Matthew 22
1 And Jesus answered and spake unto them again by parables, and said,
A Jezus, odpowiadając, znowu mówił do nich w przypowieściach tymi słowy:
2 The kingdom of heaven is like unto a certain king, which made a marriage for his son,
Królestwo niebieskie podobne jest do króla, który wyprawił wesele swemu synowi.
3 And sent forth his servants to call them that were bidden to the wedding: and they would not come.
I posłał swe sługi, aby wezwali zaproszonych na wesele, ale oni nie chcieli przyjść.
4 Again, he sent forth other servants, saying, Tell them which are bidden, Behold, I have prepared my dinner: my oxen and [my] fatlings [are] killed, and all things [are] ready: come unto the marriage.
Ponownie posłał inne sługi, mówiąc: Powiedzcie zaproszonym: Oto przygotowałem moją ucztę, zabito moje woły i tuczne zwierzęta i wszystko jest gotowe. Chodźcie na wesele.
5 But they made light of [it], and went their ways, one to his farm, another to his merchandise:
Lecz oni zlekceważyli to i odeszli, jeden na swoje pole, a inny do swego kupiectwa;
6 And the remnant took his servants, and entreated them spitefully, and slew [them].
A inni schwytali jego sługi, znieważyli [ich] i zabili.
7 But when the king heard [thereof], he was wroth: and he sent forth his armies, and destroyed those murderers, and burned up their city.
Gdy król to usłyszał, rozgniewał się, a posławszy swoje wojska, wytracił tych morderców i spalił ich miasto.
8 Then saith he to his servants, The wedding is ready, but they which were bidden were not worthy.
Potem powiedział swoim sługom: Wesele wprawdzie jest gotowe, lecz zaproszeni nie byli godni.
9 Go ye therefore into the highways, and as many as ye shall find, bid to the marriage.
Idźcie więc na rozstaje dróg i zaproście na wesele wszystkich, których spotkacie.
10 So those servants went out into the highways, and gathered together all as many as they found, both bad and good: and the wedding was furnished with guests.
Wtedy słudzy ci wyszli na drogi i zgromadzili wszystkich, których spotkali, złych i dobrych. I [sala] weselna napełniła się gośćmi.
11 And when the king came in to see the guests, he saw there a man which had not on a wedding garment:
A gdy król wszedł, aby zobaczyć gości, ujrzał tam człowieka, który nie był ubrany w strój weselny.
12 And he saith unto him, Friend, how camest thou in hither not having a wedding garment? And he was speechless.
I zapytał go: Przyjacielu, jak tu wszedłeś, nie mając stroju weselnego? A on zaniemówił.
13 Then said the king to the servants, Bind him hand and foot, and take him away, and cast [him] into outer darkness; there shall be weeping and gnashing of teeth.
Wtedy król powiedział sługom: Zwiążcie mu nogi i ręce, weźcie go i wrzućcie do ciemności zewnętrznych. Tam będzie płacz i zgrzytanie zębów.
14 For many are called, but few [are] chosen.
Wielu jest bowiem wezwanych, lecz mało wybranych.
15 Then went the Pharisees, and took counsel how they might entangle him in [his] talk.
Wtedy faryzeusze odeszli i naradzali się, jak by go usidlić w mowie.
16 And they sent out unto him their disciples with the Herodians, saying, Master, we know that thou art true, and teachest the way of God in truth, neither carest thou for any [man]: for thou regardest not the person of men.
I posłali do niego swoich uczniów [wraz] z herodianami, którzy powiedzieli: Nauczycielu, wiemy, że jesteś prawdziwy i drogi Bożej w prawdzie nauczasz, i nie zważasz na nikogo. Nie oglądasz się bowiem na osobę ludzką.
17 Tell us therefore, What thinkest thou? Is it lawful to give tribute unto Caesar, or not?
Powiedz nam więc, jak ci się wydaje: Czy wolno płacić podatek cesarzowi, czy nie?
18 But Jesus perceived their wickedness, and said, Why tempt ye me, [ye] hypocrites?
Ale Jezus poznał ich niegodziwość i powiedział: Czemu wystawiacie mnie na próbę, obłudnicy?
19 Shew me the tribute money. And they brought unto him a penny.
Pokażcie mi monetę podatkową. I podali mu grosz.
20 And he saith unto them, Whose [is] this image and superscription?
A on ich zapytał: Czyj to wizerunek i napis?
21 They say unto him, Cæsar’s. Then saith he unto them, Render therefore unto Cæsar the things which are Cæsar’s; and unto God the things that are God’s.
Odpowiedzieli mu: Cesarza. Wtedy powiedział im: Oddajcie więc cesarzowi to, co należy do cesarza, a Bogu to, co należy do Boga.
