Proverbs 29
1 A man that, having received many admonitions, still hardeneth his neck, will suddenly be broken, and this without remedy.
Se homo ofte admonita restos obstina, Li subite pereos sen ia helpo.
2 When the righteous are in authority, the people will rejoice; but when the wicked beareth rule, the people groan.
Kiam altiĝas virtuloj, la popolo ĝojas; Sed kiam regas malvirtulo, la popolo ĝemas.
3 The man that loveth wisdom causeth his father to rejoice; but he that keepeth company with harlots wasteth [his] wealth.
Homo, kiu amas saĝon, ĝojigas sian patron; Sed kiu komunikiĝas kun malĉastulinoj, tiu disperdas sian havon.
4 A king will through the exercise of justice establish [the welfare of] a land; but one that loveth gifts overthroweth it.
Reĝo per justeco fortikigas la landon; Sed donacamanto ĝin ruinigas.
5 A man that flattereth his neighbor spreadeth a net for his steps.
Homo, kiu flatas al sia proksimulo, Metas reton antaŭ liaj piedoj.
6 In the transgression of a man there is an evil snare: but the righteous ever singeth and rejoiceth.
Per sia pekado malbona homo sin implikas; Sed virtulo triumfas kaj ĝojas.
7 The righteous considereth the cause of the indigent: but the wicked will not understand the knowledge [of justice].
Virtulo penas ekkoni la aferon de malriĉuloj; Sed malvirtulo ne povas kompreni.
8 Scornful men will kindle [confusion] in a town; but the wise turn away wrath.
Homoj blasfemantaj indignigas urbon; Sed saĝuloj kvietigas koleron.
9 If a wise man contend with a foolish man, whether he be angry or whether he laugh, [he will have] no rest.
Se saĝa homo havas juĝan aferon kun homo malsaĝa, Tiam, ĉu li koleras, ĉu li ridas, li ne havas trankvilon.
10 Men of blood hate the guiltless one; but the upright seek [to preserve] his life.
Sangaviduloj malamas senkulpulon; Sed virtuloj zorgas pri lia vivo.
11 A fool uttereth all his mind; but the wise holdeth it back.
Sian tutan koleron aperigas malsaĝulo; Sed saĝulo ĝin retenas.
12 If a ruler listen to the word of falsehood, all his servants become wicked.
Se reganto atentas mensogon, Tiam ĉiuj liaj servantoj estas malvirtuloj.
13 The poor and the man of exactions meet together: the Lord enlighteneth the eyes of both of them.
Malriĉulo kaj procentegisto renkontiĝas; La Eternulo donas lumon al la okuloj de ambaŭ.
14 When a king judgeth in truth the indigent, his throne shall stand firmly for ever.
Se reĝo juĝas juste malriĉulojn, Lia trono fortikiĝas por ĉiam.
15 The rod and reproof impart wisdom; but a lad abandoned to himself bringeth shame on his mother.
Kano kaj instruo donas saĝon; Sed knabo, lasita al si mem, hontigas sian patrinon.
16 With the increase of the wicked transgression increaseth; but the righteous shall yet look on their downfall.
Kiam altiĝas malvirtuloj, tiam multiĝas krimoj; Sed virtuloj vidos ilian falon.
17 Correct thy son, and he will procure thee rest: yea, he will give delight unto thy soul.
Punu vian filon, kaj li vin trankviligos, Kaj li donos ĝojon al via animo.
18 Without a prophetic vision a people become unruly; but when it observeth the law, then will it be happy.
Se ne ekzistas profetaj predikoj, tiam popolo fariĝas sovaĝa; Sed bone estas al tiu, kiu observas la leĝojn.
19 Not with words [alone] can a servant be corrected; for though he understand, there will be no response.
Per vortoj sklavo ne instruiĝas; Ĉar li komprenas, sed ne obeas.
20 Seest then a man that is hasty in his words? there is more hope for a fool than for him.
Ĉu vi vidas homon, kiu tro rapidas kun siaj vortoj? Estas pli da espero por malsaĝulo ol por li.
21 If one rear his servant delicately from his youth, then will he at length become as [his] son.
Se oni de infaneco kutimigas sklavon al dorlotiĝado, Li poste fariĝas neregebla.
22 A man of anger stirreth up strife; and a man of fury aboundeth in transgression.
Kolerema homo kaŭzas malpacojn, Kaj flamiĝema kaŭzas multajn pekojn.
23 The pride of a man will humble him; but the humble in spirit will attain to honor.
La fiereco de homo lin malaltigos; Sed humilulo atingos honoron.
24 Whoso divideth with a thief hateth his own soul: he heareth the adjuration and dareth not to tell.
Kiu dividas kun ŝtelisto, tiu malamas sian animon; Li aŭdas la ĵuron kaj nenion diras.
25 The dread of man bringeth a snare; but whoso putteth his trust in the Lord will be upheld in safety.
Timo antaŭ homoj faligas en reton; Sed kiu fidas la Eternulon, tiu estas ŝirmita.
26 Many seek the favor of a ruler; but from the Lord cometh justice for man.
Multaj serĉas favoron de reganto; Sed la sorto de homo dependas de la Eternulo.
27 An abomination of the righteous is an unjust man: and an abomination of the wicked is one who is upright in [his] way.
Maljusta homo estas abomenaĵo por virtuloj; Kaj kiu iras la ĝustan vojon, tiu estas abomenaĵo por malvirtulo.
