< Esther 9 >
1 And in the twelfth month, that is, the month Adar, on the thirteenth day thereof, when the king's command with his law drew near to he put into execution, on the day that the enemies of the Jews had hoped to have power over them, which had been changed nevertheless, so that the Jews had power over those that hated them,
Karon sa ikanapulog duha nga bulan, nga mao ang bulan sa Adar, sa ikanapulog tulo ka adlaw, sa dihang ipatuman na ang balaod ug kasugoan sa hari, sa adlaw nga gilaoman sa mga kaaway sa mga Judio aron sa pagbaton ug gahom labaw kanila, nasukwahi kini. Nagbaton ug gahom ang mga Judio labaw niadtong adunay kalagot kanila.
2 The Jews assembled together in their cities, throughout all the provinces of king Achashverosh, to stretch out their hand against those that had sought their injury: and no man could keep standing before them; for the dread of them had fallen upon all the nations.
Nagtigom ang mga Judio sa ilang mga siyudad sa tanang mga probinsya ni Haring Ahasuerus, aron sa pagdapat sa ilang mga kamot niadtong buot mosulay sa pagdala ug katalagman kanila. Walay makabarog batok kanila, kay ang pagkahadlok kanila midangat ngadto sa tanang katawhan.
3 And all the rulers of the provinces, and the lieutenants, and the governors, and the superintendents of the affairs of the king, elevated the Jews; because the dread of Mordecai had fallen upon them.
Mitabang sa mga Judio ang tanang opisyal sa mga probinsya, mga gobernador sa probinsya, mga gobernador, ug mga tigdumala sa hari, tungod kay midangat kanila ang pagkahadlok kang Mordecai.
4 For Mordecai was great in the king's house, and his fame went throughout all the provinces; for the man Mordecai became greater and greater.
Kay bantogan si Mordecai sa panimalay sa hari, ug ang iyang pagkainila mikaylap sa tanang mga probinsya, kay nahimong bantogan si Mordecai.
5 And the Jews smote all their enemies with the stroke of the sword, and slaughter, and extermination; and they acted with those that hated them according to their pleasure.
Gisulong sa mga Judio ang ilang mga kaaway pinaagi sa espada, sa pagpatay ug paglaglag kanila, ug gibuhat ang nakapahimuot kanila niadtong nagdumot kanila.
6 And in Shushan the capital the Jews slew and exterminated five hundred men.
Gipamatay ug gipanglaglag sa mga Judio ang 500 ka kalalakin-an didto sa salipdanan sa Susa.
7 And Parshandatha, and Dalphon, and Aspatha,
Gipamatay nila si Parshandata, Dalfon, Aspata,
8 And Poratha, and Adalya, and Aridatha,
Porata, Adalia, Aridata,
9 And Parmashtha, and Arissai, and Aridai, and Vayzatha,
Parmashta, Arisay, Ariday, Vaysata,
10 The ten sons of Haman the son of Hammedatha, the adversary of the Jews, did they slay; but to the spoil did they not stretch forth their hand.
ug ang napulo ka mga anak nga lalaki ni Haman nga anak nga lalaki ni Hamedata, ang kaaway sa mga Judio. Apan wala sila nanguha ug bisan unsang inilog.
11 On that same day came the number of those that were slain in Shushan the capital before the king.
Niadtong adlawa gibalita ngadto sa hari ang gidaghanon sa gipamatay sa salipdanan sa Susa.
12 Then said the king unto Esther the queen, In Shushan the capital have the Jews slain and exterminated five hundred men, and the ten sons of Haman: what have they done in the rest of the king's provinces? Now what is thy petition? and it shall be granted thee: and what is thy request farther? and it shall be done.
Miingon ang hari kang Rayna Ester, “Gipamatay sa mga Judio ang 500 ka kalalakin-an didto sa salipdanan sa Susa, lakip ang napulo ka mga anak nga lalaki ni Haman. Unsa pa man ang ilang gibuhat sa ubang mga probinsya sa hari? Karon unsa pa man ang imong hangyoon? Kay igahatag kini kanimo. Unsa pa man ang imong hangyo? Kay igahatag kini kanimo.”
13 Then said Esther, If it please the king, let it tomorrow also be granted to the Jews who are in Shushan to do according to the law of this day, and let the ten sons of Haman be hanged on the gallows.
