< Luke 15 >
1 Then drew near unto him all the publicans and sinners in order to hear him.
୧ମୁସିଙ୍ଗ୍ ହୁଲାଙ୍ଗ୍ ସବେନ୍ ମାଲ୍ହାରମ୍କ ଆଡଃ ପାପି ହଡ଼କ ୟୀଶୁଆଃ କାଜି ଆୟୁମ୍ ନାଗେନ୍ତେ ଇନିଃତାଃତେ ହିଜୁଃତାନ୍କ ତାଇକେନା ।
2 And the Pharisees and scribes murmured, saying, This man receives sinners, and eats with them.
୨ମେନ୍ଦ ଫାରୁଶୀକ ଆଡଃ ଆଇନ୍ ଇତୁକ କୁରୁମ୍ଡୁରୁମ୍ୟାନ୍ଲଃ ମେନ୍କେଦାଃକ, “ନିଃ ପାପିକକେ ସୁକୁଆକୁତାନାଏ ଆଡଃ ଆକଆଃଲଃ ଜମେତାନାଏ ।”
3 And he spoke this parable unto them, saying,
୩ଏନ୍ତେ ୟୀଶୁ ଇନ୍କୁକେ ନେ ଜନ୍କା କାଜି ଉଦୁବାଦ୍କଆଏ ।
4 What man of you, having an hundred sheep, if he lose one of them, does not leave the ninety and nine in the wilderness, and go after that which is lost, until he find it?
୪“ଆପେକଏତେ ଜେତାଏୟାଃ ମଣେଁହିସି ମିଣ୍ଡିକ ତାଇନ୍ରେଦ ଆଡଃ ଇନ୍କୁଏତେ ମିଆଁଦ୍ ଆଦଃରେଦ ଚିୟାଃ ଇନିଃ ଏନ୍ ଉପୁନ୍ହିସି ଗେଲ୍ଅରେୟା ମିଣ୍ଡିକକେ ବିର୍ରେ କାଏ ବାଗିକଆ ଆଡଃ ଏନ୍ ଆଦାକାନ୍ନିଃକେ ଆଉରିନାମି ଜାକେଦ୍ କାଏଚି ଦାଣାଁଁବାଡ଼ାଇୟା?
5 And when he has found it, he lays it on his shoulders, rejoicing.
୫ଆଡଃ ଇନିଃକେ ନାମ୍ତାଇରେଦ ରାସ୍କାତାନ୍ଲଃ ଆୟାଃ ତାରାନ୍ରେୟାଏ ଗଅଃଆଉୱିୟା,
6 And when he comes home, he calls together his friends and neighbours, saying unto them, Rejoice with me; for I have found my sheep which was lost.
୬ଆଡଃ ଅଡ଼ାଃତେ ହିଜୁଃକେଦ୍ତେ ଆୟାଃ ଗାତିକକେ ଆଡଃ ହପର୍ଜାପାଃରେନ୍କକେ କେଡ଼ାହୁଣ୍ଡିକେଦ୍ତେ ‘ଆଇଁୟାଃଲଃ ରାସ୍କାନ୍ପେ, ଆଇଁୟାଃ ଆଦାକାନ୍ ମିଣ୍ଡିକେଇଙ୍ଗ୍ ନାମ୍ରୁହାଡ଼୍କିୟା’ ମେତାକଆଏ ।
7 I say unto you, that likewise joy shall be in heaven over one sinner that repents, more than over ninety and nine just persons, which need no repentance.
୭ଆଇଙ୍ଗ୍ କାଜିୟାପେ ତାନାଇଙ୍ଗ୍, ନେ ଲେକାଗି ମନ୍ରୁହାଡ଼୍ କା ଲାଗାତିଙ୍ଗ୍ ଉପୁନ୍ହିସି ଗେଲ୍ଅରେୟା ଧାର୍ମାନ୍କଏତେ ଆଦ୍କା ମିଆଁଦ୍ ମନ୍ରୁହାଡ଼୍ତାନ୍ ପାପି ନାଗେନ୍ତେ ସିର୍ମାରେନ୍କ ରାସ୍କାଅଆଃକ ।
8 Either what woman having ten pieces of silver, if she lose one piece, does not light a candle, and sweep the house, and seek diligently till she find it?
