Proverbs 16
1 The preparations of the heart in man, and the answer of the tongue, is from the LORD.
| پلانەکانی دڵ هی مرۆڤە، بەڵام وەڵامدانەوەی زمان لە یەزدانەوەیە. |
2 All the ways of a man are clean in his own eyes; but the LORD weights the spirits.
| هەموو ڕێگاکانی مرۆڤ لەبەرچاوی خۆی بێگەردن، بەڵام یەزدان پاڵنەرەکان هەڵدەسەنگێنێت. |
3 Commit your works unto the LORD, and your thoughts shall be established.
| کارەکانت بە یەزدان بسپێرە، پلانەکانت جێگیر دەبێت. |
4 The LORD has made all things for himself: yea, even the wicked for the day of evil.
| یەزدان بۆ مەبەستی خۆی هەموو شتێکی دروستکردووە، تەنانەت بەدکاریش بۆ ڕۆژی بەڵا. |
5 Every one that is proud in heart is an abomination to the LORD: though hand join in hand, he shall not be unpunished.
| یەزدان قێزی لە هەموو دڵ بەفیزێکە، بێگومان سزادانی لەسەر تێناپەڕێت. |
6 By mercy and truth iniquity is purged: and by the fear of the LORD men depart from evil.
| بە خۆشەویستی نەگۆڕ و دڵسۆزی کەفارەت بۆ تاوان دەکرێت، بە لەخواترسیش دوورکەوتنەوە لە خراپە. |
7 When a man's ways please the LORD, he makes even his enemies to be at peace with him.
| ئەگەر ڕەفتاری مرۆڤ مایەی ڕەزامەندی یەزدان بێت، وا دەکات تەنانەت دوژمنەکانیشی لەگەڵیدا ئاشت ببنەوە. |
8 Better is a little with righteousness than great revenues without right.
| باشترە کەمت هەبێت بە ڕاستودروستییەوە لەوەی داهاتێکی زۆری بە ناڕەوا. |
9 A man's heart devises his way: but the LORD directs his steps.
| دڵی مرۆڤ پلان بۆ ڕێگای خۆی دادەنێت، بەڵام یەزدان هەنگاوەکانی ئاراستە دەکات. |
10 A divine sentence is in the lips of the king: his mouth trangresses not in judgment.
| قسەی پاشا وەک سروشە، دەبێ لە دادوەریدا دەمی ناپاکی نەکات. |
11 A just weight and balance are the LORD's: all the weights of the bag are his work.
| قەپان و تەرازووی دادپەروەر لە یەزدانەوەیە، هەموو کێشێکی ناو کیسە کاری ئەوە. |
12 It is an abomination to kings to commit wickedness: for the throne is established by righteousness.
| قێزی پاشایان لە خراپەکردنە، چونکە بە ڕاستودروستی تەخت دەچەسپێت. |
13 Righteous lips are the delight of kings; and they love him that speaks right.
| ڕەزامەندی پاشایان لێوی ڕاستودروستە، کەسی ڕاستگۆیان خۆشدەوێت. |
14 The wrath of a king is as messengers of death: but a wise man will pacify it.
| تووڕەیی پاشا وەک فریشتەی مەرگە، بەڵام کەسی دانا هێمنی دەکاتەوە. |
15 In the light of the king's countenance is life; and his favour is as a cloud of the latter rain.
| ڕووناکی ڕووی پاشا ژیانی تێدایە، ڕەزامەندیشی وەک هەورە بارانی بەهارە. |
16 How much better is it to get wisdom than gold! and to get understanding rather to be chosen than silver!
| دەستکەوتنی دانایی چەند لە زێڕ باشترە، دەستکەوتنی تێگەیشتنیش لە زیو پەسەندترە. |
