Proverbs 24
1 Be thou not envious of bad men, and do not long to be with them.
Ne sekvu malbonajn homojn, Kaj ne deziru esti kun ili;
2 For their heart meditateth destruction, and of mischief do their lips speak.
Ĉar ilia koro pensas pri perfortaĵo, Kaj ilia buŝo parolas malbonaĵon.
3 Through wisdom is a house built; and through understanding is it firmly established;
Per saĝo konstruiĝas domo, Kaj per prudento ĝi fortikiĝas;
4 And through knowledge are chambers filled with all manner of precious and pleasant wealth.
Kaj per sciado la ĉambroj pleniĝas Per ĉia havo grandvalora kaj agrabla.
5 A wise man is [always] in power; and a man of knowledge fortifieth [his] strength.
Homo saĝa havas forton, Kaj homo prudenta estas potenca.
6 For by wise counsel canst thou conduct thy war; and there is help in a multitude of counsellors.
Kun pripenso faru militon; Kaj venko venas per multe da konsilantoj.
7 Wisdom is too high for a fool: in the gate can he not open his mouth.
Tro alta estas la saĝo por malsaĝulo; Ĉe la pordego li ne malfermos sian buŝon.
8 Him that deviseth to do evil, men call a master of wicked devices.
Kiu intencas fari malbonon, Tiun oni nomas maliculo.
9 The counsel of folly is sin; and an abomination to men is the scorner.
Malico de malsaĝulo estas peko; Kaj blasfemanto estas abomenaĵo por homo.
10 If thou despond on the day of distress, thy strength is small.
Se vi montriĝis malforta en tago de mizero, Via forto estas ja malgranda.
11 Deliver those that are taken unto death, and those that are moved away to the slaughter hold back.
Savu tiujn, kiujn oni prenis por mortigi, Kaj ne fortiriĝu de tiuj, kiuj estas kondamnitaj al morto.
12 If thou shouldst say, Behold, we know not this man: lo, he that weigheth hearts will truly regard it, and he that keepeth thy soul will surely know it; and he will give a recompense to man according to his doing.
Se vi diras: Ni tion ne sciis, La esploranto de koroj ja komprenas, Kaj la gardanto de via animo ja scias, Kaj Li redonas al homo laŭ liaj faroj.
13 Eat honey, my son, because it is good; and the fine honey, which is sweet to thy palate:
Manĝu, mia filo, mielon, ĉar ĝi estas bona; Kaj la mieltavolo estas dolĉa por via gorĝo;
14 So obtain the knowledge of wisdom for thy soul: when thou hast found her, then shall there be a [happy] future, and thy hope shall not be cut off.
Tia estas por via animo la sciado de saĝo, se vi ĝin trovis, Kaj ekzistas estonteco, kaj via espero ne pereos.
15 Lie not in wait, O wicked man! against the dwelling of the righteous; waste not his resting-place;
Ne insidu, ho malvirtulo, kontraŭ la domo de virtulo; Ne ataku lian ripozejon;
16 For though the righteous were to fall seven times, he will rise up again; but the wicked shall stumble into misfortune.
Ĉar sep fojojn virtulo falos, kaj tamen leviĝos; Sed malvirtuloj implikiĝas en la malfeliĉo.
17 At the fall of thy enemy do not rejoice; and at his stumbling let not thy heart be glad:
Kiam falas via malamiko, ne ĝoju, Kaj ĉe lia malfeliĉo via koro ne plezuriĝu;
18 Lest the Lord see it and it be displeasing in his eyes, and he turn away from him his wrath.
Ĉar eble la Eternulo vidos, kaj tio ne plaĉos al Li, Kaj Li returnos de li Sian koleron.
19 Fret not thyself because of evil-doers, neither be thou envious of the wicked;
Ne koleru kontraŭ malbonfarantoj, Kaj ne enviu la malvirtulojn;
20 For there will be no [happy] future for the bad man: the lamp of the wicked will be quenched.
Ĉar la malbonulo ne havos estontecon; La lumilo de malvirtuloj estingiĝos.
21 My son, fear the Lord and the king: with those that are desirous to change do not mingle thyself;
Timu, mia filo, la Eternulon kaj la reĝon; Kun ribeluloj ne komunikiĝu.
22 For suddenly will their calamity arise; and who knoweth the ruin of both of them!
Ĉar subite venos ilia pereo; Kaj kiu scias, kiam venos la puno de ambaŭ?
23 These things also are for the wise. To have respect of persons in judgment is not good.
Ankaŭ ĉi tio estas vortoj de saĝuloj: Konsideri personojn ĉe juĝado estas ne bone.
24 Him that saith unto the wicked, Thou art righteous, will the people denounce, him will nations hold accursed;
Kiu diras al malvirtulo: Vi estas virtulo, Tiun malbenos popoloj, tiun malamos gentoj.
25 But to those that punish delight shall be given, and upon them shall come the blessing of the good.
Sed kiuj faras riproĉojn, tiuj plaĉas, Kaj sur ilin venos bona beno.
26 Men will kiss the lips of him that giveth a proper answer.
Kiu respondas ĝustajn vortojn, Tiu kisas per la lipoj.
27 Prepare without thy work, and make it fit in the field for thyself: and afterward build thy house.
Plenumu vian laboron ekstere, Pretigu ĉion sur via kampo; Kaj poste aranĝu vian domon.
28 Be not without cause a witness against thy neighbor; for wouldst thou beguile with thy lips?
Ne atestu sen kaŭzo kontraŭ via proksimulo; Ĉu vi trompus per via buŝo?
29 Say not, As he hath done to me so will I do to him: I will recompense every man according to his doing.
Ne diru: Kiel li agis kontraŭ mi, tiel mi agos kontraŭ li; Mi redonos al la homo laŭ lia faro.
30 By the field of a slothful man I once passed along, and by the vineyard of a man void of sense:
Mi pasis tra kampo de homo maldiligenta Kaj tra vinberĝardeno de sensaĝulo;
31 And, lo, it was all grown over with thorns, nettles had covered its surface, and its stone-wall was broken down.
Kaj jen ĉie elkreskis urtiko, Ĉio estas kovrita de dornoj, Kaj la ŝtona muro estas detruita.
32 And when I had indeed beheld [this] I took it to my heart: I saw it, and received a warning.
Kaj kiam mi vidis, mi prenis ĝin en mian koron, Mi rigardis, kaj ricevis instruon:
33 “A little [more] sleep, a little slumber, a little folding of the hands in lying down;”
Iom da dormo, iom da dormeto, Iom da kunmeto de la manoj por kuŝado;
34 But then will thy poverty come like a rover; and thy wants as a man armed with a shield.
Kaj venos via malriĉeco kiel rabisto, Kaj via senhaveco kiel viro armita.
