Proverbs 26
1 As snow in summer, and as rain in harvest, so honour is not seemly for a fool.
Niebe iti panawen ti tikag wenno tudo iti panawen iti panagapit ti pakaiyarigan ti maag a saan a maikari a mapadayawan.
2 As the bird by wandering, as the swallow by flying, so the curse causeless shall not come.
Ti panagakar-akar ti billit tuleng ken ti napartak a panagtayab ti sallapingaw ti pakaiyarigan ti lunod a saan a maikari nga agdissuor.
3 A whip for the horse, a bridle for the ass, and a rod for the fool’s back.
Ti baut ket para iti kabalio, ti busal ket para iti asno ken ti kayo a pagbaut ket para kadagiti maag.
4 Answer not a fool according to his folly, lest thou also be like unto him.
Saanmo a sungsungbatan ken danggayan ti maag iti kinamaagna, ta no aramidem dayta ket agbalinka a kas kenkuana.
5 Answer a fool according to his folly, lest he be wise in his own conceit.
Sungbatam iti minamaag ti tao a maag ken danggayam iti kinamaagna tapno saan isuna nga agbalin a nasirib iti bukodna a panagkita.
6 He that sendeth a message by the hand of a fool cutteth off the feet, [and] drinketh damage.
Ti siasinoman a mangipatulod iti mensahe iti maysa a maag ket arigna a putputdenna ti sakana ken in-inumenna ti pakadangranna.
7 The legs of the lame are not equal: so [is] a parable in the mouth of fools.
Dagiti agbitbitin a saka ti maysa a paralitiko ket maiyarig iti maysa a proverbio iti ngiwat dagiti maag.
8 As he that bindeth a stone in a sling, so [is] he that giveth honour to a fool.
Ti panangigalut iti bato iti maysa a palsiit ket kapada ti panangpadayaw iti maysa a maag.
9 [As] a thorn goeth up into the hand of a drunkard, so [is] a parable in the mouth of fools.
Ti sisiit nga igi-iggem ti maysa a nabartek ket kasla proverbio iti ngiwat dagiti maag.
10 The great [God] that formed all [things] both rewardeth the fool, and rewardeth transgressors.
Ti pumapana a mangsugsugat iti uray siasinoman ket kasla tay tao a mangtangtangdan iti maag wenno uray siasinoman a lumabas.
11 As a dog returneth to his vomit, [so] a fool returneth to his folly.
Aso a mangdildilpat iti sarwana ti pakaiyarigan ti maysa a maag a mangulit-ulit iti minamaag nga aramidna.
12 Seest thou a man wise in his own conceit? [there is] more hope of a fool than of him.
Adda kadi makitkitam a nasirib iti bukodna a panagkita? Adda ad-adu a namnama para iti maysa a maag ngem iti kas kenkuana.
13 The slothful [man] saith, [There is] a lion in the way; a lion [is] in the streets.
Ibagbaga ti sadut a tao nga, “Adda leon iti dalan! Adda leon kadagiti plasa!”
14 [As] the door turneth upon his hinges, so [doth] the slothful upon his bed.
Ti panagpusipos ti ridaw iti bisagrana ti pakaiyarigan ti panagbalibalikid ti nasadut a tao iti pagid-iddaanna.
15 The slothful hideth his hand in [his] bosom; it grieveth him to bring it again to his mouth.
Ti sadut a tao ket ikabilna ti imana iti pinggan, ngem saanna man laeng a maingato daytoy nga isubo iti ngiwatna.
16 The sluggard [is] wiser in his own conceit than seven men that can render a reason.
Iti panagkita ti maysa a sadut a tao ket nasirsirib isuna ngem iti pito a lallaki nga addaan iti kinatimbeng.
17 He that passeth by, [and] meddleth with strife [belonging] not to him, [is like] one that taketh a dog by the ears.
Ti tao a lumabas a makaunget iti panagsisinnupiat a saanna met a pakaseknan ket kasla tay tao a mangtengngel kadagiti lapayag ti maysa nga aso.
18 As a mad [man] who casteth firebrands, arrows, and death,
Agmauyong a tao a mangibibiat iti umap-apuy a pana
19 So [is] the man [that] deceiveth his neighbour, and saith, Am not I in sport?
ti kaiyarigan ti tao a mangal-allilaw iti karrubana sana kuna, “Agang-angawak laeng!”
20 Where no wood is, [there] the fire goeth out: so where [there is] no talebearer, the strife ceaseth.
Ta no awan ti kayo, maiddep ti apuy, ken no awan ti manangperdi iti padana a tao, agsardeng ti panagaapa.
21 [As] coals [are] to burning coals, and wood to fire; so [is] a contentious man to kindle strife.
Uging a bumegbeggang ken kayo nga agapuy ti kaiyarigan ti mannakiapa a tao a mangpakaro iti panagririri.
22 The words of a talebearer [are] as wounds, and they go down into the innermost parts of the belly.
Dagiti sasao a pammadpadakes ket maiyarig iti sangkasakmol a naimas a makan; umunegda iti kaunggan a paset ti bagi.
23 Burning lips and a wicked heart [are like] a potsherd covered with silver dross.
Ti pirak a naikalupkop iti banga ket kasla umap-apuy a bibig ken dakes a panagpuspuso.
24 He that hateth dissembleth with his lips, and layeth up deceit within him;
Ti siasinoman a gumurgura iti dadduma ket kalkalubanna ti riknana babaen kadagiti ibagbagana, ken ur-urnongenna ti kinaulbodna iti kaungganna.
25 When he speaketh fair, believe him not: for [there are] seven abominations in his heart.
Agsao isuna iti nasayaat, ngem saanmo a patpatien isuna, ta adda pito a makarimon iti pusona.
26 [Whose] hatred is covered by deceit, his wickedness shall be shewed before the [whole] congregation.
Uray no ti gurana ket nakaluban iti panangallilaw, maammoanto ti sangkagimongan ti kinadangkesna.
27 Whoso diggeth a pit shall fall therein: and he that rolleth a stone, it will return upon him.
Ti siasinoman a mangkali iti abut ket matnag iti daytoy, ken agtulid nga agsubli ti bato iti siasinoman a nangiduron iti daytoy.
28 A lying tongue hateth [those that are] afflicted by it; and a flattering mouth worketh ruin.
Kagurgura ti ulbod a dila dagiti tattao nga irurrurumenna, ken mangipapaay iti pannakadadael ti manangpatiray-ok a ngiwat.
