Proverbs 25
1 Also these are the proverbs of Solomon, which the men of Hezekiah the king of Judah have collected.
Bundan sonrakiler de Süleyman'ın özdeyişleridir. Bunları Yahuda Kralı Hizkiya'nın adamları derledi.
2 It is the honor of God to conceal a thing; but the honor of kings is to search out a matter.
Tanrı'yı gizli tuttuğu şeyler için, Krallarıysa açığa çıkardıkları için yüceltiriz.
3 As are the heavens for height, and the earth is for depth, so should the heart of kings be unsearchable.
Göğün yüksekliği, yerin derinliği gibi, Kralların aklından geçen de kestirilemez.
4 Take away the dross from the silver, and there will come forth a vessel for the melter.
Cürufu gümüşten ayırınca, Kuyumcunun işleyeceği madde kalır.
5 Take away the wicked from before the king, and his throne will be firmly established in righteousness.
Kötüleri kralın huzurundan uzaklaştırırsan Kralın tahtı adaletle pekişir.
6 Do not glorify thyself in the presence of the king, and force thyself not into the place of great men;
Kralın önünde kendini yüceltme, Önemli kişiler arasında yer edinmeye çalışma.
7 For better it is that it be said unto thee, “Come up hither,” than that thou shouldst be put lower in the presence of the prince, which thy own eyes have [often] seen.
Çünkü kralın seni bir soylunun önünde alaşağı etmesindense, Sana, “Yukarıya gel” demesi yeğdir.
8 Do not proceed to a contest hastily, lest [thou know not] what thou wilt have to do at its end, when thy neighbor hath put thee to confusion.
Gördüklerinle hemencecik mahkemeye başvurma; Çünkü başkası seni utandırabilir, Sonra ne yapacağını bilemezsin.
9 Carry on thy cause with thy neighbor; but lay not open the secret of another:
Davanı doğrudan komşunla gör; Başkasının sırrını açıklama.
10 Lest he that heareth it put thee to shame, and thy infamy never be removed.
Yoksa işiten seni utandırabilir Ve bu kötü ün yakanı bırakmaz.
11 Like apples of gold among figures of silver is a word spoken in a proper manner.
Yerinde söylenen söz, Gümüş oymalardaki altın elma gibidir.
12 As an earring of gold, and a pendant of fine gold, so is a wise reprover toward an ear that listeneth.
Altın küpe ya da altın bir süs neyse, Dinleyen kulak için bilgenin azarlaması da öyledir.
13 As the cooling of snow on a harvest-day, so is a faithful messenger to those that send him; for he refresheth the soul of his master.
Hasatta kar serinliği nasılsa, Güvenilir ulak da kendisini gönderenler için öyledir. Böyle biri efendilerinin canına can katar.
14 Like clouds and wind without rain, so is a man that vaunteth falsely of a gift.
Yağmursuz bulut ve yel nasılsa, Vermediği armağanla övünen kişi de öyledir.
15 By long forbearing is a prince persuaded, and a soft tongue breaketh bones.
Sabırla bir hükümdar bile ikna edilir, Tatlı dil en güçlü direnci kırar.
16 Hast thou found honey: eat so much as is sufficient for thee: lest thou consume too much of it, and have to vomit it forth.
Bal buldun mu yeteri kadar ye, Fazla doyarsan kusarsın.
17 Make thy foot scarce in the house of thy friend: lest he have too much of thee, and so hate thee.
Başkalarının evine seyrek git, Yoksa onları bezdirir, nefretini kazanırsın.
18 A battle-axe, and a sword, and a sharpened arrow is a man that testifieth as a false witness against his neighbor.
Başkasına karşı yalancı tanıklık eden Topuz, kılıç ya da sivri ok gibidir.
19 Like a broken tooth and a foot out of joint, is confidence in a treacherous man in a time of distress.
Sıkıntılı günde haine güvenmek, Çürük dişe ya da sakat ayağa güvenmek gibidir.
20 [As] he that taketh off his garment on a cold day, [as] vinegar is upon natron: so is he that singeth songs before an unhappy heart.
Dertli kişiye ezgi söylemek, Soğuk günde giysilerini üzerinden almaya, Ya da sodaya sirke katmaya benzer.
21 If thy enemy be hungry, give him bread to eat; and if he be thirsty, give him water to drink;
Düşmanın acıkmışsa doyur, Susamışsa su ver.
22 For though thou gatherest coals of fire upon his head, yet will the Lord repay it unto thee.
Bunu yapmakla onu utanca boğarsın Ve RAB seni ödüllendirir.
23 The north wind bringeth forth rain: so doth secret talking, angry countenances.
Kuzeyden esen rüzgar nasıl yağmur getirirse, İftiracı dil de öfkeli bakışlara yol açar.
24 It is better to dwell in the corner of a roof, than with a quarrelsome woman even in a roomy house.
Kavgacı kadınla aynı evde oturmaktansa, Damın köşesinde oturmak yeğdir.
25 As cold water is to a fainting soul, so are good news from a far-off country.
Susamış kişi için soğuk su neyse, Uzak ülkeden gelen iyi haber de öyledir.
26 Like a turbid spring and a corrupt fountain, is a righteous man that giveth way before the wicked.
Kötünün önünde pes eden doğru kişi, Suyu bulanmış pınar, kirlenmiş kuyu gibidir.
27 To eat too much honey is not good: so is it honor to set a limit to men's honor.
Fazla bal yemek iyi değildir; Hep yüceltilmeyi beklemek de...
28 Like a city that is broken in, and is without walls: so is the man that hath no control over his spirit.
Kendini denetleyemeyen kişi Yıkılmış sursuz kent gibidir.