17 The highway of the upright is to depart from evil: he that keeps his way perserves his soul.
| ڕێگای سەرڕاستان دوورکەوتنەوەیە لە خراپە، ئەوەی ڕێگای خۆی بپارێزێت گیانی خۆی دەپارێزێت. |
18 Pride goes before destruction, and an haughty spirit before a fall.
| لەپێش شکان لووتبەرزییە، لەپێش ڕووخانیش ڕۆحزلییە. |
19 Better it is to be of an humble spirit with the lowly, than to divide the spoil with the proud.
| باشترە بێفیز بیت و لەگەڵ ستەملێکراوان بیت، لە دابەشکردنی دەستکەوت لەگەڵ لووتبەرزان. |
20 He that handles a matter wisely shall find good: and whoso trusts in the LORD, happy is he.
| ئەوەی بایەخ بە ئامۆژگاری بدات چاکەی دەست دەکەوێت، ئەوەی پشت بە یەزدان ببەستێت خۆزگەی پێ دەخوازرێت. |
21 The wise in heart shall be called prudent: and the sweetness of the lips increases learning.
| ئەوەی لە دڵدا دانا بێت پێی دەگوترێت تێگەیشتوو، شیرینی لێوەکانیش فێربوون زیاد دەکات. |
22 Understanding is a wellspring of life unto him that has it: but the instruction of fools is folly.
| وریایی سەرچاوەی ژیانە بۆ خاوەنەکەی، بەڵام گێلەکان بە گێلایەتی خۆیان سزا دەدرێن. |
23 The heart of the wise teaches his mouth, and adds learning to his lips.
| دڵی کەسی دانا ڕێنمایی دەمی دەکات و بەسەر لێوان فێربوون زیاد دەکات. |
24 Pleasant words are as an honeycomb, sweet to the soul, and health to the bones.
| قسەی جوان شانەی هەنگوینە، بۆ دەروون شیرینە و بۆ ئێسک چاکبوونەوەیە. |
25 There is a way that seems right unto a man, but the end thereof are the ways of death.
| ڕێگا هەیە لەبەرچاوی مرۆڤ ڕاست دیارە، بەڵام کۆتاییەکەی بەرەو مردنە. |
26 He that labours labours for himself; for his mouth craves it of him.
| نەوسی کرێکار بۆ خۆی ڕەنج دەدات، برسیێتییەکەی پاڵی پێوەدەنێت. |
27 An ungodly man digs up evil: and in his lips there is as a burning fire.
| کەسی دڵڕەش کای کۆن بە با دەکات و لەسەر لێوەکانیشی ئاگری کڵپەدارن. |
28 A perverse man sows strife: and a whisperer separates chief friends.
| کەسی درۆزن دووبەرەکی دەوروژێنێت و دەمشڕ دۆستی نزیک لە یەکتر جیا دەکاتەوە. |
29 A violent man entices his neighbour, and leads him into the way that is not good.
| کەسی توندڕەو دراوسێی خۆی تەفرە دەدات و بە ڕێگایەکدا دەیبات کە باش نییە. |
30 He shuts his eyes to devise perverse things: moving his lips he brings evil to pass.
| ئەوەی چاو دەقوچێنێت پیلان بۆ درۆ دادەڕێژێت، ئەوەی لێوی دەکرۆژێت خراپە بە ئەنجام دەگەیەنێت. |
31 The hoary head is a crown of glory, if it be found in the way of righteousness.
| ڕیش سپیێتی تاجی شانازییە، لە ڕێگای ڕاستودروستییەوە دەستدەکەوێت. |
32 He that is slow to anger is better than the mighty; and he that rules his spirit than he that takes a city.
| ئەوەی درەنگ تووڕە بێت لە پاڵەوان باشترە، ئەوەی بەسەر خۆیدا زاڵ بێت باشترە لەوەی شارێک دەگرێت. |
33 The lot is cast into the lap; but the whole disposing thereof is of the LORD.
| تیروپشک هەڵدەدرێتە کۆش، بەڵام هەموو بڕیارێکی لەلایەن یەزدانەوەیە. |