22 When they had heard [these words], they marvelled, and left him, and went their way.
A gdy to usłyszeli, zdziwili się, zostawili go i odeszli.
23 The same day came to him the Sadducees, which say that there is no resurrection, and asked him,
Tego dnia przyszli do niego saduceusze, którzy mówią, że nie ma zmartwychwstania, i pytali go:
24 Saying, Master, Moses said, If a man die, having no children, his brother shall marry his wife, and raise up seed unto his brother.
Nauczycielu, Mojżesz powiedział: Jeśli ktoś umrze, nie mając dzieci, to jego brat ma ożenić się z jego żoną i wzbudzić potomstwo swemu bratu.
25 Now there were with us seven brethren: and the first, when he had married a wife, deceased, and, having no issue, left his wife unto his brother:
Było więc u nas siedmiu braci. Pierwszy ożenił się i umarł, a nie mając potomstwa, zostawił żonę swemu bratu.
26 Likewise the second also, and the third, unto the seventh.
Podobnie drugi i trzeci, aż do siódmego.
27 And last of all the woman died also.
A w końcu po wszystkich umarła też ta kobieta.
28 Therefore in the resurrection whose wife shall she be of the seven? for they all had her.
Żoną którego z tych siedmiu będzie więc przy zmartwychwstaniu? Gdyż wszyscy ją mieli [za żonę].
29 Jesus answered and said unto them, Ye do err, not knowing the scriptures, nor the power of God.
A Jezus im odpowiedział: Błądzicie, nie znając Pisma ani mocy Boga.
30 For in the resurrection they neither marry, nor are given in marriage, but are as the angels of God in heaven.
Przy zmartwychwstaniu bowiem ani nie będą się żenić, ani za mąż wychodzić, ale będą jak aniołowie Boga w niebie.
31 But as touching the resurrection of the dead, have ye not read that which was spoken unto you by God, saying,
A co do zmartwychwstania umarłych, czy nie czytaliście, co wam zostało powiedziane przez Boga:
32 I am the God of Abraham, and the God of Isaac, and the God of Jacob? God is not the God of the dead, but of the living.
Ja jestem Bogiem Abrahama, Bogiem Izaaka i Bogiem Jakuba? Bóg nie jest Bogiem umarłych, ale żywych.
33 And when the multitude heard [this], they were astonished at his doctrine.
A tłumy, słysząc to, zdumiewały się jego nauką.
34 But when the Pharisees had heard that he had put the Sadducees to silence, they were gathered together.
Lecz gdy faryzeusze usłyszeli, że zamknął usta saduceuszom, zeszli się razem.
35 Then one of them, [which was] a lawyer, asked [him a question], tempting him, and saying,
I jeden z nich, znawca prawa, wystawiając go na próbę, spytał:
36 Master, which [is] the great commandment in the law?
Nauczycielu, które przykazanie w prawie jest największe?
37 Jesus said unto him, Thou shalt love the Lord thy God with all thy heart, and with all thy soul, and with all thy mind.
A Jezus mu odpowiedział: Będziesz miłował Pana, swego Boga, całym swym sercem, całą swą duszą i całym swym umysłem.
38 This is the first and great commandment.
To jest pierwsze i największe przykazanie.
39 And the second [is] like unto it, Thou shalt love thy neighbour as thyself.
A drugie jest do niego podobne: Będziesz miłował swego bliźniego jak samego siebie.
40 On these two commandments hang all the law and the prophets.
Na tych dwóch przykazaniach opiera się całe Prawo i Prorocy.
41 While the Pharisees were gathered together, Jesus asked them,
A gdy faryzeusze byli zebrani, Jezus ich zapytał:
42 Saying, What think ye of Christ? whose son is he? They say unto him, [The Son] of David.
Co sądzicie o Chrystusie? Czyim jest synem? Odpowiedzieli mu: Dawida.
43 He saith unto them, How then doth David in spirit call him Lord, saying,
I powiedział im: Jakże więc Dawid w Duchu nazywa go Panem, mówiąc:
44 The LORD said unto my Lord, Sit thou on my right hand, till I make thine enemies thy footstool?
Powiedział Pan memu Panu: Siądź po mojej prawicy, aż położę twoich nieprzyjaciół jako podnóżek pod twoje stopy?
45 If David then call him Lord, how is he his son?
Jeśli więc Dawid nazywa go Panem, to jakże może być jego synem?
46 And no man was able to answer him a word, neither durst any [man] from that day forth ask him any more [questions.]
I nikt nie mógł mu odpowiedzieć ani słowa. Od tego też dnia nikt nie śmiał go więcej pytać.