୮“ଚାଏ ଜେତାଏ କୁଡ଼ିରାଃ ଗେଲ୍ ସିକା ମେନାଃରେଦ ଆଡଃ ମିଆଁଦ୍ ଆଦଃରେଦ, ଚିୟାଃ ଇନିଃ କାଏ ଦିମିୟା ଆଡଃ ଅଡ଼ାଃକେ କାଏ ଜଗେୟା ଆଡଃ ଆଉରି ନାମେଜାକେଦ୍ ଚିହୁଲ୍ତେ କାଏଚି ଦାଣାଁଁବାଡ଼ାୟା?
9 And when she has found it, she calls her friends and her neighbours together, saying, Rejoice with me; for I have found the piece which I had lost.
୯ଆଡଃ ଏନା ନାମ୍କେଦ୍ରେ ଆୟାଃ ଗାତିକକେ ଆଡଃ ହପର୍ଜାପାଃରେନ୍କକେ କେଡ଼ାହୁଣ୍ଡିକେଦ୍ତେ, ଆଇଁୟାଃଲଃ ରାସ୍କାନ୍ପେ, ଆଇଁୟାଃ ଆଦାକାନ୍ ସିକାଇଙ୍ଗ୍ ନାମ୍ରୁହାଡ଼୍କାଦା ମେତାକଆଏ ।
10 Likewise, I say unto you, there is joy in the presence of the angels of God over one sinner that repents.
୧୦ଆଇଙ୍ଗ୍ କାଜିୟାପେ ତାନାଇଙ୍ଗ୍, ନେ ଲେକାଗି ମିଆଁଦ୍ ମନ୍ରୁହାଡ଼୍ତାନ୍ ପାପି ନାଗେନ୍ତେ ପାର୍ମେଶ୍ୱାର୍ଆଃ ଦୁଁତ୍କ ରାସ୍କାଅଆଃକ ।”
11 And he said, A certain man had two sons:
୧୧ଏନ୍ତେ ୟୀଶୁ ଆଡଃଗି କାଜିକେଦାଏ, “ଜେତାଏ ହଡ଼ଆଃ ବାର୍ହଡ଼୍ କଡ଼ାହନ୍କିନ୍ ତାଇକେନା ।
12 And the younger of them said to his father, Father, give me the portion of goods that falls to me. And he divided unto them his living.
୧୨ଇନ୍କିନ୍ଏତେ ଲିଟା ହନ୍ କାଜିକିୟାଏ, ‘ହେ ଆବା, ମେନାଃତେୟାଃଏତେ ଆଇଁୟାଃ ହାଟିଙ୍ଗ୍ ଏମାଇଙ୍ଗ୍ମେ ।’ ଏନ୍ତେ ଏନ୍ ହଡ଼ ଆୟାଃ ମେନାଃତେୟାଃ ହାଟିଙ୍ଗ୍ଆଁଦ୍କିନାଏ ।
13 And not many days after the younger son gathered all together, and took his journey into a far country, and there wasted his substance with riotous living.
୧୩ଚିମିନ୍ ମାଃ ତାୟମ୍ତେ ଲିଟା ହନ୍ ଏନ୍ ସବେନାଃ ହୁଣ୍ଡିକେଦ୍ତେ ସାଙ୍ଗିନ୍ ଦିଶୁମ୍ତେ ସେନଃୟାନାଏ ଆଡଃ ଏନ୍ତାଃରେ ଏତ୍କାନ୍ କାମିକରେ ତାଇକେନା ଏନ୍ତେ ଆୟାଃ ସବେନାଃତେୟାଃ ଛିତିବିତିକେଦାଏ ।
