< Luke 2 >
1 And it came to pass in those days, that there went out a decree from Caesar Augustus that all the world should be taxed.
O günlərdə qeysər Avqust bütün Roma ölkəsi üçün siyahıyaalma keçirmək barəsində fərman verdi.
2 (And this taxing was first made when Cyrenius was governor of Syria.)
Bu ilk siyahıyaalma Kirini Suriyanın valisi olanda keçirilmişdi.
3 And all went to be taxed, every one into his own city.
Hamı siyahıya alınmaq üçün öz şəhərinə yollandı.
4 And Joseph also went up from Galilee, out of the city of Nazareth, into Judaea, unto the city of David, which is called Bethlehem; (because he was of the house and lineage of David: )
Yusif də Davudun əsil-nəslindən olduğuna görə Qalileyanın Nazaret şəhərindən çıxıb Yəhudeyaya, Davudun şəhəri olan Bet-Lexemə yollandı.
5 To be taxed with Mary his espoused wife, being great with child.
O oraya hamilə olan nişanlısı Məryəmlə birlikdə siyahıya alınmaq üçün getdi.
6 And so it was, that, while they were there, the days were accomplished that she should be delivered.
Onlar orada olarkən Məryəmin doğuş vaxtı çatdı.
7 And she brought forth her firstborn son, and wrapped him in swaddling clothes, and laid him in a crib; because there was no room for them in the inn.
O, ilk Oğlunu doğdu. Körpəni bələyib axura qoydu, çünki qonaq evində onlara yer tapılmadı.
8 And there were in the same country shepherds abiding in the field, keeping watch over their flock by night.
O ərazidə sürülərinin yanında gecə növbəsini çəkən çobanlar var idi. Onlar çöldə gecələyirdi.
9 And, lo, the angel of the Lord came upon them, and the glory of the Lord shone round about them: and they were sore afraid.
Birdən Rəbbin bir mələyi onların qarşısında zühur etdi və Rəbbin ehtişamı onların üzərinə nur saçdı. Çobanları böyük qorxu bürüdü.
10 And the angel said unto them, Fear not: for, behold, I bring you good tidings of great joy, which shall be to all people.
Mələk onlara dedi: «Qorxmayın! Mən sizə bütün xalqı çox sevindirəcək bir Müjdə gətirmişəm.
11 For unto you is born this day in the city of David a Saviour, which is Christ the Lord.
Bu gün Davudun şəhərində sizin üçün Xilaskar doğuldu. Bu, Rəbb Məsihdir.
12 And this shall be a sign unto you; All of you shall find the babe wrapped in swaddling clothes, lying in a crib.
Sizə əlamət bu olacaq: axurda yatan bələnmiş Körpə tapacaqsınız».
13 And suddenly there was with the angel a multitude of the heavenly host praising God, and saying,
Qəflətən mələyin yanında Allaha həmd edən çoxsaylı səmavi ordu göründü. Onlar belə deyirdi:
14 Glory to God in the highest, and on earth peace, good will toward men.
«Ən ucalarda Allaha izzət, Yer üzündə Onun razı olduğu insanlara sülh olsun!»
15 And it came to pass, as the angels were gone away from them into heaven, the shepherds said one to another, Let us now go even unto Bethlehem, and see this thing (rhema) which has come to pass, which the Lord has made known unto us.
Mələklər çobanları tərk edib göyə qalxandan sonra onlar bir-birinə dedi: «Gəlin Bet-Lexemə gedək və Rəbbin bizə bildirdiyi bu baş vermiş hadisəni görək».
16 And they came with haste, and found Mary, and Joseph, and the babe lying in a crib.
Onlar tələsik getdilər. Məryəmi, Yusifi və axurda yatan Körpəni tapdılar.
17 And when they had seen it, they made known abroad the saying (rhema) which was told them concerning this child.
Çobanlar Körpəni görəndə Onun haqqında onlara nəql edilənləri bildirdilər.
18 And all they that heard it wondered at those things which were told them by the shepherds.
Bunu eşidənlərin hamısı çobanların sözlərindən heyrətə gəldi.
19 But Mary kept all these things, (rhema) and pondered them in her heart.
Məryəm isə bütün bu şeyləri dərin düşünərək öz ürəyində saxlayırdı.
