< Matthew 27 >
1 When the morning was come, all the chief priests and elders of the people took counsel against Jesus to put him to death:
Następnego dnia, wczesnym rankiem, najwyżsi kapłani i starsi ponownie zebrali się, aby ustalić, jak doprowadzą do wykonania na Jezusie wyroku śmierci.
2 And when they had bound him, they led [him] away, and delivered him to Pontius Pilate the governor.
Ostatecznie postanowili przekazać Jezusa pod zbrojną eskortą Piłatowi, rzymskiemu gubernatorowi.
3 Then Judas, which had betrayed him, when he saw that he was condemned, repented himself, and brought again the thirty pieces of silver to the chief priests and elders,
Gdy Judasz, zdrajca, dowiedział, że Jezus został skazany za śmierć, zaczął żałować swojego czynu i odniósł pieniądze—trzydzieści srebrnych monet—najwyższym kapłanom i starszym.
4 Saying, I have sinned in that I have betrayed the innocent blood. And they said, What [is that] to us? see thou [to that].
—Zgrzeszyłem!—oświadczył. —Wydałem niewinnego człowieka. —Co nas to obchodzi? To twój problem!—odparli.
5 And he cast down the pieces of silver in the temple, and departed, and went and hanged himself.
Judasz rzucił wtedy pieniądze na posadzkę świątyni, wybiegł i powiesił się.
6 And the chief priests took the silver pieces, and said, It is not lawful for to put them into the treasury, because it is the price of blood.
Kapłani podnieśli srebrniki. —Nie można ich umieścić w skarbcu—orzekli—bo są zapłatą za morderstwo.
7 And they took counsel, and bought with them the potter’s field, to bury strangers in.
Po naradzie postanowili przeznaczyć je na zakup Pola Garncarzy i założyć tam cmentarz dla cudzoziemców.
8 Wherefore that field was called, The field of blood, unto this day.
Dlatego miejsce to do dzisiaj nazywa się Polem Krwi.
9 Then was fulfilled that which was spoken by Jeremy the prophet, saying, And they took the thirty pieces of silver, the price of him that was valued, whom they of the children of Israel did value;
W ten sposób spełniło się proroctwo Jeremiasza: „Wzięli trzydzieści srebrnych monet, bo na tyle Go wycenili synowie Izraela,
10 And gave them for the potter’s field, as the Lord appointed me.
i kupili Pole Garncarzy—jak im rozkazał Pan”.
11 And Jesus stood before the governor: and the governor asked him, saying, Art thou the King of the Jews? And Jesus said unto him, Thou sayest.
Gdy Jezus stanął przed gubernatorem Piłatem, ten zapytał Go: —Jesteś Królem Żydów? —Sam to potwierdzasz—odpowiedział mu Jezus.
12 And when he was accused of the chief priests and elders, he answered nothing.
A obecni tam najwyżsi kapłani i starsi wysuwali przeciwko Niemu wiele zarzutów, ale Jezus nie odpowiadał. Wtedy Piłat zwrócił się do Niego:
13 Then said Pilate unto him, Hearest thou not how many things they witness against thee?
—Czy nie słyszysz tych wszystkich oskarżeń?
14 And he answered him to never a word; insomuch that the governor marvelled greatly.
Lecz, ku jego wielkiemu zdziwieniu, Jezus nie odpowiedział na żaden z zarzutów.
15 Now at [that] feast the governor was wont to release unto the people a prisoner, whom they would.
A był zwyczaj, że raz w roku, na święto Paschy, gubernator uwalniał na prośbę ludu jednego żydowskiego więźnia.
16 And they had then a notable prisoner, called Barabbas.
W tym czasie przebywał właśnie w więzieniu znany przestępca—Barabasz.
17 Therefore when they were gathered together, Pilate said unto them, Whom will ye that I release unto you? Barabbas, or Jesus which is called Christ?
Gdy więc przed rezydencją Piłata zebrali się ludzie, ten zapytał ich: —Kogo mam wam wypuścić? Barabasza czy Jezusa, zwanego Mesjaszem?
18 For he knew that for envy they had delivered him.
Zorientował się bowiem, że to z nienawiści uknuto ten spisek przeciw Jezusowi.
19 When he was set down on the judgment seat, his wife sent unto him, saying, Have thou nothing to do with that just man: for I have suffered many things this day in a dream because of him.
Gdy tak siedział na fotelu sędziowskim, żona przysłała mu wiadomość: —Zostaw w spokoju tego prawego człowieka. Dziś w nocy miałam z jego powodu straszny sen!
20 But the chief priests and elders persuaded the multitude that they should ask Barabbas, and destroy Jesus.
Tymczasem kapłani i starsi przekonali tłum, aby prosił o uwolnienie Barabasza i żądał śmierci dla Jezusa.
21 The governor answered and said unto them, Whether of the twain will ye that I release unto you? They said, Barabbas.
—Którego z nich mam wam wypuścić?—spytał ponownie gubernator. —Barabasza!—zawołali.
