Proverbs 25
1 Also these are the proverbs of Solomon, which the men of Hezekiah the king of Judah have collected.
Ook de volgende spreuken zijn van Salomon; ze zijn verzameld door de beambten van Ezekias, den koning van Juda.
2 It is the honor of God to conceal a thing; but the honor of kings is to search out a matter.
Het is de glorie van God, iets verborgen te houden, De glorie der koningen, het uit te zoeken.
3 As are the heavens for height, and the earth is for depth, so should the heart of kings be unsearchable.
Zoals de hoogte der hemelen, en de diepte der aarde, Zo is ook het hart der koningen: ondoorgrondelijk.
4 Take away the dross from the silver, and there will come forth a vessel for the melter.
Worden de slakken uit het zilver verwijderd, Dan slaagt de kunstenaar in zijn werk;
5 Take away the wicked from before the king, and his throne will be firmly established in righteousness.
Verjaagt men de bozen uit de tegenwoordigheid van den koning, Dan staat zijn troon door rechtvaardigheid sterk.
6 Do not glorify thyself in the presence of the king, and force thyself not into the place of great men;
Dring u niet op bij den koning, En ga niet staan op de plaats van voornamen;
7 For better it is that it be said unto thee, “Come up hither,” than that thou shouldst be put lower in the presence of the prince, which thy own eyes have [often] seen.
Het is beter, dat men tot u zegt: "Neem hier plaats, hogerop," Dan dat men u voor een aanzienlijke vernedert. Wat uw ogen hebben gezien,
8 Do not proceed to a contest hastily, lest [thou know not] what thou wilt have to do at its end, when thy neighbor hath put thee to confusion.
Moet ge niet terstond voor het gerecht gaan brengen; Wat zult ge na afloop doen, Als uw naaste u in het ongelijk heeft gesteld?
9 Carry on thy cause with thy neighbor; but lay not open the secret of another:
Beslecht uw eigen zaak met den naaste, Maar maak daarbij het geheim van een derde niet openbaar;
10 Lest he that heareth it put thee to shame, and thy infamy never be removed.
Anders zal hij, die het hoort, u beschimpen, En houdt ge voor altijd een slechte naam.
11 Like apples of gold among figures of silver is a word spoken in a proper manner.
Gouden vruchten op zilveren schalen: Zijn woorden, te pas gesproken.
12 As an earring of gold, and a pendant of fine gold, so is a wise reprover toward an ear that listeneth.
Een gouden ring en een sieraad van edel metaal: Is een wijs vermaner voor een luisterend oor.
13 As the cooling of snow on a harvest-day, so is a faithful messenger to those that send him; for he refresheth the soul of his master.
Als koele sneeuw bij de hitte van de oogst Is een trouwe bode voor hem, die hem stuurt: Hij fleurt zijn meester weer op.
14 Like clouds and wind without rain, so is a man that vaunteth falsely of a gift.
Wolken en wind, en toch geen regen: Dat is iemand, die praalt op een gift, waar toch niets van komt.
15 By long forbearing is a prince persuaded, and a soft tongue breaketh bones.
Door lankmoedigheid laat een vorst zich vermurwen, Milde taal breekt beenderen stuk.
16 Hast thou found honey: eat so much as is sufficient for thee: lest thou consume too much of it, and have to vomit it forth.
Hebt ge honing gevonden, eet dan niet meer dan ge aan kunt; Anders staat het u tegen, en geeft ge het over.
17 Make thy foot scarce in the house of thy friend: lest he have too much of thee, and so hate thee.
Kom niet te dikwijls in het huis van uw naaste; Anders krijgt hij genoeg van u, en gaat hij u haten.
18 A battle-axe, and a sword, and a sharpened arrow is a man that testifieth as a false witness against his neighbor.
Een knots, een zwaard en een scherpe pijl: Is iemand, die valse getuigenis geeft tegen zijn naaste.
19 Like a broken tooth and a foot out of joint, is confidence in a treacherous man in a time of distress.
Een slechte tand en een zwikkende voet: Is de steun van een trouweloze in moeilijke tijden.
20 [As] he that taketh off his garment on a cold day, [as] vinegar is upon natron: so is he that singeth songs before an unhappy heart.
Als azijn op hoofdzeer Zo werkt het zingen van liederen op een slecht humeur.
21 If thy enemy be hungry, give him bread to eat; and if he be thirsty, give him water to drink;
Heeft uw vijand honger, geef hem brood te eten, Heeft hij dorst, laat hem water drinken;
22 For though thou gatherest coals of fire upon his head, yet will the Lord repay it unto thee.
Zo stapelt ge vurige kolen op zijn hoofd, En Jahweh zal het u vergelden.
23 The north wind bringeth forth rain: so doth secret talking, angry countenances.
Noordenwind brengt een stortvloed, Een geniepige tong maakt boze gezichten.
24 It is better to dwell in the corner of a roof, than with a quarrelsome woman even in a roomy house.
Beter te wonen op de punt van het dak, Dan met een snibbige vrouw in de echtelijke woning.
25 As cold water is to a fainting soul, so are good news from a far-off country.
Een koele dronk voor een dorstige keel: Is goede tijding uit een ver land.
26 Like a turbid spring and a corrupt fountain, is a righteous man that giveth way before the wicked.
Een bedorven bron, een vervuilde wel: Is een rechtvaardige, die voor den boze wankelt.
27 To eat too much honey is not good: so is it honor to set a limit to men's honor.
Te veel honing eten is niet gezond; Wees daarom spaarzaam met vleiende woorden.
28 Like a city that is broken in, and is without walls: so is the man that hath no control over his spirit.
Als een stad met een bres, zonder muren: Is iemand zonder zelfbeheersing.