14 And when he had spent all, there arose a mighty famine in that land; and he began to be in lack.
୧୪ଇନିଃ ସବେନାଃ ଚାବାକେଦ୍ଚି, ଏନ୍ ଦିଶୁମ୍ରେ ପୁରାଃ ରିଙ୍ଗାୟାନା ଆଡଃ ଇନିଃ ରେଙ୍ଗେଃୟାନାଏ ।
15 And he went and joined himself to a citizen of that country; and he sent him into his fields to feed swine.
୧୫ଏନ୍ତେ ଇନିଃ ସେନଃୟାନ୍ତେ ଏନ୍ ଦିଶୁମ୍ରେନ୍ ମିଆଁଦ୍ ହଡ଼ତାଃରେ ଦାସିତାଇକେନାଏ, ଏନ୍ ହଡ଼ ଆୟାଃ ପିଡ଼ିରେ ସୁକୁରି ଗୁପିତେ ଇନିଃକେ କୁଲ୍କିୟାଏ ।
16 And he would fain have filled his belly with the husks that the swine did eat: and no man gave unto him.
୧୬ଆଡଃ ଇନିଃ ସୁକୁରି ଜମ୍ତେୟାଃ ଆୟାଃ ଲାହିଦ୍ ବିଏ ସାନାଙ୍ଗ୍ତାନ୍ ତାଇକେନାଏ ଆଡଃ ଜେତାଏ ଇନିଃକେ କାକ ଏମାଇତାନ୍ ତାଇକେନା ।
17 And when he came to himself, he said, How many hired servants of my father's have bread enough and to spare, and I perish with hunger!
୧୭ଏନ୍ତେ ଇନିଃ ପାହାମ୍ ରୁହାଡ଼୍କେଦ୍ତେ କାଜିକେଦାଏ, ପୁରାଃଗି ସାରେଜ୍ଉତାରଃ ଲେକା ଜମେୟାଃଁ ଆପୁଇଁୟାଃ ଚିମିନ୍ ନାଲାକତାଃରେ ମେନାଃ ଆଡଃ ଆଇଙ୍ଗ୍ ନେତାଃରେ ରେଙ୍ଗେଃତେ ଗଜଃତାନାଇଙ୍ଗ୍ ।
18 I will arise and go to my father, and will say unto him, Father, I have sinned against heaven, and before you,
୧୮ଆଇଙ୍ଗ୍ ବିରିଦ୍କେଦ୍ତେ ଆପୁଇଙ୍ଗ୍ତାଃ ସେନଃଆଇଙ୍ଗ୍ ଆଡଃ କାଜିୟାଇଙ୍ଗ୍, ହେ ଆବା, ଆଇଙ୍ଗ୍ ସିର୍ମାରେନ୍ ପାର୍ମେଶ୍ୱାର୍ଆଃ ଆଡଃ ଆମାଃ ଆୟାର୍ରେ ପାପ୍କାଦାଃଇଙ୍ଗ୍ ।
19 And am no more worthy to be called your son: make me as one of your hired servants.
୧୯ଆଇଙ୍ଗ୍ ଆମାଃ ହନ୍ କାଜିୟଃଲେକାନିଃ ନାହାଁଲାଇଙ୍ଗ୍, ଆମ୍ ଆମାଃ ନାଲା କାମିତାନ୍ ଦାସିକ ଲେକା ଦହିଙ୍ଗ୍ମେଁ ।
20 And he arose, and came to his father. But when he was yet a great way off, his father saw him, and had compassion, and ran, and fell on his neck, and kissed him.
୨୦ଏନ୍ତେ ଇନିଃ ବିରିଦ୍ୟାନ୍ତେ ଆପୁତେତାଃ ସେନଃୟାନାଏ । ମେନ୍ଦ ଇନିଃ ସାଙ୍ଗିନ୍ରେଗି ତାଇକେନ୍ ଇମ୍ତା ଆପୁତେ ଇନିଃକେ ନେଲ୍କିଃତେ ଲିବୁଆଇକିୟାଏ, ଆଡଃ ନିର୍ ଦାରମ୍କିୟାଏ, ଆଡଃ ହାଁବୁଦ୍କିଃତେ ଚଅଃ'କିୟାଏ ।
21 And the son said unto him, Father, I have sinned against heaven, and in your sight, and am no more worthy to be called your son.
