Proverbs 21
1 The king’s heart [is] in the hand of the LORD, [as] the rivers of water: he turneth it whithersoever he will.
Падишаһниң көңли ериқлардики судәк Пәрвәрдигарниң қолидидур; [Пәрвәрдигар] қәйәргә тоғрилиса, шу тәрәпкә маңиду.
2 Every way of a man [is] right in his own eyes: but the LORD pondereth the hearts.
Инсан өзиниң һәммә қилған ишини тоғра дәп биләр; Лекин Пәрвәрдигар қәлбдики нийәтләрни таразиға селип тартип көрәр.
3 To do justice and judgment [is] more acceptable to the LORD than sacrifice.
Пәрвәрдигарниң нәзиридә, Һәққанийлиқ билән адаләт жүргүзүш қурбанлиқ қилиштин әвзәлдур.
4 An high look, and a proud heart, [and] the plowing of the wicked, [is] sin.
Тәкәббур көзләр, мәғрур қәлб, яманларниң чириғи — һәммиси гунадур.
5 The thoughts of the diligent [tend] only to plenteousness; but of every one [that is] hasty only to want.
Әстайидил кишиләрниң ойлири уларни пәқәт баяшатлиққа йетәкләр; Чечилаңғуларниң ойлири болса, уларни пәқәт йоқсузлуққила йетәкләр.
6 The getting of treasures by a lying tongue [is] a vanity tossed to and fro of them that seek death.
Яғлима тил билән еришкән байлиқлар, Өлүмни издәп жүргәнләр қоғлап жүргән бир түтүнла, халас.
7 The robbery of the wicked shall destroy them; because they refuse to do judgment.
Яманларниң залимлиғи өзлирини чирмивалар; Чүнки улар адаләт йолида меңишни рәт қилған.
8 The way of man [is] froward and strange: but [as for] the pure, his work [is] right.
Җинайәткар маңидиған йол наһайити әгирдур; Сап дил адәмниң һәрикити түптүздур.
9 [It is] better to dwell in a corner of the housetop, than with a brawling woman in a wide house.
Соқушқақ хотун билән [азадә] өйдә биллә турғандин көрә, Өгүзниң бир булуңида [ялғуз] йетип қопқан яхши.
10 The soul of the wicked desireth evil: his neighbour findeth no favour in his eyes.
Яман кишиниң көңли яманлиққила һерисмәндур; У йеқиниғиму шапаәт көрсәтмәс.
11 When the scorner is punished, the simple is made wise: and when the wise is instructed, he receiveth knowledge.
Һакавурниң җазаға тартилиши, билимсизгә ибрәт болар; Дана киши қобул қилған несиһәтләрдин техиму көп билим алар.
12 The righteous [man] wisely considereth the house of the wicked: [but God] overthroweth the wicked for [their] wickedness.
Һәққаний Болғучи яманниң өйини көзләр; У һаман яманларни яманлиққа қоюп жиқитар.
13 Whoso stoppeth his ears at the cry of the poor, he also shall cry himself, but shall not be heard.
Мискинләрниң налисиға қулиқини йопутуп кари болмиғучи, Ахири өзи пәряд көтирәр, Бирақ һеч ким пәрва қилмас.
14 A gift in secret pacifieth anger: and a reward in the bosom strong wrath.
Йошурун соғат ғәзәпни басар; Йәң ичидә берилгән пара қәһр-ғәзәпни пәсәйтәр.
15 [It is] joy to the just to do judgment: but destruction [shall be] to the workers of iniquity.
Адаләтни беҗа кәлтүрүш һәққанийларниң хошаллиғидур, Бирақ яманлиқ қилғучиларға вәһимидур.
16 The man that wandereth out of the way of understanding shall remain in the congregation of the dead.
Һекмәт йолидин езип кәткән киши, Әрваһларниң җамаити ичидикиләрдин болуп қалар.
17 He that loveth pleasure [shall be] a poor man: he that loveth wine and oil shall not be rich.
Тамашәға берилгән киши намрат қалар; Яғ чайнашқа, шарап ичишкә амрақ бейимас.
18 The wicked [shall be] a ransom for the righteous, and the transgressor for the upright.
Яман адәм һәққаний адәм үчүн гөрү пулиниң орнида қалар; [Езилгән] дурусларниң орниға ипласлар қалар.
19 [It is] better to dwell in the wilderness, than with a contentious and an angry woman.
Соқушқақ вә териккәк аял билән ортақ турғандин, Чөл-баяванда ялғуз яшиған яхшидур.
20 [There is] treasure to be desired and oil in the dwelling of the wise; but a foolish man spendeth it up.
Ақиланиниң өйидә байлиқ бар, зәйтун май бар; Бирақ ахмақлар тапқинини уттурлуқ бузуп-чачар.
21 He that followeth after righteousness and mercy findeth life, righteousness, and honour.
Һәққанийәт, меһриванлиқни издигүчи адәм, Һаят, һәққанийәт вә иззәт-һөрмәткә еришәр.
22 A wise [man] scaleth the city of the mighty, and casteth down the strength of the confidence thereof.
Дана киши күчлүкләр шәһириниң сепилиға ямишар, Уларниң таянчи болған қорғинини ғулитар.
23 Whoso keepeth his mouth and his tongue keepeth his soul from troubles.
Өз тилиға, ағзиға егә болған киши, Җенини аваричиликләрдин сақлап қалар.
24 Proud [and] haughty scorner [is] his name, who dealeth in proud wrath.
Чоңчилиқ қилғанлар, «Һакавур», «һали чоң», «мазақчи» атилар.
25 The desire of the slothful killeth him; for his hands refuse to labour.
Һорун киши өз нәпсидин һалак болар, Чүнки униң қоли ишқа бармас;
26 He coveteth greedily all the day long: but the righteous giveth and spareth not.
Нәпси яман болуп у күн бойи тама қилип жүрәр; Бирақ һәққаний адәм һеч немини айимай сәдиқә қилар.
27 The sacrifice of the wicked [is] abomination: how much more, [when] he bringeth it with a wicked mind?
Яман адәмниң қурбанлиғи Пәрвәрдигарға жиркиничликтур; Рәзил ғәрәздә әпкелингән болса техиму шундақтур!
28 A false witness shall perish: but the man that heareth speaketh constantly.
Ялған гувалиқ қилғучи һалак болар; Әйни әһвални аңлап сөзлигән кишиниң сөзи әбәткичә ақар.
29 A wicked man hardeneth his face: but [as for] the upright, he directeth his way.
Яман адәм йүзини қелин қилар; Дурус киши йолини ойлап пухта басар.
30 [There is] no wisdom nor understanding nor counsel against the LORD.
Пәрвәрдигарға қарши туралайдиған һеч қандақ даналиқ, әқил-парасәт яки тәдбир йоқтур.
31 The horse [is] prepared against the day of battle: but safety [is] of the LORD.
Атлар җәң күни үчүн тәйяр қилинған болсиму, Бирақ ғәлибә-ниҗат пәқәт Пәрвәрдигардиндур.
