< Deuteronomy 11 >
1 Therefore thou shalt love Yhwh thy God, and keep his charge, and his statutes, and his judgments, and his commandments, alway.
Miłuj więc PANA, swego Boga, i przestrzegaj jego nakazu, jego ustaw, jego praw i jego przykazań przez wszystkie dni.
2 And know ye this day: for I speak not with your children which have not known, and which have not seen the chastisement of Yhwh your God, his greatness, his mighty hand, and his stretched out arm,
A poznajcie dziś (bo nie [mówię] do waszych synów, którzy nie znali i nie widzieli karania PANA, waszego Boga) jego wielkość, jego potężną rękę i jego wyciągnięte ramię;
3 And his miracles, and his acts, which he did in the midst of Egypt unto Pharaoh the king of Egypt, and unto all his land;
Jego cuda i jego dzieła, których dokonał w Egipcie na faraonie, królu Egiptu, i na całej jego ziemi;
4 And what he did unto the army of Egypt, unto their horses, and to their chariots; how he made the water of the Red sea to overflow them as they pursued after you, and how Yhwh hath destroyed them unto this day;
I co uczynił wojskom Egiptu, ich koniom i ich rydwanom: sprawił, że wody Morza Czerwonego zalały je, gdy was gonili, i wytracił ich PAN aż do dziś;
5 And what he did unto you in the wilderness, until ye came into this place;
Także i to, co uczynił dla was na pustyni, aż do waszego przybycia na to miejsce;
6 And what he did unto Dathan and Abiram, the sons of Eliab, the son of Reuben: how the earth opened her mouth, and swallowed them up, and their households, and their tents, and all the substance that was in their possession, in the midst of all Israel:
I to, co uczynił Datanowi i Abiramowi, synom Eliaba, syna Rubena, gdy ziemia otworzyła swe usta i pochłonęła ich spośród całego Izraela razem z ich rodzinami, namiotami i całym ich dobytkiem.
7 But your eyes have seen all the great acts of Yhwh which he did.
A wasze oczy widziały wszystkie te wielkie dzieła PANA, których dokonał.
8 Therefore shall ye keep all the commandments which I command you this day, that ye may be strong, and go in and possess the land, whither ye go to possess it;
Przestrzegajcie więc każdego przykazania, które wam dziś nakazuję, abyście się umocnili, weszli i posiedli ziemię, do której wchodzicie, aby ją wziąć w posiadanie;
9 And that ye may prolong your days in the land, which Yhwh sware unto your fathers to give unto them and to their seed, a land that floweth with milk and honey.
I żebyście przedłużyli swoje dni na ziemi, którą PAN poprzysiągł dać waszym ojcom i ich potomstwu, ziemię opływającą mlekiem i miodem.
10 For the land, whither thou goest in to possess it, is not as the land of Egypt, from whence ye came out, where thou sowedst thy seed, and wateredst it with thy foot, as a garden of herbs:
Ziemia bowiem, do której wchodzisz, aby ją posiąść, nie jest jak ziemia Egiptu, z której wyszliście, którą zasiewałeś swoim ziarnem i nawadniałeś [przy pomocy] swoich nóg, jak ogród jarzyn.
11 But the land, whither ye go to possess it, is a land of hills and valleys, and drinketh water of the rain of heaven:
Lecz ziemia, do której wchodzicie, aby ją posiąść, [jest] ziemią gór i dolin, która pije wodę deszczu z nieba;
12 A land which Yhwh thy God careth for: the eyes of Yhwh thy God are always upon it, from the beginning of the year even unto the end of the year.
Jest to ziemia, o którą PAN, twój Bóg, się troszczy, i na której oczy PANA, twego Boga, stale [spoczywają], od początku roku do jego końca.
13 And it shall come to pass, if ye shall hearken diligently unto my commandments which I command you this day, to love Yhwh your God, and to serve him with all your heart and with all your soul,
A jeśli będziecie pilnie słuchać moich przykazań, które wam dziś nakazuję – żebyście miłowali PANA, swojego Boga, i służyli mu z całego swego serca i całą swoją duszą;
14 That I will give you the rain of your land in his due season, the first rain and the latter rain, that thou mayest gather in thy grain, and thy wine, and thine oil.
Wtedy dam waszej ziemi w odpowiednim czasie deszcz wczesny i późny i będziesz zbierał swoje zboża, swoje wino i swoją oliwę.
15 And I will send grass in thy fields for thy cattle, that thou mayest eat and be full.
Dam też trawę na twoich polach dla twojego bydła, a będziesz jadł do syta.
16 Take heed to yourselves, that your heart be not deceived, and ye turn aside, and serve other gods, and worship them;
Strzeżcie się, aby wasze serce nie dało się zwieść, abyście nie odstąpili i nie służyli innym bogom, i nie oddawali im pokłonu;
17 And then Yhwh's wrath be kindled against you, and he shut up the heaven, that there be no rain, and that the land yield not her fruit; and lest ye perish quickly from off the good land which Yhwh giveth you.
