< John 12 >
1 Then Jesus six days before the passover came to Bethany, where Lazarus was which had been dead, whom he raised from the dead.
Na sześć dni przed rozpoczęciem Paschy Jezus przybył do Betanii, do Łazarza, którego niedawno wskrzesił z martwych.
2 There they made him a supper; and Martha served: but Lazarus was one of them that sat at the table with him.
Przygotowano z tej okazji kolację. Marta im usługiwała, Łazarz siedział razem z Jezusem,
3 Then took Mary a pound of ointment of spikenard, very costly, and anointed the feet of Jesus, and wiped his feet with her hair: and the house was filled with the odour of the ointment.
natomiast Maria przyniosła butelkę bardzo drogiego olejku nardowego, namaściła nim stopy Jezusa i otarła je własnymi włosami. Cały dom napełnił się wspaniałym zapachem.
4 Then saith one of his disciples, Judas Iscariot, Simon’s [son], which should betray him,
Na to Judasz, jeden z uczniów Jezusa (ten, który Go później zdradził), powiedział:
5 Why was not this ointment sold for three hundred pence, and given to the poor?
—Przecież można było sprzedać te perfumy i uzyskaną w ten sposób znaczną sumę rozdać biednym!
6 This he said, not that he cared for the poor; but because he was a thief, and had the bag, and bare what was put therein.
Powiedział to jednak nie z troski o biednych, ale dlatego, że był złodziejem. Jako skarbnik trzymał wspólną kasę i wykradał z niej pieniądze.
7 Then said Jesus, Let her alone: against the day of my burying hath she kept this.
—Daj jej spokój!—odrzekł Jezus. —Przygotowała to na dzień mojego pogrzebu.
8 For the poor always ye have with you; but me ye have not always.
Biedni zawsze będą wśród was, ale Mnie już wkrótce zabraknie.
9 Much people of the Jews therefore knew that he was there: and they came not for Jesus’ sake only, but that they might see Lazarus also, whom he had raised from the dead.
Gdy mieszkańcy Jerozolimy dowiedzieli się, że Jezus jest w Betanii, przybyli tam. Chcieli się bowiem z Nim spotkać, ale także zobaczyć Łazarza, którego wzbudził z martwych.
10 But the chief priests consulted that they might put Lazarus also to death;
Wówczas najwyżsi kapłani postanowili zabić również Łazarza,
11 Because that by reason of him many of the Jews went away, and believed on Jesus.
bo z jego powodu wielu Żydów uwierzyło Jezusowi.
12 On the next day much people that were come to the feast, when they heard that Jesus was coming to Jerusalem,
Następnego dnia wśród tłumów, które przybyły na święto, rozeszła się wieść, że Jezus zbliża się do miasta.
13 Took branches of palm trees, and went forth to meet him, and cried, Hosanna: Blessed [is] the King of Israel that cometh in the name of the Lord.
Ludzie wzięli więc liście palmowe, wyszli Mu na spotkanie i powitali Go wołając: —Niech żyje Król Izraela! Błogosławiony Ten, który przychodzi w imieniu Pana!
14 And Jesus, when he had found a young ass, sat thereon; as it is written,
A Jezus dosiadł osiołka i jechał na nim, spełniając w ten sposób zapowiedź Pisma:
15 Fear not, daughter of Sion: behold, thy King cometh, sitting on an ass’s colt.
„Nie bój się, córko Syjonu! Oto nadchodzi twój król —jadąc na osiołku!”.
16 These things understood not his disciples at the first: but when Jesus was glorified, then remembered they that these things were written of him, and [that] they had done these things unto him.
Wtedy jeszcze uczniowie nie rozumieli tego zdarzenia. Ale później, gdy Jezus został otoczony chwałą, przypomnieli sobie, że to o Nim mówiło Pismo.
17 The people therefore that was with him when he called Lazarus out of his grave, and raised him from the dead, bare record.
Ci, którzy wcześniej na własne oczy widzieli, jak Jezus zawołał Łazarza i wskrzesił go z martwych, opowiadali o tym innym.
