1 Samuel 20
1 And David fled from Naioth in Ramah, and came and said before Jonathan, What have I done? what is mine iniquity? and what is my sin before your father, that he seeks my life?
Unya mibiya si David gikan sa Naiot sa Rama ug miadto kang Jonatan ug miingon, “Unsa bay akong nabuhat? Unsa bay akong kasaypanan? Unsa bay akong sala sa imong amahan, nga nagpangita man siya sa pagkuha sa akong kinabuhi?”
2 And he said unto him, God forbid; you shall not die: behold, my father will do nothing either great or small, but that he will show it me: and why should my father hide this thing from me? it is not so.
Miingon si Jonatan kang David, “Dili kana tinuod, dili ka mamatay. Walay buhaton ang akong amahan bisan dako man o gamay nga dili ipahibalo kanako. Nganong itago man kanako sa akong amahan kining butanga? Dili kana tinuod.”
3 And David swore moreover, and said, Your father certainly knows that I have found grace in your eyes; and he says, Let not Jonathan know this, lest he be grieved: but truly as the LORD lives, and as your soul lives, there is but a step between me and death.
Bisan pa man niana miyukbo pag-usab si David ug miingon, “Nasayod gayod ang imong amahan nga gikahimut-an mo ako. Ug siya miingon, 'Ayaw gayod pahibaloa si Jonatan niini, tingali unya magsubo siya.' Apan sa pagkatinuod ingon nga buhi si Yahweh, ug ingon nga buhi ka, aduna na lamay usa ka lakang tali kanako ug sa kamatayon.”
4 Then said Jonathan unto David, Whatsoever your soul desires, I will even do it for you.
Unya miingon si Jonatan kang David, “Bisan unsa ang imong isulti, buhaton ko alang kanimo.”
5 And David said unto Jonathan, Behold, tomorrow is the new moon, and I should not fail to sit with the king at food: but let me go, that I may hide myself in the field unto the third day at even.
Miingon si David kang Jonatan, “Ugma mao ang bag-ong bulan, ug kinahanglan ko nga molingkod aron makigsalo sa hari. Apan palakta ako, aron magtago ako diha sa uma hangtod sa kagabhion sa ikatulong adlaw.
6 If your father at all miss me, then say, David earnestly asked leave of me that he might run to Bethlehem his city: for there is a yearly sacrifice there for all the family.
Kung mangita ang imong amahan kanako, nan ingna, 'Kinasingkasing nga mihangyo si David kanako nga makaadto siya sa Bethlehem sa iyang siyudad; tungod kay mao kini ang tinuig nga paghalad didto alang sa tibuok pamilya.'
7 If he say thus, It is well; your servant shall have peace: but if he be very angry, then be sure that evil is determined by him.
Kung moingon siya, 'Maayo kini,' ang imong sulugoon makabaton ug kalinaw. Apan kung masuko gayod siya, nagpasabot kana nga may gitinguha siya nga daotan.
8 Therefore you shall deal kindly with your servant; for you have brought your servant into a covenant of the LORD with you: notwithstanding, if there be in me iniquity, slay me yourself; for why should you bring me to your father?
Busa pagpakamaayo sa imong sulugoon. Kay gidala mo ang imong sulugoon ngadto sa kasabotan ni Yahweh uban kanimo. Apan kung nakasala ako, patya ako; kay nganong kinahanglan pa man nimo akong dad-on sa imong amahan?”
9 And Jonathan said, Far be it from you: for if I knew certainly that evil were determined by my father to come upon you, then would not I tell it you?
Miingon si Jonatan, “Ipalayo kana kanimo! Kung masayran ko nga adunay kadaot ang ipadangat sa akong amahan kanimo, dili ko ba kini isulti kanimo?”
10 Then said David to Jonathan, Who shall tell me? or what if your father answer you roughly?
Unya miingon si David kang Jonatan, “Kinsa man ang mosulti kanako kung pananglitan pinasingka ang pagtubag sa imong amahan kanimo?”