Miingon si Ester, “Kung makapahimuot kini sa hari, tugoti ang mga Judio nga anaa sa Susa sa pagtuman sa sugo niining adlawa ug sa sunod adlaw usab, ug tugoti nga bitayon ang napulo ka mga anak nga lalaki ni Haman didto sa bitayanan.”
14 And the king ordered that it should be done so; and the law was given out at Shushan; and the ten sons of Haman were hanged.
Busa nagsugo ang hari sa pagbuhat niini. Gimantala ang kasugoan didto sa Susa, ug gibitay ang napulo ka mga anak nga lalaki ni Haman.
15 And the Jews that were in Shushan assembled together also on the fourteenth day of the month Adar, and slew at Shushan three hundred men; but to the spoil they did not stretch forth their hand.
Nagtigom ang mga Judio didto sa Susa sa ikanapulog upat nga adlaw sa bulan sa Adar, ug mipatay ug dugang 300 ka kalalakin-an sa Susa, apan wala sila nanghilabot sa mga inilog.
16 And the remaining Jews that were in the king's provinces assembled together, and stood forward for their life, and procured rest from their enemies, and slew of those that hated them seventy and five thousand; but to the spoil did they not stretch forth their hand,
Nagtigom ang ubang mga Judio nga anaa sa mga probinsya sa hari aron sa pagpanalipod sa ilang mga kinabuhi, ug nagmadaugon sila gikan sa ilang mga kaaway ug gipatay ang 75, 000 niadtong adunay kalagot kanila, apan wala sila nanghilabot niadtong mga bililhong kabtangan sa ilang gipamatay.
17 On the thirteenth day of the month Adar, and they rested on the fourteenth day thereof, and made it a day of entertainment and joy.
Nahitabo kini sa ikanapulog tulo nga adlaw sa bulan sa Adar. Nagpahulay sila sa ikanapulog upat nga adlaw ug gihimo kini nga adlaw sa pagsaulog ug paglipay.
18 But the Jews that were at Shushan assembled together on the thirteenth day thereof, and on the fourteenth thereof, and rested on the fifteenth thereof, and made it a day of entertainment and joy.
Apan nagtigom ang mga Judio nga anaa sa Susa sa ikanapulog tulo ug sa ikanapulog upat nga mga adlaw. Nagpahulay sila sa ikanapulog lima ka adlaw ug gihimo kini nga adlaw sa pagsaulog ug paglipay.
19 Therefore do the Jews of the villages, that dwell in the unwalled towns, make the fourteenth day of the month Adar as one of joy and entertainment, and a feast-day, and of sending portions one to another.
Mao nga ang mga Judio sa mga baryo, nga nagtukod sa ilang mga panimalay didto sa mga lungsod, nagsaulog sa ikanapulog upat nga adlaw sa bulan sa Adar ingon nga adlaw sa paglipay ug pagsaulog, ug ingon nga adlaw nga magpadala sila ug mga gasa nga pagkaon sa usag usa.
20 And Mordecai wrote down these events; and he sent letters unto all the Jews that were in all the provinces of king Achashverosh, those nigh and those far away,
Gisulat ni Mordecai kining mga butanga ug nagpadala ug mga sulat sa tanang mga Judio nga anaa sa tanang mga probinsya ni Haring Ahasuerus, sa duol ug sa layo,
21 To take it on themselves as a duty, that they should celebrate the fourteenth day of the month Adar, and the fifteenth day of the same in each and every year,
gihatagan sila ug kaakohan sa pagsaulog sa ikanapulog upat ug ikanapulog lima nga adlaw sa Adar matag tuig.
22 Like those days whereon the Jews had rest from their enemies, and the month which was changed unto them from sorrow to joy, and from mourning into a feast-day: to make them days of entertainment and joy, and of sending portions one to the other, and gifts to the needy.
Mao kini ang mga adlaw nga nagmadaugon ang mga Judio gikan sa ilang mga kaaway, ug ang bulan sa dihang ang ilang kasubo napulihan ug kalipay, ug ang pagbangotan nahimong adlaw sa pagsaulog. Gihimo nila kini nga mga adlaw sa kombira ug paglipay, ug pagpadala ug mga gasa nga pagkaon sa usag usa, ug mga gasa ngadto sa mga kabos.
