Job 28
1 For truly there is a source for the silver, and a place for the gold which men refine.
Sa pagkatinuod adunay mina alang sa salapi, Ug usa ka dapit alang sa bulawan nga ilang pagaulayon.
2 Iron is taken out of the dust, and the stone is melted into copper.
Ang puthaw pagakuhaon gikan sa yuta, Ug ang tumbaga pagatunawon gikan sa bato.
3 An end doth he set to darkness, and the very utmost limit doth he search out, the stones of darkness, and of the shadow of death.
Ang tawo magapahunong sa kangitngit, Ug didto sa kahiladman magapangita, Sa mga bato nga atua sa mangitngit ug landong sa kamatayon.
4 He breaketh a channel far from the inhabited place; those of unsteady foot, the poorest of men move [there about].
Halayo sa pinuy-anan sa mga tawo siya magabugwal sa usa ka gahong; Sila hingkalimtan sa tiil nga moagi sa ibabaw, Sila nanagbitay halayo sa mga katawohan, sila nanagtabyog.
5 The earth, out of which cometh forth bread, is under its surface turned up as it were with fire.
Mahitungod sa yuta, gikan niana magagula ang tinapay; Ug ang ilalum niana ingon ug gibali pinaagi sa kalayo.
6 Her stones are the place whence the sapphire cometh; and golden dust is also there;
Ang mga bato niini maoy dapit sa mga zafiro, Ug kana may mga pulvos sa bulawan.
7 [On the] path which no bird of prey knoweth, and which the vulture's eye hath not surveyed;
Nianang dalana walay langgam nga dumadagit nga nagpanghibalo, Ni makakita niana ang mata sa ananangkil:
8 [Which] ravenous beasts have never trodden, over which the lion hath never passed.
Ang mga mananap nga palabilabihon wala makatala niana, Ni makaagi dinha ang mabangis nga leon.
9 To the flinty rock he stretcheth forth his hand; he overturneth the mountains from the root.
Gibutang niya ang iyang kamot sa ibabaw sa batong santikan; Gilintuwad niya ang mga bukid hangtud sa mga gamut.
10 Amid rocks he heweth out canals: and every precious thing doth his eye behold.
Siya nagahimo ug mga kanal sa taliwala sa mga bato; Ug ang iyang mata makakita sa tanang butang bililhon.
11 The various droppings of water he uniteth into streams, and what is hidden he bringeth forth to light.
Siya magabugkos sa mga kasapaan aron dili na manaligdig; Ug ang butang nga tinago, iyang gibutyag sa kahayag.
12 But wisdom—where shall she he found? and where is the place of understanding?
Apan asa ba ang kaalam igkita? Ug hain ba ang pinuy-anan sa salabutan?
13 Man knoweth not her value: and she is not to be found in the land of the living.
Ang tawo wala masayud sa bili niana; Ni igkita kini sa yuta sa mga buhi.
14 The deep saith, Not in me is she: and the sea saith, She is not with me.
Ang kahiladman nagaingon: Kini wala diri kanako; Ug ang dagat nagaingon: Kana wala diri kanako.
15 No fine gold can be given in lieu of her, and silver cannot be weighed out as her price.
Kana dili mabatonan tungod sa bulawan, Ni ang salapi pagatimbangon tungod sa bili niini.
16 She cannot be valued with the gold of Ophir, with the precious onyx, or the sapphire.
Kini dili kabilhan sa bulawan sa Ophir, Sa malahalon nga onyx, kun sa zafiro.
17 She cannot be estimated after gold and glass; and not in exchange for her [can] vessels of refined gold [be taken.]
Ang bulawan ug bildo dili ikatanding niini, Ni kabayloan kini ug mga lunsay nga bulawan.
18 Coral and crystal will not be thought of; and the value of wisdom is above pearls.
Ang guso ug ang salamin dili pagahisgutan: Oo, ang bili sa kaalam labaw pa kay sa mga mutya.
19 She cannot be estimated after the topaz of Ethiopia, nor can she be valued with pure gold.
Ang topacio sa Ethiopia dili ikagtanding niini, Ni kabilhan kini sa bulawang lunsay.
20 But wisdom—whence cometh she? and where is the place of understanding?
Diin man diay magagikan ang kaalam? Ug hain man ang dapit sa salabutan?
21 Yea, she is hidden from the eyes of all living, and from the fowls of the heavens is she concealed.
Sanglit tinago man gikan sa mga mata sa mga buhi, Ug sinalipdan gikan sa kalanggaman sa kalangitan.
22 Perdition and death say, With our ears have we heard a report of her.
Ang Kagun-oban ug Kamatayon nanag-ingon: Ang kagahub niana nabatian namo sa among mga igdulungog.
23 God [alone] understandeth her way, and he knoweth her place;
Ang Dios nasayud sa dalan niini, Ug siya nahibalo sa dapit niana.
24 For he looketh to the ends of the earth, [whatever is] under the whole heaven doth he see.
Kay siya nagatan-aw ngadto sa mga kinatumyan sa yuta, Ug nagasud-ong sa ilalum sa tibook langit;
25 When he imparted weight unto the wind; and [when] the waters he established by measure;
Sa iyang pagtimbang sa hangin: Oo, sa taksanan ang katubigan iyang gitakus.
26 When he made a law for the rain, and a way for the lightning of [his] thunders;
Sa diha nga siya nagbuhat ug balaod sa ulan, Ug alagianan alang sa kilat sa dalugdug;
27 Then did he see her, and make her known; he established her, and also searched her out.
Unya siya nakakita niini, ug nagsaysay niini; Iyang gipahaluna kini, oo, ug kini gipangita.
28 And he said unto man, Behold, the fear of the Lord, that is wisdom; and to eschew evil is understanding.
Ug miingon siya sa tawo: Ania karon, ang kahadlok sa Ginoo, nga mao ang kaalam; Ug ang paglikay sa dautan mao ang salabutan.
