Proverbs 6
1 [My] son, if you become surety for your friend, you shall deliver your hand to an enemy.
Oğlum, eğer birine kefil oldunsa, Onun borcunu yüklendinse,
2 For a man's own lips become a strong snare to him, and he is caught with the lips of his own mouth.
Düştünse tuzağa kendi sözlerinle, Ağzının sözleriyle yakalandınsa,
3 [My] son, do what I command you, and deliver yourself; for on your friend's account you are come into the power of evil [men]: faint not, but stir up even your friend for whom you are become surety.
O kişinin eline düştün demektir. Oğlum, şunu yap ve kendini kurtar: Git, yere kapan onun önünde, Ona yalvar yakar.
4 Give not sleep to your eyes, nor slumber with your eyelids;
Gözlerine uyku girmesin, Ağırlaşmasın göz kapakların.
5 that you may deliver yourself as a doe out of the toils, and as a bird out of a snare.
Avcının elinden ceylan gibi, Kuşbazın elinden kuş gibi kurtar kendini.
6 Go to the ant, O sluggard; and see, and emulate his ways, and become wiser than he.
Ey tembel kişi, git, karıncalara bak, Onların yaşamından bilgelik öğren.
7 For whereas he has no husbandry, nor any one to compel him, and is under no master,
Başkanları, önderleri ya da yöneticileri olmadığı halde,
8 he prepares food for himself in the summer, and lays by abundant store in harvest. Or go to the bee, and learn how diligent she is, and how earnestly she is engaged in her work; whose labors kings and private men use for health, and she is desired and respected by all: though weak in body, she is advanced by honouring wisdom.
Yazın erzaklarını biriktirirler, Yiyeceklerini toplarlar biçim mevsiminde.
9 How long will you lie, O sluggard? and when will you awake out of sleep?
Ne zamana dek yatacaksın, ey tembel kişi? Ne zaman kalkacaksın uykundan?
10 You sleep a little, and you rest a little, and you slumber a short [time], and you fold your arms over your breast a little.
“Biraz kestireyim, biraz uyuklayayım, Ellerimi kavuşturup şöyle bir uyuyayım” demeye kalmadan,
11 Then poverty comes upon you as an evil traveller, and lack as a swift courier: but if you be diligent, your harvest shall arrive as a fountain, and poverty shall flee away as a bad courier.
Yokluk bir haydut gibi, Yoksulluk bir akıncı gibi gelir üzerine.
12 A foolish man and a transgressor goes in ways that are not good.
Ağzında yalanla dolaşan kişi, Soysuz ve fesatçıdır.
13 And the same winks with the eye, and makes a sign with his foot, and teaches with the beckonings of his fingers.
Göz kırpar, bir sürü ayak oyunu, El kol hareketleri yapar,
14 [His] perverse heart devises evils: at all times such a one causes troubles to a city.
Ahlaksız yüreğinde kötülük tasarlar, Çekişmeler yaratır durmadan.
15 Therefore his destruction shall come suddenly; overthrow and irretrievable ruin.
Bu yüzden ansızın yıkıma uğrayacak, Birdenbire çaresizce yok olacak.
16 For he rejoices in all things which God hates, and he is ruined by reason of impurity of soul.
RAB'bin nefret ettiği altı şey, İğrendiği yedi şey vardır:
17 The eye of the haughty, a tongue unjust, hands shedding the blood of the just;
Gururlu gözler, Yalancı dil, Suçsuz kanı döken eller,
18 and a heart devising evil thoughts, and feet hastening to do evil, —[are hateful to God].
Düzenbaz yürek, Kötülüğe seğirten ayaklar,
19 An unjust witness kindles falsehoods, and brings on quarrels between brethren.
Yalan soluyan yalancı tanık Ve kardeşler arasında çekişme yaratan kişi.
20 [My] son, keep the laws of your father, and reject not the ordinances of your mother:
Oğlum, babanın buyruklarına uy, Annenin öğrettiklerinden ayrılma.
21 but bind them upon your soul continually, and hang them as a chain about your neck.
Bunlar sürekli yüreğinin bağı olsun, Tak onları boynuna.
22 Whenever you walk, lead this along and let it be with you; that it may talk with you when you wake.
Yolunda sana rehber olacak, Seni koruyacaklar yattığın zaman; Söyleşecekler seninle uyandığında.
23 For the commandment of the law is a lamp and a light; a way of life; reproof also and correction:
Bu buyruklar sana çıra, Öğretilenler ışıktır. Eğitici uyarılar yaşam yolunu gösterir.
24 to keep you continually from a married woman, and from the calumny of a strange tongue.
Seni kötü kadından, Başka birinin karısının yaltaklanan dilinden Koruyacak olan bunlardır.
25 Let not the desire of beauty overcome you, neither be you caught by your eyes, neither be captivated with her eyelids.
Böyle kadınların güzelliği seni ayartmasın, Bakışları seni tutsak etmesin.
26 For the value of a harlot is as much as of one loaf; and a woman hunts for the precious souls of men.
Çünkü fahişe yüzünden insan bir lokma ekmeğe muhtaç kalır, Başkasının karısıyla yatmak da kişinin canına mal olur.
27 Shall any one bind fire in his bosom, and not burn his garments?
İnsan koynuna ateş alır da, Giysisi yanmaz mı?
28 or will any one walk on coals of fire, and not burn his feet?
Korlar üzerinde yürür de, Ayakları kavrulmaz mı?
29 So is he that goes in to a married woman; he shall not be held guiltless, neither any one that touches her.
Başkasının karısıyla yatan adamın durumu budur. Böyle bir ilişkiye giren cezasız kalmaz.
30 It is not to be wondered at if one should be taken stealing, for he steals that when hungry he may satisfy his soul:
Aç hırsız karnını doyurmak için çalıyorsa, Kimse onu hor görmez.
31 but if he should be taken, he shall repay sevenfold, and shall deliver himself by giving all his goods.
Ama yakalanırsa, çaldığının yedi katını ödemek zorunda; Varını yoğunu vermek anlamına gelse bile.
32 But the adulterer through lack of sense procures destruction to his soul.
Zina eden adam sağduyudan yoksundur. Yaptıklarıyla kendini yok eder.
33 He endures both pain and disgrace, and his reproach shall never be wiped off.
Payına düşen dayak ve onursuzluktur, Asla kurtulamaz utançtan.
34 For the soul of her husband is full of jealousy: he will not spare in the day of vengeance.
Çünkü kıskançlık kocanın öfkesini azdırır, Öç alırken acımasız olur.
35 He will not forego [his] enmity for any ransom: neither will he be reconciled for many gifts.
Hiçbir fidye kabul etmez, Gönlünü alamazsın armağanların çokluğuyla.