11 And Jonathan said unto David, Come, and let us go out into the field. And they went out both of them into the field.
Miingon si Jonatan kang David, “Dali, mangadto kita sa uma.” Ug nangadto silang duha sa uma.
12 And Jonathan said unto David, O LORD God of Israel, when I have sounded my father about tomorrow any time, or the third day, and, behold, if there be good toward David, and I then send not unto you, and show it you;
Miingon si Jonatan kang David, “Hinaot nga si Yahweh, ang Dios sa Israel, mahimong saksi. Kung mapangutana ko na ang akong amahan ugma sa ingon niini nga takna, o sa ikatulo ba nga adlaw, tan-awa, kung adunay kaayohan kang David, dili ba ibalita ko man kanimo ug ipahibalo kini kanimo?
13 The LORD do so and much more to Jonathan: but if it please my father to do you evil, then I will show it you, and send you away, that you may go in peace: and the LORD be with you, as he has been with my father.
Kung ikalipay sa akong amahan ang pagsakit kanimo, hinaot nga buhaton ni Yahweh kang Jonatan ug ang labaw pa kung dili ko kini itug-an kanimo ug magpalakaw kanimo, aron nga molakaw ka nga adunay kalinaw. Hinaot nga si Yahweh magauban kanimo, ingon nga siya nagauban sa akong amahan.
14 And you shall not only while yet I live show me the kindness of the LORD, that I die not:
Kung buhi pa ako, dili mo ba ipakita kanako ang matinud-anong kasabotan ni Yahweh, nga dili ako mamatay?
15 But also you shall not cut off your kindness from my house for ever: no, not when the LORD has cut off the enemies of David every one from the face of the earth.
Ug ayaw putla ang imong matinud-anong kasabotan gikan sa akong panimalay sa kanunay, sa dihang pagapuohon na ni Yahweh ang tagsatagsa sa mga kaaway ni David gikan sa ibabaw sa yuta.”
16 So Jonathan made a covenant with the house of David, saying, Let the LORD even require it at the hand of David's enemies.
Busa nagbuhat sa usa ka kasabotan si Jonatan uban sa panimalay ni David ug miingon, “Hinaot nga maningil si Yahweh gikan sa kamot sa mga kaaway ni David.”
17 And Jonathan caused David to swear again, because he loved him: for he loved him as he loved his own soul.
Gipapanumpa usab ni Jonatan si David tungod sa iyang gugma alang kaniya, tungod kay gihigugma niya siya sama sa paghigugma niya sa iyang kaugalingong kalag.
18 Then Jonathan said to David, Tomorrow is the new moon: and you shall be missed, because your seat will be empty.
Unya miingon si Jonatan kaniya, “Ugma mao ang bag-ong pagsubang sa bulan. Pangitaon ka gayod tungod kay bakante ang imong lingkoranan.
19 And when you have stayed three days, then you shall go down quickly, and come to the place where you did hide yourself when the business was in hand, and shall remain by the stone Ezel.
Sa dihang makapuyo naka ug tulo ka adlaw, lugsong dayon ug adto sa dapit kung asa ka magtago sa dihang ang buluhaton dili pa mahuman, ug pabilin didto sa bato sa Ezel.
20 And I will shoot three arrows on the side thereof, as though I shot at a mark.
Ipana ko ang tulo ka udyong sa kilid niini, ingon nga nagpana ako sa ig-anan.
21 And, behold, I will send a lad, saying, Go, find out the arrows. If I expressly say unto the lad, Behold, the arrows are on this side of you, take them; then come you: for there is peace to you, and no hurt; as the LORD lives.
Ug ipakuha ko sa batang lalaki ug sultihan siya, 'Lakaw pangitaa ang mga udyong.' Kung sultihan ko ang batang lalaki, 'Tan-awa, kuhaa ang mga udyong nga anaa sa imong kilid,” nan gawas; kay luwas ka ug walay kasakit, ingon nga si Yahweh buhi.