20 And the shepherds returned, glorifying and praising God for all the things that they had heard and seen, as it was told unto them.
Çobanlar bütün gördükləri və eşitdiklərinə görə Allahı izzətləndirib həmd edərək geri qayıtdılar. Çünki hər şey onlara söylənən kimi baş vermişdi.
21 And when eight days were accomplished for the circumcising of the child, his name was called JESUS, which was so named of the angel before he was conceived in the womb.
Səkkizinci gün Körpənin sünnət olunması vaxtı gələndə Onun adını İsa qoydular. Bu ad ona ana bətninə düşməzdən əvvəl mələk tərəfindən verilmişdi.
22 And when the days of her purification according to the law of Moses were accomplished, they brought him to Jerusalem, to present him to the Lord;
Musanın Qanununa görə paklanma dövrü tamamlanandan sonra Yusiflə Məryəm Körpəni Rəbbə həsr etmək üçün Yerusəlimə gətirdilər,
23 (As it is written in the law of the LORD, Every male that opens the womb shall be called holy to the Lord; )
necə ki Rəbbin Qanununda yazılıb: «Bətndən ilk doğulan bütün oğlanlar Rəbb üçün müqəddəs sayılsın».
24 And to offer a sacrifice according to that which is said in the law of the Lord, A pair of turtledoves, or two young pigeons.
Həmçinin onlar qurban təqdim etdilər, necə ki Rəbbin Qanununda əmr olunub: «İki qumru quşu yaxud iki göyərçin balası».
25 And, behold, there was a man in Jerusalem, whose name was Simeon; and the same man was just and devout, waiting for the consolation of Israel: and the Holy Spirit (pneuma) was upon him.
O vaxt Yerusəlimdə Şimeon adlı bir adam var idi. O, saleh və mömin idi. İsrailə təsəlli veriləcəyini gözləyirdi və Müqəddəs Ruh onun üzərində idi.
26 And it was revealed unto him by the Holy Spirit, (pneuma) that he should not see death, before he had seen the Lord's Christ.
Müqəddəs Ruh ona əvvəlcədən açıqlamışdı ki, o, Rəbbin Məsihini görməyincə ölməyəcək.
27 And he came by the Spirit (pneuma) into the temple: and when the parents brought in the child Jesus, to do for him after the custom of the law,
Beləliklə, Şimeon Ruhdan ilham alıb məbədə gəldi. Körpənin ata-anası Qanunda qoyulan adətə əməl etmək üçün Körpə İsanı məbədə gətirəndə
28 Then took he him up in his arms, and blessed God, and said,
Şimeon Körpəni qucağına götürdü və Allaha alqış edərək belə dedi:
29 Lord, now let you your servant depart in peace, according to your word: (rhema)
«Ey Pərvərdigar, indi Sənin sözünə görə Mən – Sənin qulun arxayın ölə bilərəm.
30 For mine eyes have seen your salvation,
Çünki bütün xalqların gözləri önündə hazırladığın xilası, Millətlərə aşkar edən nuru, Xalqın İsrail üçün də izzəti Öz gözlərimlə gördüm».
31 Which you have prepared before the face of all people;
32 A light to lighten the Gentiles, and the glory of your people Israel.
33 And Joseph and his mother marvelled at those things which were spoken of him.
Körpənin ata-anası Onun barəsində deyilən sözlərə görə heyrətə gəldi.
34 And Simeon blessed them, and said unto Mary his mother, Behold, this child is set for the fall and rising again of many in Israel; and for a sign which shall be spoken against;
Şimeon onlara xeyir-dua verib Körpənin anası Məryəmə belə dedi: «Bu Körpə İsraildə bir çox adamın yıxılmasının ya ucalmasının səbəbkarı və insanların rədd etdiyi bir əlamət olmaq üçün təyin olunub.
35 (Yea, a sword shall pierce through your own soul also, ) that the thoughts of many hearts may be revealed.
Sənin köksünə isə sanki qılınc saplanacaq. Bütün bunlar bir çoxlarının qəlbindəki fikirlərin aşkara çıxması üçün olacaq».
