Job 28
1 Surely there is a vein for the silver, and a place for gold where they fine it.
Tiyak na mayroong isang mina ng pilak, isang lugar kung saan dinadalisay nila ang ginto.
2 Iron is taken out of the earth, and brass is molten out of the stone.
Hinuhukay ang bakal mula sa lupa; tinutunaw ang tanso mula sa bato.
3 He sets an end to darkness, and searches out all perfection: the stones of darkness, and the shadow of death.
Nagtatakda ang tao ng wakas sa kadiliman at hinahanap sa pinakamalayong hangganan, ang mga bato sa karimlan at makapal na kadiliman.
4 The flood breaks out from the inhabitant; even the waters forgotten of the foot: they are dried up, they are gone away from men.
Gumagawa siya ng isang hukay pangminahan malayo sa kung saan naninirahan ang mga tao, mga lugar na nalimutan ng kaninumang paa. Naglalambitin siya malayo sa ibang mga tao; pabalik-balik na umiindayog.
5 As for the earth, out of it comes bread: and under it is turned up as it were fire.
Tungkol sa lupa, mula kung saan nanggagaling ang tinapay, tinutupok ito sa ilalim na parang ng apoy.
6 The stones of it are the place of sapphires: and it has dust of gold.
Ang mga bato nito ay ang lugar kung saan matatagpuan ang mga safiro, at ang alabok nito ay naglalaman ng ginto.
7 There is a path which no fowl knows, and which the vulture's eye has not seen:
Walang ibong mahuhuli ang nakakaalam ng landas patungo rito, ni nakita ito ng mata ng palkon.
8 The lion's whelps have not trodden it, nor the fierce lion passed by it.
Hindi pa nalalakaran ang ganitong landas ng mga mapagmalaking hayop, ni dumaan na doon ang mabangis na leon.
9 He puts forth his hand upon the rock; he overturns the mountains by the roots.
Ipinapatong ng isang tao ang kaniyang kamay sa matigas na bato; itinataob niya ang mga bundok sa kanilang mga ugat.
10 He cuts out rivers among the rocks; and his eye sees every precious thing.
Bumubutas siya ng mga lagusan sa mga bato; nakikita ng kaniyang mata ang bawat mahahalagang bagay doon.
11 He binds the floods from overflowing; and the thing that is hid brings he forth to light.
Ginagapos niya ang mga batis para hindi sila umaagos; anumang nakatago roon kaniyang dinadala sa liwanag.
12 But where shall wisdom be found? and where is the place of understanding?
Saan kaya matatagpuan ang karunungan? Saan kaya ang lugar ng pang-unawa?
13 Man knows not the price thereof; neither is it found in the land of the living.
Hindi alam ng tao ang halaga nito; ni hindi ito natatagpuan sa lupain ng mga buhay.
14 The depth says, It is not in me: and the sea says, It is not with me.
Sinasabi ng malalim na mga tubig sa ilalim ng lupa, “Wala ito sa akin'; Sinasabi ng karagatan, “Wala ito sa akin.'
15 It cannot be got for gold, neither shall silver be weighed for the price thereof.
Hindi ito matatamo kapalit ng ginto; ni hindi matitimbang ang pilak bilang presyo nito.
16 It cannot be valued with the gold of Ophir, with the precious onyx, or the sapphire.
Hindi ito matutumbasan ng ginto ng Ofir, ng mahalagang oniks o safiro.
17 The gold and the crystal cannot equal it: and the exchange of it shall not be for jewels of fine gold.
Ang halaga nito ay hindi matutumbasan ng ginto at kristal; ni hindi ito maipagpapalit sa mga alahas ng mainam na ginto.
18 No mention shall be made of coral, or of pearls: for the price of wisdom is above rubies.
Hindi karapat-dapat banggitin ang koral o haspe; tunay nga, ang presyo ng karunungan ay higit kaysa sa mga rubi.
19 The topaz of Ethiopia shall not equal it, neither shall it be valued with pure gold.
Hindi ito matutumbasan ng topaz ng Etiopia; ni hindi ito mapapahalagahan sa purong ginto.
20 Whence then comes wisdom? and where is the place of understanding?
Kung gayon, saan nga nagmumula ang karunungan? Saan ang lugar ng pang-unawa?
21 Seeing it is hid from the eyes of all living, and kept close from the fowls of the air.
Natatago ang karunungan mula sa mga mata ng lahat ng mga buhay na bagay at pinanatiling nakatago mula sa mga ibon ng mga kalangitan.
22 Destruction and death say, We have heard the fame thereof with our ears.
Sinasabi ng Pagkawasak at Kamatayan, 'Isa lamang sabi-sabi tungkol dito ang narinig ng aming mga tainga.'
23 God understands the way thereof, and he knows the place thereof.
Nauunawaan ng Diyos ang landas patungo rito; Alam niya ang lugar nito.
24 For he looks to the ends of the earth, and sees under the whole heaven;
Dahil tumitingin siya hanggang sa mga pinakadulo ng daigdig at nakikita lahat ng nasa ilalim ng mga kalangitan.
25 To make the weight for the winds; and he weights the waters by measure.
Sa nakaraan, ginawa niya ang pwersa ng hangin at binaha-bahagi ang mga tubig ayon sa sukat.
26 When he made a decree for the rain, and a way for the lightning of the thunder:
Gumawa siya ng isang kautusan para sa ulan at isang landas para sa kidlat ng kulog.
27 Then did he see it, and declare it; he prepared it, yea, and searched it out.
Pagkatapos nakita niya ang karunungan at ipinahayag ito; tunay nga, itinatag niya ito at sinuri niya ito.
28 And unto man he said, Behold, the fear of the LORD, that is wisdom; and to depart from evil is understanding.
Sa mga tao sinabi niya, 'Tingnan ninyo, ang takot sa Panginoon — iyan ang karunungan; ang lumayo sa kasamaan ay pang-unawa.”