୨୧ହନ୍ ଇନିଃକେ କାଜିକିୟାଏ, ‘ହେ ଆବା, ଆଇଙ୍ଗ୍ ସିର୍ମାରେନ୍ ପାର୍ମେଶ୍ୱାର୍ଆଃ ଆଡଃ ଆମାଃ ଆୟାର୍ରେଇଙ୍ଗ୍ ପାପ୍କାଦାଃ, ଆଇଙ୍ଗ୍ ଆୟାର୍ତେ ଆମାଃ ହନ୍ କାଜିୟଃଲେକାନିଃ ନାହାଁଲିଙ୍ଗ୍ ।’
22 But the father said to his servants, Bring forth the best robe, and put it on him; and put a ring on his hand, and shoes on his feet:
୨୨ମେନ୍ଦ ଆପୁ ଆୟାଃ ଦାସିକକେ କାଜିୟାଦ୍କଆଏ, ‘ବୋଦେଗି! ସବେନାଃଏତେ ବୁଗିନ୍ ଲିଜାଃ ଅଡଙ୍ଗ୍ୟେଁପେ ଆଡଃ ଇନିଃକେ ତୁସିଙ୍ଗ୍ଇପେ ଆଡଃ ଇନିୟାଃ ତିଃଇରାଃ ସାର୍ସାର୍ରେ ମୁଦାମ୍ ଆଡଃ କାଟାରେ ଜୁତା ଚାଏ ଖାର୍ପା ତୁସିଙ୍ଗ୍ଇପେ ।
23 And bring here the fatted calf, and kill it; and let us eat, and be merry:
୨୩ଆଡଃ କିରିକାନ୍ ବାଛା ଆଉକେଦ୍ତେ ଗଜିପେ, ଆବୁ ଜମ୍କେଦ୍ତେବୁ ରାସ୍କାଅଃଆ ।
24 For this my son was dead, and is alive again; he was lost, and is found. And they began to be merry.
୨୪ନେ ହନିଙ୍ଗ୍କଡ଼ାଦ ଗଜାକାନ୍ ତାଇକେନାଏ ଆଡଃ ଜୀହୁଦ୍ରୁହାଡ଼ାକାନାଏ, ଇନିଃ ଆଦାକାନ୍ ତାଇକେନାଏ ଆଡଃ ନାମ୍ରୁହାଡ଼ାକାନାଏ, ଆଡଃ ଇନ୍କୁ ରାସ୍କାଅଃ ଏଟେଦ୍କେଦାକ ।’
25 Now his elder son was in the field: and as he came and drew nigh to the house, he heard music and dancing.
୨୫“ଆଡଃ ଇନିୟାଃ ମାରାଙ୍ଗ୍ ହନ୍ ପିଡ଼ିରେ ତାଇକେନାଏ, ହିଜୁଃତାନ୍ଲଃ ଅଡ଼ାଃତାଃ ସେଟେର୍ୟାନ୍ତେ ଦୁରାଙ୍ଗ୍ତାନ୍, ସୁସୁନ୍ତାନ୍କଆଃ ସାଡ଼ି ଆୟୁମ୍କେଦା ।
26 And he called one of the servants, and asked what these things meant.
୨୬ଏନ୍ତେ ଇନିଃ ଦାସିକଏତେ ମିଆଁଦ୍ନିଃକେ ଆୟାଃତାଃତେ କେଡ଼ାକେଦ୍ତେ ‘ନେଆଁଁ ଚିନାଃ ହବାଅଃତାନାଃ’ ମେନ୍ତେ କୁଲିକିୟାଏ ।
27 And he said unto him, Your brother has come; and your father has killed the fatted calf, because he has received him safe and sound.