Bo wówczas zapali się gniew PANA przeciwko wam i zamknie [on] niebo, aby nie było deszczu i aby ziemia nie wydała swego plonu, i szybko wyginiecie z tej dobrej ziemi, którą PAN wam daje.
18 Therefore shall ye lay up these my words in your heart and in your soul, and bind them for a sign upon your hand, that they may be as frontlets between your eyes.
Weźcie więc te moje słowa do swego serca i do swej duszy i przywiążcie je do swojej ręki jako znak, i niech będą [jak] przepaski między waszymi oczami.
19 And ye shall teach them your children, speaking of them when thou sittest in thine house, and when thou walkest by the way, when thou liest down, and when thou risest up.
I nauczcie ich swoje dzieci, rozmawiając o nich, gdy siedzisz w domu i gdy będziesz w drodze, gdy się kładziesz i gdy wstajesz.
20 And thou shalt write them upon the door posts of thine house, and upon thy gates:
Wypiszesz je też na odrzwiach swego domu i na swoich bramach;
21 That your days may be multiplied, and the days of your children, in the land which Yhwh sware unto your fathers to give them, as the days of heaven upon the earth.
Aby się pomnożyły wasze dni i dni waszych dzieci w ziemi, którą PAN poprzysiągł dać waszym ojcom, dopóki niebo [będzie trwać] nad ziemią.
22 For if ye shall diligently keep all these commandments which I command you, to do them, to love Yhwh your God, to walk in all his ways, and to cleave unto him;
Bo jeśli będziecie pilnie przestrzegać wszystkich przykazań, które ja wam nakazuję wypełniać, żebyście miłowali PANA, swojego Boga, i chodzili wszystkimi jego drogami, lgnąc do niego;
23 Then will Yhwh drive out all these nations from before you, and ye shall possess greater nations and mightier than yourselves.
Wtedy PAN wypędzi przed wami wszystkie te narody i zawładniecie narodami większymi i potężniejszymi od was.
24 Every place whereon the soles of your feet shall tread shall be yours: from the wilderness and Lebanon, from the river, the river Euphrates, even unto the uttermost sea shall your coast be.
Każde miejsce, po którym stąpać będzie stopa waszej nogi, będzie wasze: od pustyni i Libanu, od rzeki Eufrat aż do morza zachodniego będzie wasza granica.
25 There shall no man be able to stand before you: for Yhwh your God shall lay the fear of you and the dread of you upon all the land that ye shall tread upon, as he hath said unto you.
Nikt nie ostoi się przed wami. PAN, wasz Bóg, wzbudzi strach i lęk przed wami po całej ziemi, którą będziecie deptać, jak wam powiedział.
26 Behold, I set before you this day a blessing and a curse;
Oto dziś kładę przed wami błogosławieństwo i przekleństwo.
27 A blessing, if ye obey the commandments of Yhwh your God, which I command you this day:
Błogosławieństwo, jeśli będziecie posłuszni przykazaniom PANA, swojego Boga, które dziś wam nakazuję.
28 And a curse, if ye will not obey the commandments of Yhwh your God, but turn aside out of the way which I command you this day, to go after other gods, which ye have not known.
A przekleństwo, jeśli nie będziecie posłuszni przykazaniom PANA, swojego Boga, i zboczycie z drogi, którą wam dziś nakazuję, aby pójść za innymi bogami, których nie poznaliście.
29 And it shall come to pass, when Yhwh thy God hath brought thee in unto the land whither thou goest to possess it, that thou shalt put the blessing upon mount Gerizim, and the curse upon mount Ebal.
Gdy PAN, twój Bóg, wprowadzi cię do ziemi, do której wchodzisz, aby ją posiąść, umieścisz [to] błogosławieństwo na górze Gerizim, a przekleństwo na górze Ebal.
30 Are they not on the other side Jordan, by the way where the sun goeth down, in the land of the Canaanites, which dwell in the wilderness over against Gilgal, beside the oaks of Moreh?
Czy nie znajdują się [one] za Jordanem, po drodze w kierunku zachodu słońca, w ziemi Kananejczyków, którzy mieszkają na stepie, naprzeciwko Gilgal, przy równinie More?
31 For ye shall pass over Jordan to go in to possess the land which Yhwh your God giveth you, and ye shall possess it, and dwell therein.
Wy bowiem przejdziecie przez Jordan, aby wejść i posiąść ziemię, którą daje wam PAN, wasz Bóg, i posiądziecie ją i w niej zamieszkacie.
32 And ye shall observe to do all the statutes and judgments which I set before you this day.
Dopilnujcie, abyście wypełniali wszystkie nakazy i prawa, które dziś wam przedkładam.