Proverbs 28
1 The ungodly [man] flees when no one pursues: but the righteous is confident as a lion.
Dù không người đuổi, người ác cắm đầu chạy, còn người ngay như sư tử can trường.
2 By reason of the sins of ungodly men quarrels arise; but a wise man will quell them.
Khi đất nước loạn lạc, sẽ có nhiều quan chức. Nhưng nhờ một người hiểu biết và sáng suốt, nước bền vững dài lâu.
3 A bold man oppresses the poor by ungodly deeds. As an impetuous and profitable rain,
Quan chức bóc lột người nghèo nàn, khác nào mưa lụt quét sạch mùa màng.
4 so they that forsake the law praise ungodliness; but they that love the law fortify themselves with a wall.
Người bỏ pháp luật đề cao tội ác; người giữ pháp luật chống lại người gian.
5 Evil men will not understand judgment: but they that seek the Lord will understand everything.
Người ác chẳng lưu tâm đến công lý, người tôn thờ Chúa Hằng Hữu biết rõ công lý là gì.
6 A poor man walking in truth is better than a rich liar.
Thà nghèo mà ngay thật, còn hơn giàu mà bất chính.
7 A wise son keeps the law: but he that keeps up debauchery dishonors his father.
Con khôn ngoan tôn trọng luật pháp; đứa kết bạn côn đồ, gây nhục cho cha.
8 He that increases his wealth by usuries and [unjust] gains, gathers it for him that pities the poor.
Tài sản của người cho vay nặng lãi lại rơi vào tay người biết thương hại người nghèo.
9 He that turns away his ear from hearing the law, even he has made his prayer abominable.
Người coi thường, xây tai không nghe luật lệ, lời cầu nguyện người sẽ chẳng được nghe.
10 He that causes upright men to err in an evil way, himself shall fall into destruction: transgressor also shall pass by prosperity, but shall not enter into it.
Ai quyến rũ người lành làm ác, sẽ rơi vào bẫy chính mình đã giăng, còn người ngay lành vẫn hưởng phước lạc.
11 A rich man is wise in his own conceit; but an intelligent poor man will condemn him.
Người giàu thường tự thấy mình khôn ngoan, nhưng người nghèo sáng dạ nhìn suốt thực hư.
12 By reason of the help of righteous men great glory arises: but in the places of the ungodly men are caught.
Khi người liêm chính nắm quyền, mọi người đều hân hoan. Khi người ác nổi dậy, ai nấy lo ẩn trốn.
13 He that covers his own ungodliness shall not prosper: but he that blames [himself] shall be loved.
Người che giấu lỗi mình sẽ không được may mắn nhưng nếu thú nhận và từ bỏ tội, sẽ tìm được xót thương.
14 Blessed is the man who religiously fears always: but the hard of heart shall fall into mischiefs.
Người kính sợ Chúa luôn hưởng hạnh phước, người rắn lòng bất chính thường bị họa tai.
15 A hungry lion and a thirsty wolf [is he], who, being poor, rules over a poor nation.
Người ác cai trị làm dân nghèo khốn khổ, như bị gấu đuổi, như sư tử vồ.
16 A king in need of revenues is a great oppressor: but he that hates injustice shall live a long time.
Một cai quản ngu dốt lo bóc lột dân mình, một lãnh tụ muốn tồn tại phải liêm chính.
17 He that becomes surety for a man charged with murder shall be an exile, and not in safety. Chasten your son, and he shall love you, and give honor to your soul: he shall not obey a sinful nation.
Kẻ sát nhân luôn bị lương tâm dày vò, chạy trốn nơi vực thẳm. Đừng ai ngăn nó!
18 He that walks justly is assisted: but he that walks in crooked ways shall be entangled [therein].
Người ngay được cứu khỏi tai vạ, còn người gian tà phải bị sa ngã.
19 He that tills his own land shall be satisfied with bread: but he that follows idleness shall have plenty of poverty.
Ai cày sâu cuốc bẩm thu hoạch nhiều hoa lợi, ai đuổi theo ảo mộng, đói nghèo xác xơ.
20 A man worthy of credit shall be much blessed: but the wicked shall not be unpunished.
Người trung tín hưởng nhiều phước hạnh, vội lo làm giàu, hình phạt chẳng thoát đâu.
21 He that reverences not the persons of the just is not good: such a one will sell a man for a morsel of bread.
Thiên vị là xấu, bất kể lý do gì, có người chỉ vì một miếng bánh mà thiên vị.
22 An envious man makes haste to be rich, and knows not that the merciful man will have the mastery over him.
Người tham lam chạy theo của cải làm giàu, chẳng ngờ nghèo khó bất chợt theo sau.
23 He that reproves a man's ways shall have more favor than he that flatters with the tongue.
Đến cuối cùng, người ta sẽ phân định và biết ơn người nói thẳng hơn là dua nịnh.
24 He that casts off father or mother, and thinks he sins not; the same is partaker with an ungodly man.
Ăn cắp cha mẹ mà nói: “Đâu tội vạ gì,” chẳng khác đồng lõa với người phá hại.
25 An unbelieving man judges rashly: but he that trusts in the Lord will act carefully.
Kiêu căng gây tranh cạnh, tin cậy Chúa Hằng Hữu sẽ được hưng thịnh.
26 He that trusts to a bold heart, such an one is a fool: but he that walks in wisdom shall be safe.
Người ngu xuẩn tự thị tự mãn, ai khôn sáng mới được an toàn.
27 He that gives to the poor shall not be in lack: but he that turns away his eye [from him] shall be in great distress.
Người phân phát tài sản cho người nghèo chẳng hề thiếu thốn, nhưng miệng đời nguyền rủa người nhắm mắt làm ngơ.
28 In the places of ungodly [men] the righteous mourn: but in their destruction the righteous shall be multiplied.
Khi người ác cầm quyền, người lành ẩn tránh. Khi người ác suy đồi, người lành gia tăng.