22 Pilate saith unto them, What shall I do then with Jesus which is called Christ? [They] all say unto him, Let him be crucified.
—Co mam zatem zrobić z Jezusem Mesjaszem? —Ukrzyżuj go!—zawołali w odpowiedzi.
23 And the governor said, Why, what evil hath he done? But they cried out the more, saying, Let him be crucified.
—Ale dlaczego?—dopytywał Piłat. —Jakie przestępstwo popełnił? Oni jednak nie słuchali go i coraz głośniej wołali: —Ukrzyżuj go!!
24 When Pilate saw that he could prevail nothing, but [that] rather a tumult was made, he took water, and washed [his] hands before the multitude, saying, I am innocent of the blood of this just person: see ye [to it].
Piłat, widząc, że nic nie wskóra i że robi się coraz większe zamieszanie, na oczach tłumu umył ręce i rzekł: —Nie jestem winien jego śmierci! To wasza odpowiedzialność!
25 Then answered all the people, and said, His blood [be] on us, and on our children.
—Dobrze! Bierzemy ją na siebie i naszych potomków!—zawołał cały tłum.
26 Then released he Barabbas unto them: and when he had scourged Jesus, he delivered [him] to be crucified.
Wypuścił więc Barabasza, a Jezusa kazał ubiczować i skazał Go na śmierć przez ukrzyżowanie.
27 Then the soldiers of the governor took Jesus into the common hall, and gathered unto him the whole band [of soldiers].
Żołnierze gubernatora wyprowadzili Go na dziedziniec i zwołali cały oddział.
28 And they stripped him, and put on him a scarlet robe.
Ubrali Go w szkarłatny płaszcz
29 And when they had platted a crown of thorns, they put [it] upon his head, and a reed in his right hand: and they bowed the knee before him, and mocked him, saying, Hail, King of the Jews!
i włożyli na Jego głowę koronę uplecioną z długich, ostrych cierni, a do prawej ręki dali kij. I klękali przed Nim, naśmiewając się: —Niech żyje Król Żydów!
30 And they spit upon him, and took the reed, and smote him on the head.
Opluwali Go też, brali Jego kij i bili Go po głowie.
31 And after that they had mocked him, they took the robe off from him, and put his own raiment on him, and led him away to crucify [him].
Kiedy im się to znudziło, ściągnęli z Niego płaszcz, nałożyli Mu z powrotem Jego własne ubranie i poprowadzili na ukrzyżowanie.
32 And as they came out, they found a man of Cyrene, Simon by name: him they compelled to bear his cross.
Po drodze zatrzymali niejakiego Szymona z Cyreny i zmusili go, aby niósł Jego krzyż.
33 And when they were come unto a place called Golgotha, that is to say, a place of a skull,
W ten sposób doprowadzili Jezusa na miejsce zwane Golgotą (to znaczy: „Czaszką”).
34 They gave him vinegar to drink mingled with gall: and when he had tasted [thereof], he would not drink.
Tam podali Mu do picia kwaśne wino. Spróbował, ale nie chciał go pić.
35 And they crucified him, and parted his garments, casting lots: that it might be fulfilled which was spoken by the prophet, They parted my garments among them, and upon my vesture did they cast lots.
Potem Go ukrzyżowali, a o Jego ubranie rzucili losy.
36 And sitting down they watched him there;
Następnie usiedli i pilnowali Go.
37 And set up over his head his accusation written, THIS IS JESUS THE KING OF THE JEWS.
A nad Jego głową przybili do krzyża tabliczkę z opisem winy: „to jest jezus, król żydów”.
38 Then were there two thieves crucified with him, one on the right hand, and another on the left.
Po obu stronach Jezusa ukrzyżowano dwóch przestępców.
39 And they that passed by reviled him, wagging their heads,
Przechodzący obok ludzie śmiali się z Niego. Patrzyli z pogardą i wołali:
40 And saying, Thou that destroyest the temple, and buildest [it] in three days, save thyself. If thou be the Son of God, come down from the cross.
—Widzisz, jak skończyłeś? Mówiłeś, że potrafisz zburzyć i w trzy dni odbudować świątynię! Skoro jesteś taki mocny, uratuj teraz siebie samego i zejdź z krzyża! Podobno jesteś Synem Bożym!
41 Likewise also the chief priests mocking [him], with the scribes and elders, said,
Stali tam również najwyżsi kapłani i inni przywódcy religijni. Oni także naśmiewali się z Jezusa:
42 He saved others; himself he cannot save. If he be the King of Israel, let him now come down from the cross, and we will believe him.
—Innych potrafił ratować, a siebie uratować nie może! Taki z niego Król Izraela? Niech zejdzie z krzyża, to mu uwierzymy!
43 He trusted in God; let him deliver him now, if he will have him: for he said, I am the Son of God.
Tak ufał Bogu, to niech go teraz uratuje, o ile zechce. Przecież powtarzał: „Jestem Synem Boga”.
44 The thieves also, which were crucified with him, cast the same in his teeth.
Tak samo naśmiewali się z Niego wiszący obok przestępcy.
