John 11
1 Now a certain man was sick, named Lazarus, of Bethany, the town of Mary and her sister Martha.
Pewnego dnia zachorował Łazarz, brat Marii i Marty z Betanii.
2 (It was that Mary which anointed Yahushua with ointment, and wiped his feet with her hair, whose brother Lazarus was sick.)
Maria była tą kobietą, która namaściła olejkiem stopy Pana i wytarła je swoimi włosami.
3 Therefore his sisters sent unto him, saying, Rabbi, behold, he whom thou lovest is sick.
Siostry wysłały do Jezusa wiadomość: „Panie, Twój bliski przyjaciel zachorował”.
4 When Yahushua heard that, he said, This sickness is not unto death, but for the glory of YHWH, that the Son of YHWH might be glorified thereby.
Gdy Jezus to usłyszał, powiedział: —Ta choroba nie zakończy się śmiercią, lecz przyniesie chwałę Bogu i Ja, Syn Człowieczy, również zostanę dzięki niej otoczony chwałą.
5 Now Yahushua loved Martha, and her sister, and Lazarus.
Jezus bardzo kochał całą trójkę: Martę, jej siostrę—Marię oraz Łazarza.
6 When he had heard therefore that he was sick, he abode two days still in the same place where he was.
Jednak jeszcze dwa dni pozostał tam, gdzie zastała Go ta wiadomość.
7 Then after that saith he to his disciples, Let us go into Judaea again.
Dopiero wtedy oznajmił uczniom: —Chodźmy jeszcze raz do Judei.
8 His disciples say unto him, Master, the Jews of late sought to stone thee; and goest thou thither again?
—Nauczycielu! Przecież tamtejsi przywódcy chcieli Cię zabić, a Ty znowu tam idziesz?—zaprotestowali.
9 Yahushua answered, Are there not twelve hours in the day? If any man walk in the day, he stumbleth not, because he seeth the light of this world.
—Czy dzień nie ma dwunastu godzin?—odpowiedział Jezus. —Kto chodzi w ciągu dnia, nie potknie się, bo jest jasno.
10 But if a man walk in the night, he stumbleth, because there is no light in him.
Kto zaś chodzi nocą, potyka się, bo panuje ciemność.
11 These things said he: and after that he saith unto them, Our friend Lazarus sleepeth; but I go, that I may awake him out of sleep.
Nasz przyjaciel Łazarz zasnął, muszę więc pójść, aby go obudzić.
12 Then said his disciples, Rabbi, if he sleep, he shall do well.
—Panie! Jeśli zasnął, to znaczy, że powraca do zdrowia—ucieszyli się uczniowie.
13 Howbeit Yahushua spake of his death: but they thought that he had spoken of taking of rest in sleep.
Jezus jednak miał na myśli śmierć Łazarza. Oni natomiast myśleli, że mówi o zwykłym śnie.
14 Then said Yahushua unto them plainly, Lazarus is dead.
Wyjaśnił im więc: —Łazarz umarł.
15 And I am glad for your sakes that I was not there, to the intent ye may believe; nevertheless let us go unto him.
Ale ze względu na was cieszę się, że Mnie tam nie było. Chcę bowiem, abyście uwierzyli. Chodźmy do niego!
16 Then said Thomas, which is called Didymus, unto his fellow disciples, Let us also go, that we may die with him.
—Chodźmy więc! Najwyżej umrzemy razem z nim—odezwał się Tomasz, zwany Bliźniakiem.
17 Then when Yahushua came, he found that he had lain in the grave four days already.
Gdy Jezus dotarł na miejsce, Łazarz już od czterech dni spoczywał w grobie.
18 Now Bethany was nigh unto Jerusalem, about fifteen furlongs off:
A Betania leżała blisko Jerozolimy, w odległości niecałych trzech kilometrów,
19 And many of the Jews came to Martha and Mary, to comfort them concerning their brother.
dlatego wielu ludzi z Jerozolimy przyszło do Marty i Marii, aby wyrazić im swoje współczucie po stracie brata.
20 Then Martha, as soon as she heard that Yahushua was coming, went and met him: but Mary sat still in the house.
Gdy Marta dowiedziała się, że nadchodzi Jezus, wybiegła Mu na spotkanie. Maria zaś została w domu.
21 Then said Martha unto Yahushua, Rabbi, if thou hadst been here, my brother had not died.
Spotkawszy Jezusa, Marta powiedziała: —Panie, gdybyś tu był, mój brat by nie umarł!
