< Proverbs 15 >
1 A soft answer turneth away wrath: but grievous words stir up anger.
Odpowiedź łagodna uśmierza gniew; ale słowa przykre wzruszają popędliwość.
2 The tongue of the wise useth knowledge aright: but the mouth of fools poureth out foolishness.
Język mądrych zdobi umiejętność; ale usta głupich wywierają głupstwo.
3 The eyes of YHWH are in every place, beholding the evil and the good.
Na każdem miejscu oczy Pańskie upatrują złe i dobre.
4 A wholesome tongue is a tree of life: but perverseness therein is a breach in the spirit.
Zdrowy język jest drzewo żywota; ale przewrotność z niego jest jako zdruzgotanie od wiatru.
5 A fool despiseth his father's instruction: but he that regardeth reproof is prudent.
Głupi gardzi karaniem ojca swego; ale kto przyjmuje napomnienie, stanie się ostrożnym.
6 In the house of the righteous is much treasure: but in the revenues of the wicked is trouble.
W domu sprawiedliwego jest dostatek wielki; ale w dochodach niepobożnego zamięszanie.
7 The lips of the wise disperse knowledge: but the heart of the foolish doeth not so.
Wargi mądrych sieją umiejętność; ale serce głupich nie tak.
8 The sacrifice of the wicked is an abomination to YHWH: but the prayer of the upright is his delight.
Ofiara niepobożnych jest obrzydliwością Panu; ale modlitwa szczerych podoba mu się.
9 The way of the wicked is an abomination unto YHWH: but he loveth him that followeth after righteousness.
Obrzydliwością Panu jest droga bezbożnego, ale tego, co idzie za sprawiedliwością, miłuje.
10 Correction is grievous unto him that forsaketh the way: and he that hateth reproof shall die.
Karanie srogie należy temu, co opuszcza drogę; a kto ma w nienawiści karność, umrze.
11 Hell and destruction are before YHWH: how much more then the hearts of the children of men? (Sheol )
Piekło i zatracenie są przed Panem; jakoż daleko więcej serca synów ludzkich. (Sheol )
12 A scorner loveth not one that reproveth him: neither will he go unto the wise.
Naśmiewca nie miłuje tego, który go karze, ani do mądrych przychodzi.
13 A merry heart maketh a cheerful countenance: but by sorrow of the heart the spirit is broken.
Serce wesołe uwesela twarz; ale dla żałości serca duch strapiony bywa.
14 The heart of him that hath understanding seeketh knowledge: but the mouth of fools feedeth on foolishness.
Serce rozumne szuka umiejętności; ale usta głupich karmią się głupstwem
15 All the days of the afflicted are evil: but he that is of a merry heart hath a continual feast.
Wszystkie dni ubogiego są złe; ale kto jest wesołego serca, ma gody ustawiczne.
16 Better is little with the fear of YHWH than great treasure and trouble therewith.
Lepsza jest trocha w bojaźni Pańskiej, niżeli skarb wielki z kłopotem.
17 Better is a dinner of herbs where love is, than a stalled ox and hatred therewith.
Lepszy jest pokarm z jarzyny, gdzie jest miłość, niżeli z karmnego wołu, gdzie jest nienawiść.
18 A wrathful man stirreth up strife: but he that is slow to anger appeaseth strife.
Mąż gniewliwy wszczyna swary; ale nierychły do gniewu uśmierza zwady.
19 The way of the slothful man is as an hedge of thorns: but the way of the righteous is made plain.
Droga leniwego jest jako płot cierniowy, ale ścieszka szczerych jest równa.
20 A wise son maketh a glad father: but a foolish man despiseth his mother.
Syn mądry uwesela ojca; ale głupi człowiek lekce waży matkę swoję.
21 Folly is joy to him that is destitute of wisdom: but a man of understanding walketh uprightly.
Głupstwo jest weselem głupiemu, ale człowiek roztropny prostuje drogę swoję.
22 Without counsel purposes are disappointed: but in the multitude of counsellers they are established.
Gdzie niemasz rady, rozsypują się myśli; ale w mnóstwie radców ostoją się.
23 A man hath joy by the answer of his mouth: and a word spoken in due season, how good is it!
Weseli się człowiek z odpowiedzi ust swoich: bo słowo według czasu wyrzeczone, o jako jest dobre!
24 The way of life is above to the wise, that he may depart from hell beneath. (Sheol )
Drogę żywota rozumny ma ku górze, aby się uchronił piekła głębokiego. (Sheol )
25 YHWH will destroy the house of the proud: but he will establish the border of the widow.
Pan wywróci dom pysznych; ale wdowy granicę utwierdzi.
26 The thoughts of the wicked are an abomination to YHWH: but the words of the pure are pleasant words.
Myśli złego są obrzydliwością Panu! ale powieści czystych są przyjemne.
27 He that is greedy of gain troubleth his own house; but he that hateth gifts shall live.
Kto chciwie naśladuje łakomstwa, zamięszanie czyni w domu swoim; ale kto ma w nienawiści dary, będzie żył.
28 The heart of the righteous studieth to answer: but the mouth of the wicked poureth out evil things.
Serce sprawiedliwego przemyśliwa, co ma mówić; ale usta niepobożnych wywierają złe rzeczy.
29 YHWH is far from the wicked: but he heareth the prayer of the righteous.
Dalekim jest Pan od niepobożnych; ale modlitwę sprawiedliwych wysłuchiwa.
30 The light of the eyes rejoiceth the heart: and a good report maketh the bones fat.
Światłość oczów uwesela serce, a wieść dobra tuczy kości.
31 The ear that heareth the reproof of life abideth among the wise.
Ucho, które słucha karności żywota, w pośrodku mądrych mieszkać będzie.
32 He that refuseth instruction despiseth his own soul: but he that heareth reproof getteth understanding.
Kto uchodzi ćwiczenia, zaniedbywa duszy swojej; ale kto przyjmuje karanie, ma rozum.
33 The fear of YHWH is the instruction of wisdom; and before honour is humility.
Bojaźń Pańska jest ćwiczenie się w mądrości, a sławę uprzedza poniżenie.