Proverbs 14
1 The wise among women buildeth her house; but the foolish pulleth it down with her own hands.
De wijsheid bouwt zich een huis, De dwaasheid breekt het eigenhandig af.
2 In his uprightness walketh he that feareth the Lord; but perverse in his ways is he that despiseth him.
Wie Jahweh vreest, gaat de rechte weg; Wie Hem veracht, gaat kronkelwegen.
3 In the mouth of the foolish is a stick [for his] pride; but the lips of the wise will preserve them.
In de mond van een dwaas ligt een stok voor zijn rug, De wijzen worden door hun lippen beschermd.
4 Where no oxen are, is the crib clean; but the abundance of harvests is [only] through the strength of the ox.
Waar geen runderen zijn, blijft de kribbe schoon; Rijke inkomsten dankt men aan de kracht van den os.
5 A faithful witness will not lie; but a false witness constantly uttereth lies.
Een eerlijk getuige liegt niet, Een vals getuige verspreidt leugens.
6 A scorner seeketh wisdom, and there is none; but knowledge is easy to the man of understanding.
De spotter zoekt wijsheid, maar tevergeefs; Voor een wijze is de kennis gemakkelijk te vinden.
7 Go far away from a foolish man, else thou wilt [never] know the lips of knowledge.
Blijf uit de buurt van een dwaas, Want verstandige taal bespeurt ge er niet.
8 The wisdom of the prudent is to understand his way; but the folly of fools is deceit.
De wijsheid der schranderen wijst hun de weg, Maar de dommen worden door hun dwaasheid op een dwaalspoor geleid.
9 The fool maketh a mockery of guilt; but among the upright there is good will.
Het zoenoffer spot met de dwazen, Maar bij rechtvaardigen woont de genade.
10 The heart knoweth its own bitterness; and with its joy can no stranger intermeddle.
Het hart kent zijn eigen droefheid alleen; Ook in zijn vreugde kan een vreemde zich niet mengen.
11 The house of the wicked will be destroyed: but the tent of the upright will flourish.
Het huis der bozen wordt verwoest, De tent der rechtvaardigen richt zich op.
12 There is many a way which seemeth even before a man; but its end are ways unto death.
Soms houdt iemand een weg voor de rechte, Die tenslotte uitloopt op de dood.
13 Even in laughter the heart feeleth pain; and at its end joy is sorrow.
Ook als iemand lacht, kan hij verdriet hebben; Blijdschap loopt soms op droefheid uit.
14 The backslider in heart will have enough of his own ways; and from him [departeth] the good men.
Een zondaar krijgt uit zijn wandel ruimschoots zijn deel, Maar ook een deugdzaam mens uit zijn daden.
15 The simple believeth every word; but the prudent man understandeth his steps.
De onnozele gelooft alles wat er gezegd wordt; De wijze let op het antwoord, dat hij ontvangt.
16 A wise man is fearful, and departeth from evil; but the fool exciteth himself, and is confident.
De wijze is behoedzaam en mijdt het kwaad, De dwaas is zorgeloos en gaat er op in.
17 He that is soon angry committeth folly; and a man of wicked devices is hated.
De lichtgeraakte haalt dwaasheden uit, Een beleidvol mens is verdraagzaam.
18 The simple inherit folly; but the prudent crown themselves with knowledge.
De onnozelen valt dwaasheid ten deel, De wijze wordt met kennis gekroond.
19 The bad sink down before the good; and the wicked are at the gates of the righteous.
De bozen moeten zich voor de deugdzamen buigen, De snoodaards voor de poorten der rechtvaardigen staan.
20 Even to his own neighbor is the poor man hateful; but the friends of the rich are many.
Zelfs bij zijn buur is een arme gehaat, Maar de vrienden van een rijkaard zijn talrijk.
21 He that despiseth his neighbor is a sinner; but he that is gracious to the poor—happiness attend him!
Een zondaar geeft niet om zijn naaste; Zalig hij, die zich over de armen ontfermt!
22 Behold, those who contrive evil are in error; but kindness and truth attend on those who contrive what is good.
Wie kwaad beramen, geraken op een doolweg; Die op het goede bedacht zijn, ondervinden liefde en trouw.
23 In all painful labor there is profit; but mere words of the lips [lead] only to want.
Van alle inspanning komt gewin, Praten brengt alleen maar gebrek.
24 The crown of the wise is their riches; but the folly of fools is [only] folly.
Bedachtzaamheid is de kroon der wijzen, Dwaasheid de krans der dommen.
25 A deliverer of souls is the true witness; but a witness of deceit uttereth lies.
Een betrouwbaar getuige redt mensenlevens; Maar wie leugen verspreidt, pleegt verraad.
26 In the fear of the Lord is the strong confidence [of man], and unto his children will it be a place of shelter.
Op het ontzag voor Jahweh mag de sterke vertrouwen, Ook zijn kinderen vinden daarin een toevlucht.
27 The fear of the Lord is the source of life, [teaching] to avoid the snares of death.
Het ontzag voor Jahweh is een bron van leven; Daardoor vermijdt men de strikken des doods.
28 In the multitude of people is the king's glory; but in the want of a population is the downfall of the prince.
Trots gaat een vorst op een talrijke bevolking, Gebrek aan volk is het eind van een heerser.
29 He that is slow to anger is of great understanding; but he that is hasty of spirit holdeth up [to view] his folly.
De lankmoedige is rijk aan doorzicht, De ongeduldige stapelt dwaasheden op.
30 A sound heart is the life of the body; but jealousy is the rottenness of the bones.
Een kalme natuur doet het lichaam goed, Hartstocht is een kanker voor het gebeente.
31 He that oppresseth the poor blasphemeth his Maker; but he that is gracious to the needy honoreth him.
Die een arme verdrukt, smaadt zijn Schepper; Maar wie zich over hem ontfermt, brengt Hem eer.
32 Through his own evil is the wicked thrust down; but even in his death doth the righteous have confidence.
Door zijn boosheid wordt de zondaar voortgejaagd, Maar de rechtvaardige vindt een toevlucht in zijn deugd.
33 In the heart of the man of understanding resteth wisdom: but [the little which is] in the bosom of fools is made known.
In het hart van een verstandige vindt de wijsheid een rustplaats, In het binnenste der dwazen is zij niet bekend.
34 Righteousness exalteth a people; but the disgrace of nations is sin.
Rechtvaardigheid verheft een volk, De zonde brengt de naties tot schande.
35 The king's favor is bestowed on an intelligent servant; but his wrath is against him that deserveth shame.
De koning heeft behagen in een verstandig dienaar, Maar zijn toorn doodt hem, die zich misdraagt.
