Proverbs 17

1 Better is a dry morsel, and quietness therewith, than an house full of sacrifices with strife.

خوردن نان خشک در آرامش بهتر است از خوردن غذای شاهانه در خانه‌ای که در آن جنگ و دعوا باشد.

2 A wise servant shall have rule over a son that causeth shame, and shall have part of the inheritance among the brethren.

بردهٔ دانا بر پسر شرور ارباب خود تسلط خواهد یافت و در ارثی که به او می‌رسد شریک خواهد شد.

3 The fining pot is for silver, and the furnace for gold: But Yhwh trieth the hearts.

طلا و نقره را آتش می‌آزماید و دل انسان را خدا.

4 A wicked doer giveth heed to false lips; and a liar giveth ear to a naughty tongue.

آدم بدکار از همنشینی با آدمهای بد لذت می‌برد و آدم دروغگو از همنشینی با اشخاص دروغگو.

5 Whoso mocketh the poor reproacheth his Maker: and he that is glad at calamities shall not be unpunished.

مسخره کردن فقرا به منزلهٔ مسخره کردن خدایی است که ایشان را آفریده است. کسانی که از غم و بدبختی دیگران شاد می‌شوند بی‌سزا نخواهند ماند.

6 Children’s children are the crown of old men; and the glory of children are their fathers.

تاج افتخار پیران نوه‌های ایشان می‌باشند و تاج افتخار فرزندان، پدران ایشان.

7 Excellent speech becometh not a fool: much less do lying lips a prince.

شخص نجیب هرگز دروغ نمی‌گوید و آدم نادان هرگز سخن با ارزش بر زبان نمی‌آورد.

8 A gift is as a precious stone in the eyes of him that hath it: whithersoever it turneth, it prospereth.

رشوه در نظرِ دهندهٔ آن مثل سنگ جادوست که او را در هر کاری موفق می‌سازد.

9 He that covereth a transgression seeketh love; but he that repeateth a matter separateth very friends.

کسی که اشتباهات دیگران را می‌پوشاند محبت ایجاد می‌کند، اما آدمی که آنها را افشا می‌کند باعث جدایی دوستان می‌گردد.

10 A reproof entereth more into a wise man than an hundred stripes into a fool.

یک ملامت به شخص فهیم اثرش بیشتر است از صد ضربه شلّاق به آدم نادان.

11 An evil man seeketh only rebellion: therefore a cruel messenger shall be sent against him.

بدکاران فقط در پی یاغیگری هستند، اما مأمور بی‌رحم سراغشان خواهد رفت.

12 Let a bear robbed of her whelps meet a man, rather than a fool in his folly.

روبرو شدن با ماده خرسی که بچه‌هایش را از او گرفته‌اند بهتر است از روبرو شدن با شخص نادانی که گرفتار حماقت شده است.

13 Whoso rewardeth evil for good, evil shall not depart from his house.

اگر خوبی را با بدی تلافی کنی، بلا از خانه‌ات دور نخواهد شد.

14 The beginning of strife is as when one letteth out water: therefore leave off contention, before it be meddled with.

شروع کردن دعوا مانند ایجاد رخنه در سد آب است، پس جر و بحث را ختم کن پیش از آنکه به دعوا منجر شود.

15 He that justifieth the wicked, and he that condemneth the just, even they both are abomination to Yhwh.

خداوند از کسانی که بی‌گناه را محکوم و گناهکار را تبرئه می‌کنند متنفر است.

16 Wherefore is there a price in the hand of a fool to get wisdom, seeing he hath no heart to it?

صرف پول برای آموزش آدم نادان بی‌فایده است، زیرا او طالب حکمت نیست.

17 A friend loveth at all times, and a brother is born for adversity.

دوست واقعی در هر موقعیتی محبت می‌کند و برادر برای کمک به هنگام گرفتاری تولد یافته است.

18 A man void of understanding striketh hands, and becometh surety in the presence of his friend.

فقط شخص کم‌عقل است که ضامن شخص دیگری می‌شود.

19 He loveth transgression that loveth strife: and he that exalteth his gate seeketh destruction.

شخص ستیزه‌جو گناه را دوست دارد و آدم بلند پرواز خرابی به بار می‌آورد.

20 He that hath a perverse heart findeth no good: and he that hath a perverse tongue falleth into mischief.

شخص بداندیش کامیاب نخواهد شد و آدم فریبکار در دام بلا گرفتار خواهد گردید.

21 He that begetteth a fool doeth it to his sorrow: and the father of a fool hath no joy.

فرزند نادان مایهٔ غم و غصهٔ والدینش می‌باشد.

22 A merry heart doeth good like a medicine: but a broken spirit drieth the bones.

شادی دل مانند دارو شفابخش است اما روح پژمرده انسان را بیمار می‌کند.

23 A wicked man taketh a gift out of the bosom to pervert the ways of judgment.

آدم بدکار پنهانی رشوه می‌گیرد و مانع اجرای عدالت می‌شود.

24 Wisdom is before him that hath understanding; but the eyes of a fool are in the ends of the earth.

هدف مرد دانا تحصیل حکمت است، اما شخص نادان در زندگی هیچ هدفی ندارد.

25 A foolish son is a grief to his father, and bitterness to her that bare him.

پسر نادان مایهٔ غصهٔ پدر و تلخکامی مادر است.

26 Also to punish the just is not good, nor to strike princes for equity.

مجازات کردن نیکان و تنبیه نمودن اشخاص نجیب به خاطر صداقتشان، کار نادرستی است.

27 He that hath knowledge spareth his words: and a man of understanding is of an excellent spirit.

شخص دانا پرحرفی نمی‌کند و آدم فهمیده آرام و صبور است.

28 Even a fool, when he holdeth his peace, is counted wise: and he that shutteth his lips is esteemed a man of understanding.

آدم نادان نیز اگر سکوت کند و حرف نزند او را دانا و فهیم می‌شمارند.