Proverbs 17
1 Better is a piece of dry bread, and quiet therewith, than a house full of the sacrifices of contention.
Pli bona estas seka peco da pano, sed kun trankvileco, Ol domo plena de viando, kun malpaco.
2 An intelligent servant will have rule over a son that bringeth shame, and among the brothers will he have part of the inheritance.
Saĝa sklavo regos super filo hontinda, Kaj dividos heredon kune kun fratoj.
3 The crucible is for silver, and the furnace for gold; but the Lord probeth the hearts.
Fandujo estas por arĝento, kaj forno por oro; Sed la korojn esploras la Eternulo.
4 An evil-doer listeneth to unjust lips: falsehood giveth ear to a tongue that bringeth destruction.
Malbonfaranto obeas malbonajn buŝojn; Malveremulo atentas malpian langon.
5 Whoso mocketh the poor blasphemeth his Maker: he that is glad at calamities will not remain unpunished.
Kiu mokas malriĉulon, tiu ofendas lian Kreinton; Kiu ĝojas pri ies malfeliĉo, tiu ne restos sen puno.
6 The crown of old men are children's children; and the ornament of children are their fathers.
Nepoj estas krono por maljunuloj; Kaj gloro por infanoj estas iliaj gepatroj.
7 High-toned language is not seemly to a worthless fool: and yet much less the language of falsehood to a noble.
Al malsaĝulo ne konvenas alta parolado, Kaj ankoraŭ malpli al nobelo mensogado.
8 As a precious stone appeareth a bribe in the eyes of him that obtaineth it: whithersoever it turneth, it prospereth.
Donaco estas juvelo en la okuloj de sia mastro; Kien ajn li sin turnos, li sukcesos.
9 He that covereth a transgression seeketh love; but he that repeateth a matter separateth confident friends.
Kiu kovras kulpon, tiu serĉas amikecon; Sed kiu reparolas pri la afero, tiu disigas amikojn.
10 A reproof penetrateth more deeply into a wise man, than a hundred stripes into a fool.
Pli efikas riproĉo ĉe saĝulo, Ol cent batoj ĉe malsaĝulo.
11 Only rebellion doth a bad man seek: therefore a cruel messenger will be sent out against him.
Malbonulo serĉas nur ribelon; Sed terura sendato estos sendita kontraŭ lin.
12 A man may meet a she-bear robbed of her whelps, but not a fool in his folly.
Pli bone estas renkonti ursinon, al kiu estas rabitaj ĝiaj infanoj, Ol malsaĝulon kun lia malsaĝeco.
13 Whoso bestoweth evil in return for good—evil shall not depart from his house.
Kiu redonas malbonon por bono, El ties domo ne malaperos malbono.
14 As one letteth loose [a stream] of water, so is the beginning of strife: therefore before it be enkindled, leave off the contest.
La komenco de malpaco estas kiel liberigo de akvo; Antaŭ ol ĝi tro vastiĝis, forlasu la malpacon.
15 He that declareth the wicked innocent, and he that condemneth the righteous, yea, both of them are equally an abomination to the Lord.
Kiu pravigas malvirtulon, kaj kiu malpravigas virtulon, Ambaŭ estas abomenaĵo por la Eternulo.
16 Wherefore is the purchase-money in the hand of a fool to acquire wisdom, seeing he hath no sense?
Por kio servas mono en la mano de malsaĝulo? Ĉu por aĉeti saĝon, kiam li prudenton ne havas?
17 A friend loveth at all times, and as a brother is he born for [the time of] distress.
En ĉiu tempo amiko amas, Kaj li fariĝas frato en mizero.
18 A man void of sense pledgeth his hand, and becometh surety for his friend.
Homo malsaĝa donas manon en manon, Kaj garantias por sia proksimulo.
19 He loveth transgression that loveth quarrel; and he that maketh high his door seeketh destruction.
Kiu amas malpacon, tiu amas pekon; Kiu tro alte levas sian pordon, tiu serĉas pereon.
20 He that hath a froward heart will not find happiness; and he that hath a perverse tongue will fall into evil.
Malica koro ne trovos bonon; Kaj kiu havas neĝustan langon, tiu enfalos en malfeliĉon.
21 He that begetteth a fool [doth it] to his sorrow; and the father of a worthless fool cannot have any joy.
Kiu naskas malsaĝulon, tiu havas ĉagrenon; Kaj patro de malprudentulo ne havos ĝojon.
22 A merry heart causeth a healthy appearance of the countenance, but a depressed spirit drieth up the bones.
Ĝoja koro estas saniga; Kaj malĝoja spirito sekigas la ostojn.
23 A wicked man taketh a bribe out of the bosom, to pervert the paths of justice.
Kaŝitajn donacojn akceptas malvirtulo, Por deklini la vojon de la justeco.
24 Wisdom is before him that hath understanding; but the eyes of a fool are at the ends of the earth.
Antaŭ la vizaĝo de prudentulo estas saĝo; Sed la okuloj de malsaĝulo estas en la fino de la tero.
25 A foolish son is a vexation to his father, and bitterness to her that hath born him.
Filo malsaĝa estas ĉagreno por sia patro, Kaj malĝojo por sia patrino.
26 To punish the just with a fine even is not good, nor to strike the noble [-hearted] for [their] equity.
Ne estas bone suferigi virtulon, Nek bati noblulon, kiu agas juste.
27 He that holdeth back his speeches hath knowledge; and he that is sparing of his spirit is a man of understanding.
Kiu ŝparas siajn vortojn, tiu estas prudenta; Kaj trankvilanimulo estas homo saĝa.
28 Even a fool, when he keepeth silence, is counted wise: he that shutteth his lips [is esteemed] a man of understanding.
Eĉ malsaĝulo, se li silentas, estas rigardata kiel saĝulo; Kaj kiel prudentulo, se li tenas fermita sian buŝon.