23 And the Jews took upon themselves that which they had begun already to do, and that which Mordecai had written unto them.
Busa gipadayon sa mga Judio ang kasaulogan nga ilang nasugdan, ug gibuhat kung unsa ang gisulat ni Mordecai kanila.
24 Because Haman the son of Hammedatha, the Agagite, the adversary of all the Jews, had devised against the Jews to exterminate them, and had cast the Pur, that is, the lot, to destroy them, and to exterminate them.
Niadtong panahona si Haman nga anak nga lalaki ni Hamedata nga Agagnon, ang kaaway sa tanang mga Judio naglaraw sa paglaglag kanila, ug gipaagi niya sa Pur (mao kini ang iyang pagripa), aron sa paggun-ob ug paglaglag kanila.
25 But when [Esther] came before the king, he ordered by that letter that his wicked device, which he had devised against the Jews, should return upon his own head: and they hanged him and his sons on the gallows.
Apan sa dihang naabot kini nga butang sa atubangan sa hari, nagmando siya pinaagi sa mga sulat nga ang daotang laraw nga gihimo ni Haman batok sa mga Judio angay lamang nga mahibalik kaniya, ug nga siya ug ang iyang mga anak nga lalaki ang angay nga bitayon didto sa dapit nga bitayanan.
26 Therefore did they call these days Purim, after the name of Pur: therefore, because of all the words of this letter, both for that which they had experienced thereby, and for that which had occurred unto them,
Busa gitawag nila kining mga adlawa ug Purim, sunod sa ngalan nga Pur. Tungod sa tanang butang nga nahisulat niini nga sulat, ug sa tanang butang nga ilang nakita ug nahitabo kanila,
27 The Jews confirmed it as a duty, and took upon themselves, and upon their seed, and upon all such as join themselves unto them, so that no one should fail therein, that they would celebrate these two days according to their prescription, and at their appointed time, in each and every year.
gidawat sa mga Judio ang bag-ong gawi ug katungdanan. Kini nga gawi alang sa ilang mga kaugalingon, sa ilang mga kaliwat, ug sa tanan nga nakighiusa kanila. Saulogon nila kining duha ka mga adlaw matag tuig. Magsaulog sila niini sa samang paagi ug sa samang panahon sa matag tuig.
28 And these days are remembered and celebrated throughout each and every generation, every family, every province, and every city; and these days of Purim will not pass away from the midst of the Jews, nor will their memorial cease from their seed.
Pagasaulogon ug pagahinumdoman kini nga mga adlaw sa matag kaliwatan, matag pamilya, matag probinsya, ug matag siyudad. Dili moundang ang mga Judio ug ilang mga kaliwat sa matinud-anong pagsaulog niining mga adlawa sa Purim, aron nga dili nila kini mahikalimtan.
29 Then wrote Esther the queen, the daughter of Abichayil, with Mordecai the Jew, with all due strength, to confirm this letter of Purim the second time.
Nagsulat si Rayna Ester nga anak nga babaye ni Abihail ug si Mordecai nga Judio uban sa hingpit nga katungod ug gipamatud-an kining ikaduhang sulat mahitungod sa Purim.
30 And he sent letters unto all the Jews, to the hundred and twenty-seven provinces of the kingdom of Achashverosh, word's of peace and truth,
Gipadala ang mga sulat ngadto sa tanang mga Judio sa 127 ka mga probinsya sa gingharian ni Ahasuerus, nga nanghinaot ug kaluwasan ug kamatuoran sa mga Judio.
31 To confirm these days of Purim in their times, just as Mordecai the Jew and Esther the queen had enjoined on them, and as they had confirmed for themselves and for their seed, the matters of the fastings and their prayers.
Gipamatud-an kini nga mga sulat sa mga adlaw sa Purim sa ilang gitakda nga panahon, sumala sa gihatag nga kaakohan ni Mordecai nga Judio ug Rayna Ester ngadto sa mga Judio. Gidawat sa mga Judio kini nga kaakohan alang kanila ug sa ilang mga kaliwat, sama usab sa ilang pagdawat sa panahon sa pagpuasa, ug pagbangotan.
32 And the order of Esther confirmed these matters of Purim; and it was written in the book.
Ang mando ni Ester nagpamatuod niini nga mga kalagdaan mahitungod sa Purim, ug nahisulat kini sa libro.