36 And there was one Anna, a prophetess, the daughter of Phanuel, of the tribe of Aser: she was of a great age, and had lived with an husband seven years from her virginity;
Orada Aşer qəbiləsindən olan Penuel qızı Xanna adlı qadın peyğəmbər də var idi. O, çox yaşlı idi. Gənc yaşında ərə getmiş, əri ilə yeddi il yaşayıb dul qalmışdı.
37 And she was a widow of about fourscore and four years, which departed not from the temple, but served God with fastings and prayers night and day.
Bu, səksən dörd yaşında dul qadın idi. O, məbədi tərk etmirdi və oruc tutub dua edərək gecə-gündüz Rəbbə ibadət edirdi.
38 And she coming in that instant gave thanks likewise unto the Lord, and spoke of him to all them that looked for redemption in Jerusalem.
Xanna da bu zaman yaxınlaşdı və Allaha şükür edərək Yerusəlimin satın alınmasını gözləyən bütün adamlara Körpə İsa barədə nəql etməyə başladı.
39 And when they had performed all things according to the law of the Lord, they returned into Galilee, to their own city Nazareth.
Yusiflə Məryəm Rəbbin Qanununa əsasən hər şeyi icra edib qurtardıqdan sonra Qalileyaya – öz şəhərləri olan Nazaretə qayıtdı.
40 And the child grew, and waxed strong in spirit, (pneuma) filled with wisdom: and the grace of God was upon him.
Uşaq böyüyür, qüvvətlənir və hikmətdə yetkinləşirdi. Allahın lütfü də Onun üzərində idi.
41 Now his parents went to Jerusalem every year at the feast of the passover.
Hər il İsanın ata-anası Pasxa bayramında Yerusəlimə gedərdi.
42 And when he was twelve years old, they went up to Jerusalem after the custom of the feast.
İsanın on iki yaşı tamam olanda onlar bayram adətinə görə yenə ora getdilər.
43 And when they had fulfilled the days, as they returned, the child Jesus tarried behind in Jerusalem; and Joseph and his mother knew not of it.
Bayram qurtarandan sonra onlar evə yollandılar. Amma yeniyetmə İsa Yerusəlimdə qaldı, onun ata-anasının isə bundan xəbəri yox idi.
44 But they, supposing him to have been in the company, went a day's journey; and they sought him among their kinsfolk and acquaintance.
Onlar İsanın səyyahlar dəstəsi içində getdiyini düşünürdülər. Amma bir günlük yolu gedəndən sonra Onu dostların və qohumların arasında axtarmağa başladılar.
45 And when they found him not, they turned back again to Jerusalem, seeking him.
Onu tapmadılar və axtara-axtara Yerusəlimə qayıtdılar.
46 And it came to pass, that after three days they found him in the temple, sitting in the midst of the doctors, both hearing them, and asking them questions.
Üç gündən sonra Onu məbəddə tapdılar. İsa müəllimlər arasında oturmuşdu və onlara qulaq asır, suallar verirdi.
47 And all that heard him were astonished at his understanding and answers.
Onu dinləyən hər kəs Onun zəkasına və verdiyi cavablara mat qalırdı.
48 And when they saw him, they were amazed: and his mother said unto him, Son, why have you thus dealt with us? behold, your father and I have sought you sorrowing.
Ata-anası Onu görüb təəccübləndi. İsanın anası Ona dedi: «Oğlum, bu nədir başımıza gətirdin? Atanla mən nigaran qalıb səni axtarırdıq».
49 And he said unto them, How is it that all of you sought me? know all of you not that I must be about my Father's business?
İsa onlara cavab verdi: «Məni nə üçün axtarırdınız? Məgər bilmirdiniz ki, Mən Atamın evində olmalıyam?»
50 And they understood not the saying (rhema) which he spoke unto them.
Amma onlar Onun nə demək istədiyini başa düşmədilər.
51 And he went down with them, and came to Nazareth, and was subject unto them: but his mother kept all these sayings (rhema) in her heart.
Sonra İsa ata-anası ilə Nazaretə qayıtdı. O, ata-anasına itaətli idi. Onun anası isə bütün bu şeyləri öz ürəyində saxlayırdı.
52 And Jesus increased in wisdom and stature, and in favour with God and man.
İsa böyüyürdü və hikmətdə artırdı. O, Allahın və insanların qarşısında lütf qazanırdı.