୨୭‘ହାଗାମ୍ ତାମାଃ ହିଜୁଆକାନାଏ’ ମେନ୍କିୟାଏ, ‘ଆଡଃ ଇନିଃ ବୁଗିନ୍ ବୁଗିନାଏ ନାମ୍ରୁହାଡ଼ାକାନା ମେନ୍ତେ ଆପୁମ୍ ମିଆଁଦ୍ କିରିୟାକାନ୍ ବାଛା ଗଜାକାଇୟାଏ ।’
28 And he was angry, and would not go in: therefore came his father out, and implored him.
୨୮“ମେନ୍ଦ ମାରାଙ୍ଗ୍ ହନ୍ତେକଡ଼ା ଖିସ୍ୟାନାଏ ଆଡଃ ଅଡ଼ାଃତେ କାଏ ବଲ ସାନାଙ୍ଗ୍କେଦା, ଏନାତେ ଆପୁତେ ଅଡଙ୍ଗ୍କେଦ୍ତେ ଇନିଃକେ ବିନ୍ତିକିୟାଏ ।
29 And he answering said to his father, Lo, these many years do I serve you, neither transgressed I at any time your commandment: and yet you never gave me a kid, that I might make merry with my friends:
୨୯ମେନ୍ଦ ଇନିଃ ଆପୁତେକେ କାଜିରୁହାଡ଼୍କିୟାଏ, ‘ନେଲେମେ, ନିମିନ୍ ବାରାଷ୍ ହବାୟାନା ଆଇଙ୍ଗ୍ ଆମାଃ ଦାସି ଲେକାଇଙ୍ଗ୍ କାମିତାନା ଆଡଃ ଆମାଃ ଜେତାନ୍ ଆନ୍ଚୁ ଚିଉଲାହଗି କାଇଙ୍ଗ୍ ଟଟାଃକେଦା ଆଡଃ ଆମ୍ ଆଇଁୟାଃ ଗାତିକଲଃ ରାସ୍କାଃଅ ନାଗେନ୍ତେ ଚିଉଲାହ ମିଆଁଦ୍ ମେରମ୍ ହନ୍ହଁ କାମ୍ ଏମାକାଦିଇୟାଁଃ ।
30 But as soon as this your son was come, which has devoured your living with harlots, you have killed for him the fatted calf.
୩୦ମେନ୍ଦ ଆମାଃ ନେ ହନ୍ ବେଶ୍ୱାକଲଃ ଆମାଃ ସବେନ୍ ମେନାଃତେୟାଃ ଜମ୍ଚାବାକେଦାଏ, ଆଡଃ ନାହାଁଃ ଅଡ଼ାଃତେ ହିଜୁଃକାନ୍ ଇମ୍ତା ଆମ୍ ଇନିୟାଃ ନାଗେନ୍ତେ ମିଆଁଦ୍ କିରିକାନ୍ ବାଛା ଗଏଃକିୟାମ୍ ।’
31 And he said unto him, Son, you are ever with me, and all that I have is yours.
୩୧ମେନ୍ଦ ଆପୁତେ କାଜିକିୟାଏ, ‘ହେ ହନ୍, ଆମ୍ ଜାନାଅ ଆଇଙ୍ଗ୍ଲଃ ତାଇନଃତାନାମ୍ ଆଡଃ ଆଇଁୟାଃ ସବେନାଃ ଆମାଃଗି ତାନାଃ ।
32 It was meet that we should make merry, and be glad: for this your brother was dead, and is alive again; and was lost, and is found.
୩୨ମେନ୍ଦ ରାସ୍କାଅଃ ଆଡଃ ସୁକୁଅଃଲାଗାତିଙ୍ଗ୍ ତାଇକେନା ଚିୟାଃଚି ନେ ହାଗାମ୍ଦ ଗଜାକାନାଏ ତାଇକେନା ଆଡଃ ଜୀହୁଦ୍ରୁହାଡ଼ାକାନାଏ; ଇନିଃ ଆଦାକାନାଏ ତାଇକେନା ଆଡଃ ନାମ୍ରୁହାଡ଼ାକାନାଏ ।’”