Proverbs 15
1 A soft answer turneth away wrath: but grievous words stir up anger.
Мулайим җавап ғәзәпни басар; Қопал сөз аччиқни қозғар.
2 The tongue of the wise useth knowledge aright: but the mouth of fools poureth out foolishness.
Ақиланиләрниң тили билимни җари қилар; Ахмақниң ағзи қуруқ гәп төкәр.
3 The eyes of the LORD [are] in every place, beholding the evil and the good.
Пәрвәрдигарниң көзи һәр йәрдә жүрәр; Яхши-яманларни көрүп турар.
4 A wholesome tongue [is] a tree of life: but perverseness therein [is] a breach in the spirit.
Шипа йәткүзгүчи тил худди бир «һаятлиқ дәриғи»дур; Тили әгирлик кишиниң роһини сундурар.
5 A fool despiseth his father’s instruction: but he that regardeth reproof is prudent.
Ахмақ атисиниң тәрбийисигә писәнт қилмас; Лекин атисиниң тәнбиһигә қулақ салған зерәк болар.
6 In the house of the righteous [is] much treasure: but in the revenues of the wicked is trouble.
Һәққанийниң өйидә гөһәрләр көптур; Бирақ яманниң тапавити өзигә аваричилик тапар.
7 The lips of the wise disperse knowledge: but the heart of the foolish [doeth] not so.
Дананиң ләвлири билим тарқитар; Ахмақниң көңлидин һеч билим чиқмас.
8 The sacrifice of the wicked [is] an abomination to the LORD: but the prayer of the upright [is] his delight.
Яманларниң қурбанлиғи Пәрвәрдигарға жиркиничликтур; Дурусларниң дуаси Униң хурсәнлигидур.
9 The way of the wicked [is] an abomination unto the LORD: but he loveth him that followeth after righteousness.
Яманларниң йоли Пәрвәрдигарға жиркиничликтур; Лекин һәққанийәтни интилип издигүчини У яхши көрәр.
10 Correction [is] grievous unto him that forsaketh the way: [and] he that hateth reproof shall die.
Тоғра йолдин чиққанлар азаплиқ тәрбийини көрәр; Тәнбиһгә өч болғучи өләр.
11 Hell and destruction [are] before the LORD: how much more then the hearts of the children of men? (Sheol h7585)
Тәһтисара вә һалакәт Пәрвәрдигарниң көз алдида очуқ турған йәрдә, Инсан көңлидики ой-пикирни қандақму Униңдин йошуралисун?! (Sheol h7585)
12 A scorner loveth not one that reproveth him: neither will he go unto the wise.
Һакавур тәнбиһ бәргүчини яқтурмас; У ақиланиләрдин несиһәт елишқа бармас.
13 A merry heart maketh a cheerful countenance: but by sorrow of the heart the spirit is broken.
Көңүл шат болса, хуш чирай болар; Дәрд-әләм тартса, роһи сунар.
14 The heart of him that hath understanding seeketh knowledge: but the mouth of fools feedeth on foolishness.
Йорутулған көңүл билимни издәр; Әқилсизниң ағзи наданлиқни озуқ қилар.
15 All the days of the afflicted [are] evil: but he that is of a merry heart [hath] a continual feast.
Езилгәнләрниң һәммә күнлири тәстә өтәр; Бирақ шат көңүл һәр күнини һейттәк өткүзәр.
16 Better [is] little with the fear of the LORD than great treasure and trouble therewith.
Зор байлиқ билән беарамлиқ тапқандин, Азға шүкүр қилип, Пәрвәрдигардин әймәнгән әвзәл.
17 Better [is] a dinner of herbs where love is, than a stalled ox and hatred therewith.
Нәпрәт ичидә йегән бордақ гөштә қилинған катта зияпәттин, Меһир-муһәббәт ичидә йегән көктат әвзәл.
18 A wrathful man stirreth up strife: but [he that is] slow to anger appeaseth strife.
Териккәк киши җедәл чиқирар; Еғир-бесиқ талаш-тартишларни тиничландурар.
19 The way of the slothful [man is] as an hedge of thorns: but the way of the righteous [is] made plain.
Һорунниң йоли тикәнлик қашадур, Дурус адәмниң йоли көтирилгән йолдәк дағдамдур.
20 A wise son maketh a glad father: but a foolish man despiseth his mother.
Дана оғул атисини шат қилар; Әқилсиз адәм анисини кәмситәр.
21 Folly [is] joy to [him that is] destitute of wisdom: but a man of understanding walketh uprightly.
Әқли йоқ киши ахмақлиғи билән хуштур; Йорутулған киши йолини тоғрилап маңар.
22 Without counsel purposes are disappointed: but in the multitude of counsellors they are established.
Мәслиһәтсиз иш қилғанда нишанлар әмәлгә ашмас; Мәслиһәтчи көп болғанда муддиалар әмәлгә ашурулар.
23 A man hath joy by the answer of his mouth: and a word [spoken] in due season, how good [is it]!
Кишигә җайида бәргән җававидин хуш болар, Дәл вақтида қилған сөз нәқәдәр яхшидур!
Һаятлиқ йоли әқиллиқ кишини жуқуриға башлайдуки, Уни чоңқур тәһтисарадин қутқузар. (Sheol h7585)
25 The LORD will destroy the house of the proud: but he will establish the border of the widow.
Пәрвәрдигар тәкәббурниң өйини жулуветәр; Бирақ У тул хотунларға пасилларни турғузар.
26 The thoughts of the wicked [are] an abomination to the LORD: but [the words] of the pure [are] pleasant words.
Яманларниң ой-пикри Пәрвәрдигарға жиркиничликтур; Бирақ сап дилниң сөзлири сөйүмлүктур.
27 He that is greedy of gain troubleth his own house; but he that hateth gifts shall live.
Ач көз киши өз аилисигә аваричилик кәлтүрәр; Пара елишқа нәпрәтләнгән киши күн көрәр.
28 The heart of the righteous studieth to answer: but the mouth of the wicked poureth out evil things.
Һәққаний адәм қандақ җавап бериштә қайта-қайта ойлинар; Яман адәмниң ағзидин шумлуқ төкүләр.
29 The LORD [is] far from the wicked: but he heareth the prayer of the righteous.
Пәрвәрдигар яман адәмдин жирақтур; Бирақ У һәққанийниң дуасини аңлар.
30 The light of the eyes rejoiceth the heart: [and] a good report maketh the bones fat.
Хуш көзләр көңүлни шатландурар; Хуш хәвәр устиханларға гөш-май қондурар.
31 The ear that heareth the reproof of life abideth among the wise.
Һаятлиққа елип баридиған тәнбиһкә қулақ салған киши даналарниң қатаридин орун алар.
32 He that refuseth instruction despiseth his own soul: but he that heareth reproof getteth understanding.
Тәрбийәни рәт қилған өз җенини хар қилар; Тәнбиһгә қулақ салған йорутулар.
33 The fear of the LORD [is] the instruction of wisdom; and before honour [is] humility.
Пәрвәрдигардин қорқуш адәмгә даналиқ үгитәр; Авал кәмтәрлик болса, андин шөһрәт келәр.
