteous will he bless.
Sự rủa sả của Đức Giê-hô-va giáng trên nhà kẻ ác. Song Ngài ban phước cho chỗ ở của người công bình.
34 If [it concern] the scornful he will himself render them a scorn; but unto the lowly doth he give grace.
Quả thật Ngài nhạo báng kẻ hay nhạo báng; Nhưng Ngài ban ơn cho người khiêm nhường.
35 The wise shall inherit glory; but fools shall obtain disgrace as their portion.
Người khôn ngoan sẽ hưởng được sự vinh hiển; Còn sự thăng lên của kẻ ngu dại sẽ ra điều hổ thẹn.