22 But I know, that even now, whatsoever thou wilt ask of YHWH, YHWH will give it thee.
Ale jestem przekonana, że nawet teraz Bóg da Ci to, o co Go poprosisz.
23 Yahushua saith unto her, Thy brother shall rise again.
—Twój brat zmartwychwstanie—powiedział Jezus.
24 Martha saith unto him, I know that he shall rise again in the resurrection at the last day.
—Tak, wiem o tym—odrzekła Marta. —Ożyje w dniu ostatecznego zmartwychwstania.
25 Yahushua said unto her, I am the resurrection, and the life: he that believeth in me, though he were dead, yet shall he live:
—To Ja jestem zmartwychwstaniem i życiem—oznajmił Jezus. —Kto wierzy Mi, choćby umarł, będzie żyć.
A każdy, kto żyje i wierzy Mi, nigdy nie umrze. Czy wierzysz w to? (aiōn g165)
27 She saith unto him, Yea, master: I believe that thou art the Messiah, the Son of YHWH, which should come into the world.
—Tak, Panie—odrzekła Marta—wierzę, że jesteś Synem Boga, Mesjaszem, który miał przyjść na świat.
28 And when she had so said, she went her way, and called Mary her sister secretly, saying, The Master is come, and calleth for thee.
Po tych słowach odeszła. Zawołała siostrę, Marię, i na osobności powiedziała jej: —Nauczyciel już przyszedł i chce się z tobą zobaczyć.
29 As soon as she heard that, she arose quickly, and came unto him.
Maria natychmiast wstała i pobiegła do Niego.
30 Now Yahushua was not yet come into the town, but was in that place where Martha met him.
Jezus nie wszedł jeszcze do wsi, ale czekał tam, gdzie Go spotkała Marta.
31 The Jews then which were with her in the house, and comforted her, when they saw Mary, that she rose up hastily and went out, followed her, saying, She goeth unto the grave to weep there.
Przybysze z Jerozolimy, którzy byli z Marią w domu i pocieszali ją, zauważyli, że w pośpiechu wstała i wyszła. Pomyśleli więc, że idzie wypłakać się przy grobie Łazarza, dlatego poszli za nią.
32 Then when Mary was come where Yahushua was, and saw him, she fell down at his feet, saying unto him, Rabbi, if thou hadst been here, my brother had not died.
Gdy Maria doszła do Jezusa i zobaczyła Go, upadła Mu do nóg i powiedziała: —Panie, gdybyś tu był, mój brat by nie umarł.
33 When Yahushua therefore saw her weeping, and the Jews also weeping which came with her, he groaned in the spirit, and was troubled,
Jezus zobaczył, jak Maria płacze, a wraz z nią ci, którzy za nią przyszli. Wtedy głęboko się wzruszył i zasmucił.
34 And said, Where have ye laid him? They said unto him, Rabbi, come and see.
—Gdzie go pochowaliście?—zapytał. —Panie, chodź i zobacz—odpowiedzieli.
35 Yahushua wept.
Wtedy Jezus zapłakał.
36 Then said the Jews, Behold how he loved him!
—Musiał być mu bardzo bliski!—zauważyli przybysze z Jerozolimy.
37 And some of them said, Could not this man, which opened the eyes of the blind, have caused that even this man should not have died?
—Przecież przywrócił wzrok niewidomemu! Nie mógł więc sprawić, żeby Łazarz nie umarł?—mówili z wyrzutem niektórzy.
38 Yahushua therefore again groaning in himself cometh to the grave. It was a cave, and a stone lay upon it.
Poruszony do głębi, Jezus dotarł do grobowca. Była to grota, a jej wejście zamykał głaz.
39 Yahushua said, Take ye away the stone. Martha, the sister of him that was dead, saith unto him, Rabbi, by this time he stinketh: for he hath been dead four days.
—Odsuńcie głaz!—polecił Jezus. —Panie, ciało już cuchnie! Leży tam już bowiem od czterech dni—zawołała Marta, siostra zmarłego.
40 Yahushua saith unto her, Said I not unto thee, that, if thou wouldest believe, thou shouldest see the glory of YHWH?
—Przecież powiedziałem ci, że jeśli uwierzysz, ujrzysz Bożą chwałę—odpowiedział Jezus.