45 Now from the sixth hour there was darkness over all the land unto the ninth hour.
Nagle, około południa całą ziemię okrył mrok i aż do godziny trzeciej było ciemno.
46 And about the ninth hour Jesus cried with a loud voice, saying, Eli, Eli, lama sabachthani? that is to say, My God, my God, why hast thou forsaken me?
Wtedy właśnie Jezus głośno zawołał: —Eloi, Eloi, lema sabachthani! (co znaczy: „Boże mój, Boże mój, czemu Mnie opuściłeś?”).
47 Some of them that stood there, when they heard [that], said, This [man] calleth for Elias.
Stojący w pobliżu ludzie sądzili, że woła proroka Eliasza.
48 And straightway one of them ran, and took a spunge, and filled [it] with vinegar, and put [it] on a reed, and gave him to drink.
Jeden z nich podbiegł po gąbkę, nasączył ją kwaśnym winem i na kiju podał Jezusowi, żeby się napił.
49 The rest said, Let be, let us see whether Elias will come to save him.
Lecz pozostali mówili: —Zostaw go! Zobaczymy, czy zjawi się Eliasz, żeby go uratować.
50 Jesus, when he had cried again with a loud voice, yielded up the ghost.
Lecz Jezus wydał jeszcze jeden okrzyk i skonał.
51 And, behold, the veil of the temple was rent in twain from the top to the bottom; and the earth did quake, and the rocks rent;
W tej samej chwili zasłona w świątyni, oddzielająca miejsce najświętsze, rozdarła się na dwie części—od góry aż do dołu. Zatrzęsła się również ziemia i popękały skały.
52 And the graves were opened; and many bodies of the saints which slept arose,
Otworzyły się groby i wielu umarłych, którzy byli ludźmi kochającymi Boga, powstało z martwych.
53 And came out of the graves after his resurrection, and went into the holy city, and appeared unto many.
Później, po zmartwychwstaniu Jezusa, udali się do Jerozolimy, świętego miasta, gdzie widziało ich wielu ludzi.
54 Now when the centurion, and they that were with him, watching Jesus, saw the earthquake, and those things that were done, they feared greatly, saying, Truly this was the Son of God.
Rzymski dowódca i jego żołnierze pilnujący Jezusa na widok trzęsienia ziemi i wszystkich tych zjawisk przerazili się. —To naprawdę był Syn Boży!—wołali.
55 And many women were there beholding afar off, which followed Jesus from Galilee, ministering unto him:
Wiele kobiet, które przyszły z Jezusem z Galilei, aby Mu pomagać, przyglądało się temu wszystkiemu z daleka.
56 Among which was Mary Magdalene, and Mary the mother of James and Joses, and the mother of Zebedee’s children.
Wśród nich były Maria z Magdali, Maria—matka Jakuba i Józefa, oraz matka synów Zebedeusza.
57 When the even was come, there came a rich man of Arimathæa, named Joseph, who also himself was Jesus’ disciple:
Gdy zapadł wieczór, pewien bogaty człowiek—Józef z Arymatei, będący uczniem Jezusa—
58 He went to Pilate, and begged the body of Jesus. Then Pilate commanded the body to be delivered.
udał się do Piłata i poprosił o ciało Jezusa. Ten polecił mu je wydać.
59 And when Joseph had taken the body, he wrapped it in a clean linen cloth,
Józef wziął je, owinął w długie lniane płótno
60 And laid it in his own new tomb, which he had hewn out in the rock: and he rolled a great stone to the door of the sepulchre, and departed.
i złożył w swoim nowym grobowcu, wykutym w skale.
61 And there was Mary Magdalene, and the other Mary, sitting over against the sepulchre.
Maria z Magdali i druga Maria zostały tam, siedząc naprzeciwko grobu.
62 Now the next day, that followed the day of the preparation, the chief priests and Pharisees came together unto Pilate,
Nazajutrz, pierwszego dnia święta Paschy, najwyżsi kapłani i faryzeusze udali się do Piłata
63 Saying, Sir, we remember that that deceiver said, while he was yet alive, After three days I will rise again.
i oznajmili: —Panie, przypomnieliśmy sobie, że ten kłamca mówił jeszcze za życia: „Po trzech dniach zmartwychwstanę”.
64 Command therefore that the sepulchre be made sure until the third day, lest his disciples come by night, and steal him away, and say unto the people, He is risen from the dead: so the last error shall be worse than the first.
Wydaj więc rozkaz opieczętowania grobu na trzy dni, aby przypadkiem jego uczniowie nie wykradli ciała i nie rozgłaszali tłumom: „On zmartwychwstał!”. Bo to ostatnie kłamstwo byłoby gorsze od pierwszego.
65 Pilate said unto them, Ye have a watch: go your way, make [it] as sure as ye can.
—Weźcie straż i zabezpieczcie miejsce najlepiej, jak potraficie—odrzekł Piłat.
66 So they went, and made the sepulchre sure, sealing the stone, and setting a watch.
Poszli więc do grobowca, zapieczętowali kamień zamykający wejście i postawili straże.