22 But if I say thus unto the young man, Behold, the arrows are beyond you; go your way: for the LORD has sent you away.
Apan kung moingon ako sa batang lalaki, 'Tan-awa, ang mga udyong anaa sa imong unahan,' nan kalagiw sa imong dalan, kay si Yahweh nagpalakaw kanimo.
23 And as concerning the matter which you and I have spoken of, behold, the LORD be between you and me for ever.
Alang sa kasabotan nga atong gihisgotan, tan-awa, si Yahweh mao ang magpataliwala kanimo ug kanako sa walay kataposan.'”
24 So David hid himself in the field: and when the new moon was come, the king sat him down to eat food.
Busa mitago si David sa uma. Sa pag-abot na sa bag-ong subang sa bulan, milingkod na ang hari aron mokaon.
25 And the king sat upon his seat, as at other times, even upon a seat by the wall: and Jonathan arose, and Abner sat by Saul's side, and David's place was empty.
Milingkod ang hari sa iyang lingkoranan, sa naandan, didto sa lingkoranan duol sa bungbong. Mitindog si Jonatan, ug milingkod si Abner sa kilid ni Saul. Apan ang dapit ni David walay naglingkod.
26 Nevertheless Saul spoke not any thing that day: for he thought, Something has befallen him, he is not clean; surely he is not clean.
Bisan pa man niana nagpakahilom si Saul niadtong adlawa, tungod kay naghunahuna siya, “Adunay nahitabo kaniya. Dili siya hinlo; sigurado nga dili siya hinlo.”
27 And it came to pass on the next day, which was the second day of the month, that David's place was empty: and Saul said unto Jonathan his son, Wherefore comes not the son of Jesse to food, neither yesterday, nor to day?
Apan sa ikaduhang adlaw, ang adlaw nga miagi sa bag-ong subang sa bulan, wala gihapoy naglingkod sa dapit ni David. Giingnan ni Saul si Jonatan ang iyang anak nga lalaki, “Nganong wala man makigsalo sa pagkaon ang anak nga lalaki ni Jesse bisan gahapon o karon?”
28 And Jonathan answered Saul, David earnestly asked leave of me to go to Bethlehem:
Gitubag ni Jonatan si Saul, “Matinud-anon nga nananghid si David kanako nga moadto sa Bethlehem.
29 And he said, Let me go, I pray you; for our family has a sacrifice in the city; and my brother, he has commanded me to be there: and now, if I have found favour in your eyes, let me get away, I pray you, and see my brethren. Therefore he comes not unto the king's table.
Miingon siya, 'Palakta intawon ako. Kay ang among panimalay adunay paghalad didto sa siyudad, ug ang akong igsoong lalaki nagsugo nga moadto ako didto. Karon, kung nakapahimuot ako sa imong mga mata, palakta intawon ako ug makigkita sa akong mga igsoong lalaki.' Mao kini ang hinungdan nga wala siya makatambong sa lamesa sa hari.”
30 Then Saul's anger was kindled against Jonathan, and he said unto him, You son of the perverse rebellious woman, do not I know that you have chosen the son of Jesse to your own confusion, and unto the confusion of your mother's nakedness?
Unya misilaob ang kasuko ni Saul batok kang Jonatan, ug miingon siya ngadto kaniya, “Ikaw anak sa usa ka daotan, masupilong babaye! Gipakaingon mo ba nga wala ako masayod nga imong pinalabi ang anak nga lalaki ni Jesse sa imong kaugalingong kaulawan, ug ngadto sa kaulawan sa pagkahubo sa imong inahan?
31 For as long as the son of Jesse lives upon the ground, you shall not be established, nor your kingdom. Wherefore now send and fetch him unto me, for he shall surely die.
Kay samtang buhi ang anak nga lalaki ni Jesse sa kalibotan, dili ikaw ni ang imong gingharian matukod. Unya karon, ipakuha siya ug dad-a nganhi kanako, kay angay siyang patyon.”