18 For this cause the people also met him, for that they heard that he had done this miracle.
Dlatego aż tak wielki tłum wyszedł powitać Jezusa. Ludzie bowiem dowiedzieli się, że dokonał tego cudu.
19 The Pharisees therefore said among themselves, Perceive ye how ye prevail nothing? behold, the world is gone after him.
Faryzeusze zaś mówili między sobą: —Chyba nie da się już nic zrobić. Cały świat poszedł za Nim.
20 And there were certain Greeks among them that came up to worship at the feast:
W tym czasie przybyli na święto pewni Grecy, aby oddać chwałę Bogu.
21 The same came therefore to Philip, which was of Bethsaida of Galilee, and desired him, saying, Sir, we would see Jesus.
Podeszli do Filipa, pochodzącego z Betsaidy w Galilei, i prosili go: —Chcielibyśmy spotkać się z Jezusem.
22 Philip cometh and telleth Andrew: and again Andrew and Philip tell Jesus.
Filip porozmawiał z Andrzejem i razem powiedzieli o tym Jezusowi.
23 And Jesus answered them, saying, The hour is come, that the Son of man should be glorified.
—Nadszedł czas, abym Ja, Syn Człowieczy, został otoczony chwałą—odpowiedział im Jezus.
24 Verily, verily, I say unto you, Except a corn of wheat fall into the ground and die, it abideth alone: but if it die, it bringeth forth much fruit.
—Zapewniam was: Jeśli ziarno pszenicy wpada w ziemię i nie obumiera, pozostaje samo. Jeśli obumiera, przynosi obfity plon.
25 He that loveth his life shall lose it; and he that hateth his life in this world shall keep it unto life eternal. (aiōnios )
Kto kocha ziemskie życie, utraci je. Lecz kto nie przywiązuje wagi do życia na tym świecie, otrzyma życie wieczne. (aiōnios )
26 If any man serve me, let him follow me; and where I am, there shall also my servant be: if any man serve me, him will [my] Father honour.
Kto chce Mi służyć, niech idzie ze Mną. A tam, gdzie Ja będę, będzie i mój sługa. Mój Ojciec doceni bowiem tych, którzy Mi służą.
27 Now is my soul troubled; and what shall I say? Father, save me from this hour: but for this cause came I unto this hour.
Teraz zaś przeżywam wielkie rozdarcie. Czy mam prosić: „Ojcze, uchroń Mnie przed tą chwilą”? Przecież właśnie z jej powodu przyszedłem na świat!
28 Father, glorify thy name. Then came there a voice from heaven, [saying], I have both glorified [it], and will glorify [it] again.
Ojcze, otocz swoje imię chwałą! Wówczas dał się słyszeć głos z nieba: —Już je otoczyłem chwałą i ponownie otoczę.
29 The people therefore, that stood by, and heard [it], said that it thundered: others said, An angel spake to him.
—Zagrzmiało!—powiedzieli niektórzy, słysząc ten głos. —To anioł przemówił—twierdzili inni.
30 Jesus answered and said, This voice came not because of me, but for your sakes.
—Ten głos odezwał się nie ze względu na Mnie, ale na was—odpowiedział Jezus.
31 Now is the judgment of this world: now shall the prince of this world be cast out.
—Nadszedł bowiem czas sądu nad światem. Teraz jego władca zostanie z niego wyrzucony.
32 And I, if I be lifted up from the earth, will draw all [men] unto me.
A Ja, gdy zostanę podniesiony w górę, przyciągnę wszystkich do siebie.
33 This he said, signifying what death he should die.
Mówiąc o podniesieniu, dał im do zrozumienia, w jaki sposób umrze.
34 The people answered him, We have heard out of the law that Christ abideth for ever: and how sayest thou, The Son of man must be lifted up? who is this Son of man? (aiōn )
Wtedy ludzie z tłumu pytali Go: —Z Prawa Mojżesza wiemy, że Mesjasz będzie żyć wiecznie. Dlaczego więc mówisz, że Syn Człowieczy zostanie podniesiony w górę? Kim On właściwie jest? (aiōn )
35 Then Jesus said unto them, Yet a little while is the light with you. Walk while ye have the light, lest darkness come upon you: for he that walketh in darkness knoweth not whither he goeth.
