Proverbs 10
1 The proverbs of Solomon. A wise son causeth [his] father to rejoice; but a foolish son is the grief of his mother.
Падиша Сулайманниң пәнд-несиһәтлири: — Дана оғул атисини шат қилар; Әқилсиз оғул анисини қайғу-һәсрәткә салар.
2 Treasures of wickedness will not profit aught; but righteousness will deliver from death.
Һарам байлиқларниң һеч пайдиси болмас; Һәққанийәт инсанни өлүмдин қутулдурар.
3 The Lord will not suffer the soul of the righteous to famish; but the sinful desires of the wicked will he cast away.
Пәрвәрдигар һәққаний адәмниң җенини ач қоймас; Лекин у қәбиһләрниң нәпсини боғуп қояр.
4 He becometh poor that laboreth with an indolent hand, but the hand of the diligent maketh rich.
Һорунлуқ кишини гадай қилар; Ишчанлиқ болса баяшат қилар.
5 He that gathereth in summer is an intelligent son; [but] he that sleepeth in harvest is a son that causeth shame.
Язда һосулни жиғивалғучи — дана оғулдур; Лекин орма вақтида ухлап ятқучи — хиҗаләткә қалдуридиған оғулдур.
6 Blessings come upon the head of the righteous; but the mouth of the wicked covereth violence.
Бәрикәт һәққаний адәмниң бешиға чүшәр; Амма зораванлиқ яманларниң ағзиға урар.
7 The memory of the just is [destined] to be blessed; but the name of the wicked shall rot.
Һәққаний адәмниң ядикари мубарәктур; Яманларниң нами болса, сесиқ қалар.
8 The wise in heart will accept commandments; but he that is a fool in his speaking will stumble.
Дана адәм йолйоруқ-несиһәтләрни қобул қилар; Кот-кот, надан киши өз айиғи билән путлишар.
9 He that walketh uprightly ever walketh securely; but he that perverteth his ways will be punished.
Ғубарсиз жүргән кишиниң жүрүш-туруши турақлиқтур, Йоллирини әгир қилғанниң кири ахири ашкарилиниду.
10 He that winketh with the eye causeth vexation; and he that is a fool in his speaking will stumble.
Көз ишаритини қилип жүридиғанлар адәмни дағда қалдурар; Кот-кот, надан киши өз айиғи билән путлишар.
11 A source of life is the mouth of the righteous; but the mouth of the wicked covereth violence.
Һәққаний адәмниң ағзи һаятлиқ булиқидур, Амма зораванлиқ яманниң ағзиға урар.
12 Hatred stirreth up strifes; but love throweth a cover over all transgressions.
Өчмәнлик җедәл қозғар; Меһир-муһәббәт һәммә гуналарни япар.
13 On the lips of the man of understanding there is found wisdom: but a rod is for the back of him that is void of sense.
Әқил-идрақлик адәмниң ағзидин даналиқ тепилар; Әқилсизниң дүмбисигә палақ тегәр.
14 Wise men treasure up knowledge; but the mouth of the foolish is an approaching terror.
Дана адәмләр билимләрни зиядә топлар; Лекин ахмақниң ағзи уни һалакәткә йеқинлаштурар.
15 The wealth of the rich man is his strong town: the terror of the poor is their poverty.
Мал-дуниялири гоя мәзмут шәһәрдәк байниң капалитидур; Мискинни һалак қилидиған иш дәл униң намратлиғидур.
16 The labor of the righteous [tendeth] to life: the product of the wicked is for sin.
Һәққанийларниң әҗирлири җанға җан қошар, Қәбиһләрниң һосули гунанила көпәйтиштур.
17 On the way unto life is he that observeth correction; but he that forsaketh reproof is in error.
Несиһәтни аңлап уни сақлиғучи һаятлиқ йолиға маңар; Тәнбиһләрни рәт қилған киши йолдин азғанлардур.
18 He that hideth hatred hath lips of falsehood; and he that spreadeth abroad an evil report, is a fool.
Адавәт сақлиған киши ялған сөзлимәй қалмас; Төһмәт чаплиғанлар ахмақтур.
19 In a multitude of words transgression cannot be avoided; but he that refraineth his lips is intelligent.
Гәп көп болуп кәтсә, гунадин халий болмас, Лекин ағзиға егә болған әқиллиқтур.
20 [Like] choice silver is the tongue of the righteous: the heart of the wicked is worth but very little.
Һәққаний адәмниң сөзи худди сап күмүч; Яманниң ойлири толиму әрзимәстур.
21 The lips of the righteous feed many: but fools die through lack of sense.
Һәққаний адәмниң сөзлири нурғун кишини қувәтләр; Ахмақлар әқли кәмлигидин өләр.
22 The blessing of the Lord it is which maketh rich, and painful labor addeth nothing thereto.
Пәрвәрдигарниң ата қилған бәрикити адәмни дөләтмән қилар; У бәрикитигә һеч бир җапа-мушәққәт қошмас.
23 It is as sport to a fool to do wicked deeds; but a man of understanding hath wisdom.
Ахмақ қәбиһликни тамашә дәп биләр; Амма даналиқ йорутулған кишиниң [хурсәнлигидур].
24 What the wicked dreadeth, that will come upon him: but the longing of the righteous will God grant.
Яман киши немидин қорқса шуниңға учрар; Һәққаний адәмниң арзуси әмәлгә ашурулар.
25 As the whirlwind passeth by, the wicked is no more; but the righteous is an everlasting foundation.
Яман адәм қуюндәк өтүп йоқар; Лекин һәққаний адәм мәңгүлүк һулдәктур.
26 As vinegar is to the teeth, and as smoke is to the eyes: so is the sluggard to those that send him.
Адәм аччиқ су жутувалғандәк, Көзигә ис-түтәк кирип кәткәндәк, Һорун адәмни ишқа әвәткәнму шундақ болар.
27 The fear of the Lord increaseth [man's] days; but the years of the wicked will be shortened.
Пәрвәрдигардин әйминиш өмүрни узун қилар, Яманниң өмри қисқартилар.
28 The expectation of the righteous is joy; but the hope of the wicked shall perish.
Һәққаний адәмниң үмүти хурсәнлик елип келәр; Лекин рәзилниң күткини йоққа чиқар.
29 The way of the Lord is a stronghold to the upright; but terror is destined to the workers of injustice.
Пәрвәрдигарниң йоли дурус яшаватқанларға башпанаһдур; Қәбиһлик қилғучиларға болса һалакәттур.
30 The righteous shall never be removed; but the wicked shall not inhabit the earth.
Һәққанийларниң орни мустәһкәмдур; Яманлар зиминда узун турмас.
31 The mouth of the just uttereth wisdom; but the tongue of perverseness shall be cut out.
Һәққаний адәмниң ағзидин даналиқ чиқар; Лекин шумлуқ тил кесип ташлинар.
32 The lips of the righteous know [how to obtain] favor; but the mouth of the wicked [speaketh] perverseness.
Һәққаний адәмниң сөзи кишигә мок хушяқар; Яман адәмниң ағзидин шумлуқ чиқар.