32 And Jonathan answered Saul his father, and said unto him, Wherefore shall he be slain? what has he done?
Mitubag si Jonatan kang Saul nga iyang amahan, “Kay unsa man ang hinungdan nga pagapatyon siya? Unsa man ang iyang nabuhat?”
33 And Saul cast a javelin at him to strike him: whereby Jonathan knew that it was determined of his father to slay David.
Busa gibangkaw siya ni Saul aron sa pagpatay kaniya. Busa nasayod si Jonatan nga gitinguha sa iyang amahan ang pagpatay kang David.
34 So Jonathan arose from the table in fierce anger, and did eat no food the second day of the month: for he was grieved for David, because his father had done him shame.
Mitindog si Jonatan gikan sa kan-anan nga hilabihang sukoa ug wala mokaon sa ikaduhang adlaw sa bulan, kay nasubo siya kang David, tungod kay ang iyang amahan nagpakaulaw man kaniya.
35 And it came to pass in the morning, that Jonathan went out into the field at the time appointed with David, and a little lad with him.
Sa pagkabuntag, miadto si Jonatan sa uma aron sa pagpakigkita kang David, ug uban kaniya ang usa ka batang lalaki.
36 And he said unto his lad, Run, find out now the arrows which I shoot. And as the lad ran, he shot an arrow beyond him.
Gisultihan niya ang batang lalaki, “Dagan ug pangitaa ang udyong nga akong ipana.” Ug sa pagdagan sa batang lalaki, gipana niya ang usa ka udyong ngadto sa iyang unahan.
37 And when the lad was come to the place of the arrow which Jonathan had shot, Jonathan cried after the lad, and said, Is not the arrow beyond you?
Sa pag-abot sa batang lalaki sa dapit nga gipatugpahan sa udyong nga gipana ni Jonatan, gitawag ni Jonatan ang batang lalaki, ug miingon, “Dili ba ang udyong atua man sa imong unahan?”
38 And Jonathan cried after the lad, Make speed, haste, stay not. And Jonathan's lad gathered up the arrows, and came to his master.
Ug gisinggitan ni Jonatan ang batang lalaki, “Pagdali, pagdali, ayaw pagdugay!” Busa gitigom sa batang lalaki ang udyong ug miduol sa iyang agalon.
39 But the lad knew not any thing: only Jonathan and David knew the matter.
Apan walay kalibotan ang batang lalaki sa tanan. Si Jonatan ug si David lamang ang nasayod sa maong butang.
40 And Jonathan gave his artillery unto his lad, and said unto him, Go, carry them to the city.
Gihatag ni Jonatan ang iyang hinagiban sa batang lalaki ug miingon kaniya, “Lakaw, dad-a kini ngadto sa siyudad.”
41 And as soon as the lad was gone, David arose out of a place toward the south, and fell on his face to the ground, and bowed himself three times: and they kissed one another, and wept one with another, until David exceeded.
Sa pagkawala na sa batang lalaki, mitindog si David gikan sa luyo sa tinapok, mihapa sa yuta ug miyukbo sa iyang kaugalingon sa makatulo ka higayon. Naghinagkanay sila sa usag-usa ug naghinilakay, ug hilabihan ang paghilak ni David.
42 And Jonathan said to David, Go in peace, forasmuch as we have sworn both of us in the name of the LORD, saying, The LORD be between me and you, and between my seed and your seed for ever. And he arose and departed: and Jonathan went into the city.
Miingon si Jonatan kang David, “Lakaw nga malinawon, tungod kay kitang duha nakapanumpa na sa ngalan ni Yahweh ug miingon, 'Hinaot nga si Yahweh magapataliwala kanatong duha, ug magapataliwala sa akong mga kaliwat ug sa imong mga kaliwat, sa walay kataposan.”” Unya mitindog si David ug milakaw, ug si Jonatan mibalik sa siyudad.
