Proverbs 22
1 A [good] name [is] rather to be chosen than great riches, [and] loving favour rather than silver and gold.
| ناوبانگی چاک لە دەوڵەمەندی گەورە خوازراوترە، ڕێزیش لە زێڕ و زیو باشترە. |
2 The rich and poor meet together: the LORD [is] the maker of them all.
| دەوڵەمەند و هەژار لەمەدا یەکدەگرنەوە، دروستکەری هەردووکیان یەزدانە. |
3 A prudent [man] foreseeth the evil, and hideth himself: but the simple pass on, and are punished.
| ژیر خراپە دەبینێت و خۆی دەشارێتەوە، بەڵام ساویلکە مل پێوەدەنێت و سزا دەدرێ. |
4 By humility [and] the fear of the LORD [are] riches, and honour, and life.
| پاداشتی بێفیزی و لەخواترسی دەوڵەمەندی و ڕێزداری و ژیانە. |
5 Thorns [and] snares [are] in the way of the froward: he that doth keep his soul shall be far from them.
| چقڵ و تەڵە لە ڕێگای پیاوی خواردایە، بەڵام ئەوەی خۆی بپارێزێت لێی دوور دەکەوێتەوە. |
6 Train up a child in the way he should go: and when he is old, he will not depart from it.
| منداڵ لەسەر ئەو ڕێگایە ڕابهێنە کە پێویستە بیگرێت، پیریش بێت لێی لا نادات. |
7 The rich ruleth over the poor, and the borrower [is] servant to the lender.
| دەوڵەمەند بەسەر هەژاردا حوکم دەکات، قەرزاریش کۆیلەی خاوەن قەرزە. |
8 He that soweth iniquity shall reap vanity: and the rod of his anger shall fail.
| ئەوەی ناڕەوایی بچێنێت دروێنەی خراپە دەکات، کوتەکی تووڕەییشی دەفەوتێت. |
9 He that hath a bountiful eye shall be blessed; for he giveth of his bread to the poor.
| ئەوەی چاوتێر بێت بەرەکەتدار دەبێت، چونکە لە نانی خۆی دەداتە هەژار. |
10 Cast out the scorner, and contention shall go out; yea, strife and reproach shall cease.
| گاڵتەجاڕ دەربکە، ناکۆکی دەڕوات، دووبەرەکی و ڕیسواییش نامێنێت. |
11 He that loveth pureness of heart, [for] the grace of his lips the king [shall be] his friend.
| ئەوەی حەزی لە دڵپاکی بێت و قسەی شیرین بێت، پاشا دەبێتە دۆستی. |
12 The eyes of the LORD preserve knowledge, and he overthroweth the words of the transgressor.
| چاوی یەزدان چاودێری زانیاری دەکات، بەڵام قسەی ناپاکان سەرەوژێر دەکات. |
13 The slothful [man] saith, [There is] a lion without, I shall be slain in the streets.
| تەمبەڵ دەڵێت: «شێرێک لە دەرەوەیە! ئەگەر بچمە گۆڕەپانەکان دەکوژرێم!» |
14 The mouth of strange women [is] a deep pit: he that is abhorred of the LORD shall fall therein.
| دەمی ژنی بەدڕەوشت چاڵێکی قووڵە، ئەوەی بەر تووڕەیی یەزدان بکەوێت دەکەوێتە ناوی. |
15 Foolishness [is] bound in the heart of a child; [but] the rod of correction shall drive it far from him.
| گێلی بە دڵی منداڵەوە گرێدراوە، بەڵام گۆچانی تەمبێکردن دووری دەخاتەوە لێی. |
16 He that oppresseth the poor to increase his [riches, and] he that giveth to the rich, [shall] surely [come] to want.
| ئەوەی زۆرداری لە هەژار بکات بۆ ئەوەی بۆ خۆی زیاد بکات و ئەوەی بە دەوڵەمەند ببەخشێت، بێگومان هەردووکیان بەرەو نەبوونییە. |
17 Bow down thine ear, and hear the words of the wise, and apply thine heart unto my knowledge.
| گوێ شل بکە و قسەی دانایان ببیستە، دڵت بدە زانیاری من، |
18 For [it is] a pleasant thing if thou keep them within thee; they shall withal be fitted in thy lips.
| چونکە جوانە ئەگەر لە ناختدا هەڵیبگریت و تێکڕا لەسەر لێوەکانت بچەسپێن. |
19 That thy trust may be in the LORD, I have made known to thee this day, even to thee.
| بۆ ئەوەی پشتبەستنت بە یەزدان بێت، ئەمڕۆ تۆ فێر دەکەم، بەڵێ تۆ. |
20 Have not I written to thee excellent things in counsels and knowledge,
| ئایا سی پەندم بۆ نەنووسیوی سەبارەت بە ڕاوێژ و زانیاری، |
21 That I might make thee know the certainty of the words of truth; that thou mightest answer the words of truth to them that send unto thee?
| بۆ ئەوەی دروستی قسەی ڕاستیت فێر بکەم، هەتا وەڵامە ڕاستییەکان بدەیتەوە ئەوانەی کە تۆیان ناردووە؟ |
22 Rob not the poor, because he [is] poor: neither oppress the afflicted in the gate:
| هەژار تاڵان مەکە لەبەر هەژارییەکەی و نەبوون وردوخاش مەکە لە دادگا، |
23 For the LORD will plead their cause, and spoil the soul of those that spoiled them.
| چونکە یەزدان بەرگری لە کێشەکەیان دەکات و ئەوانەی تاڵانیان دەکەن گیانیان تاڵان دەکات. |
24 Make no friendship with an angry man; and with a furious man thou shalt not go:
| مەبە برادەری کەسی تووڕە، هاوڕێیەتی کەسی هەڵچوو مەکە، |
25 Lest thou learn his ways, and get a snare to thy soul.
| نەوەک لە ڕێچکەی ئەوان ڕابێیت، خۆت تووشی تەڵە بکەیت. |
26 Be not thou [one] of them that strike hands, [or] of them that are sureties for debts.
| لەوانە مەبە کە تەوقە دەکەن، دەستەبەری قەرزی خەڵک مەکە. |
27 If thou hast nothing to pay, why should he take away thy bed from under thee?
| ئەگەر نەتبوو بیدەیتەوە، بۆچی نوێنەکەی ژێرت ببردرێت. |
28 Remove not the ancient landmark, which thy fathers have set.
| سنووری کۆن مەگوازەوە، ئەوەی باوباپیرانت دایانناوە. |
29 Seest thou a man diligent in his business? he shall stand before kings; he shall not stand before mean [men].
| ئایا ئەو کەسەت بینیوە بە دەستوبردە لە کارەکەی؟ لەبەردەم پاشاکان ڕادەوەستێت، نەک لەبەردەم خەڵکی بێ ناوبانگ. |