41 Then they took away the stone from the place where the dead was laid. And Yahushua lifted up his eyes, and said, Father, I thank thee that thou hast heard me.
Odsunięto więc głaz. A Jezus podniósł oczy ku górze i rzekł: —Ojcze, dziękuję Ci, że Mnie wysłuchałeś.
42 And I knew that thou hearest me always: but because of the people which stand by I said it, that they may believe that thou hast sent me.
Ja wiem, że zawsze Mnie wysłuchujesz, ale mówię to ze względu na tych ludzi, aby uwierzyli, że to Ty Mnie posłałeś.
43 And when he thus had spoken, he cried with a loud voice, Lazarus, come forth.
Potem zawołał donośnym głosem: —Łazarzu! Wyjdź!
44 And he that was dead came forth, bound hand and foot with graveclothes: and his face was bound about with a napkin. Yahushua saith unto them, Loose him, and let him go.
Wtedy zmarły wyszedł z grobu. Jego stopy i ręce były jeszcze powiązane płóciennymi opaskami, a twarz owinięta chustą. —Rozwiążcie go i pozwólcie mu chodzić—rzekł Jezus.
45 Then many of the Jews which came to Mary, and had seen the things which Yahushua did, believed on him.
Wówczas wielu ludzi z Jerozolimy, którzy przyszli z Marią i zobaczyli ten cud, uwierzyło Jezusowi.
46 But some of them went their ways to the Pharisees, and told them what things Yahushua had done.
Niektórzy jednak odeszli stamtąd i powiadomili o wszystkim faryzeuszy.
47 Then gathered the chief priests and the Pharisees a council, and said, What do we? for this man doeth many miracles.
Ci zaś, razem z najwyższymi kapłanami, zwołali posiedzenie Wysokiej Rady. —Co robić?—zastanawiali się. —Ten człowiek dokonuje tak wielu cudów.
48 If we let him thus alone, all men will believe on him: and the Romans shall come and take away both our place and nation.
Jeżeli nic z nim nie zrobimy, wszyscy Mu uwierzą! A wtedy nadciągną Rzymianie i odbiorą nam świątynię i władzę nad krajem.
49 And one of them, named Caiaphas, being the high priest that same year, said unto them, Ye know nothing at all,
W tym momencie głos zabrał niejaki Kajfasz, który tego roku sprawował urząd najwyższego kapłana: —Nic nie rozumiecie!
50 Nor consider that it is expedient for us, that one man should die for the people, and that the whole nation perish not.
Przecież lepiej będzie, jeśli jeden człowiek umrze za naród, niż miałby zginąć cały naród.
51 And this spake he not of himself: but being high priest that year, he prophesied that Yahushua should die for that nation;
Nie powiedział tego sam od siebie. Jako najwyższy kapłan wypowiedział proroctwo, że Jezus ma umrzeć za cały naród.
52 And not for that nation only, but that also he should gather together in one the children of Elohim that were scattered abroad.
I nie tylko za naród, lecz również po to, aby zgromadzić razem wszystkie Boże dzieci rozproszone po świecie.
53 Then from that day forth they took counsel together for to put him to death.
Tego dnia przywódcy postanowili więc, że zabiją Jezusa.
54 Yahushua therefore walked no more openly among the Jews; but went thence unto a country near to the wilderness, into a city called Ephraim, and there continued with his disciples.
Dlatego przestał On jawnie poruszać się po Judei. Skierował się natomiast wraz z uczniami do Efraim, miasteczka położonego blisko pustyni, i tam się zatrzymał.
55 And the Jews' passover was nigh at hand: and many went out of the country up to Jerusalem before the passover, to purify themselves.
Zbliżało się właśnie święto Paschy. I mnóstwo ludzi z całego kraju napływało do Jerozolimy jeszcze przed świętem, aby dopełnić ceremonii oczyszczenia.
56 Then sought they for Yahushua, and spake among themselves, as they stood in the temple, What think ye, that he will not come to the feast?
Wszyscy wypatrywali także Jezusa i będąc w świątyni pytali siebie nawzajem: —Jak myślicie, czy przyjdzie na uroczystości?
57 Now both the chief priests and the Pharisees had given a commandment, that, if any man knew where he were, he should shew it, that they might take him.
Najwyżsi kapłani i faryzeusze publicznie ogłosili wtedy, że każdy, kto zobaczy Jezusa, ma ich natychmiast o tym poinformować, aby można Go było aresztować.