—Jeszcze tylko przez chwilę będziecie mieli wśród siebie światło—odpowiedział Jezus. —Dopóki możecie, chodźcie więc w jego blasku, aby nie ogarnął was mrok. Kto bowiem chodzi w ciemności, nie wie, dokąd zmierza.
36 While ye have light, believe in the light, that ye may be the children of light. These things spake Jesus, and departed, and did hide himself from them.
Póki macie światło, uwierzcie w nie, abyście stali się dziećmi światła. Po tych słowach Jezus odszedł i ukrył się przed tłumem.
37 But though he had done so many miracles before them, yet they believed not on him:
Chociaż dokonał na oczach ludzi wielu cudów, nie wszyscy Mu uwierzyli.
38 That the saying of Esaias the prophet might be fulfilled, which he spake, Lord, who hath believed our report? and to whom hath the arm of the Lord been revealed?
W ten sposób spełniły się słowa proroka Izajasza, który powiedział: „Panie, kto uwierzy naszym słowom? Kto rozpoznał Twoje działanie?”.
39 Therefore they could not believe, because that Esaias said again,
Nie mogli jednak uwierzyć, ponieważ Izajasz powiedział również:
40 He hath blinded their eyes, and hardened their heart; that they should not see with [their] eyes, nor understand with [their] heart, and be converted, and I should heal them.
„Pan zaślepił ich oczy i uczynił twardymi ich serca, aby niczego nie widzieli i niczego nie zrozumieli. Dlatego nie chcą się opamiętać i zostać przeze Mnie uzdrowieni”.
41 These things said Esaias, when he saw his glory, and spake of him.
Tak właśnie powiedział Izajasz, bo ujrzał Bożą chwałę.
42 Nevertheless among the chief rulers also many believed on him; but because of the Pharisees they did not confess [him], lest they should be put out of the synagogue:
Mimo to wielu przywódców uwierzyło Jezusowi. Nie przyznawali się jednak do tego w obawie przed faryzeuszami, którzy mogli wyrzucić ich z synagogi.
43 For they loved the praise of men more than the praise of God.
Ludzkie uznanie cenili bowiem bardziej niż przychylność Boga.
44 Jesus cried and said, He that believeth on me, believeth not on me, but on him that sent me.
Dalej nauczając, Jezus zawołał do tłumów: —Kto wierzy Mi, wierzy również Temu, który Mnie posłał.
45 And he that seeth me seeth him that sent me.
A kto Mnie widzi, widzi także Tego, który Mnie posłał.
46 I am come a light into the world, that whosoever believeth on me should not abide in darkness.
Przyszedłem na świat jako światło, aby każdy, kto Mi wierzy, nie musiał tkwić w ciemności.
47 And if any man hear my words, and believe not, I judge him not: for I came not to judge the world, but to save the world.
Jeśli ktoś Mnie słucha, ale nie jest Mi posłuszny, nie będę go sądzić. Nie przyszedłem bowiem na świat po to, aby potępić ludzi, ale aby ich zbawić.
48 He that rejecteth me, and receiveth not my words, hath one that judgeth him: the word that I have spoken, the same shall judge him in the last day.
Kto odrzuca Mnie i moje słowa, będzie miał jednak innego sędziego: będą nim słowa, które wypowiedziałem. To one osądzą go w dniu ostatecznym.
49 For I have not spoken of myself; but the Father which sent me, he gave me a commandment, what I should say, and what I should speak.
Nie przemawiałem bowiem z własnej inicjatywy. Ten, który Mnie posłał, przekazał Mi, co i jak mam mówić.
50 And I know that his commandment is life everlasting: whatsoever I speak therefore, even as the Father said unto me, so I speak. (aiōnios )
Przykazania mojego Ojca prowadzą do wiecznego życia, dlatego przekazuję wam, to, co Mi polecił. (aiōnios )