< Deuteronomy 15 >
1 At the end of every seven years thou shalt make a release.
Iti panagleppas ti tunggal pito a tawen, masapul a lipatem dagiti utang.
2 And this is the manner of the release: Every creditor that lendeth ought unto his neighbour shall release it; he shall not exact it of his neighbour, or of his brother; because it is called YHWH 's release.
Daytoy ti wagas iti panangwayawaya: lipatento ti tunggal nakapautang, ti impautangna iti kaarrubana; saannanto a piliten a singiren daytoy manipud iti kaarrubana wenno iti kabsatna gapu ta naiwaragawag iti pananglipat ni Yahweh kadagiti pautang.
3 Of a foreigner thou mayest exact it again: but that which is thine with thy brother thine hand shall release;
Manipud iti maysa a gangannaet mabalinmo a singiren daytoy; ngem ti aniaman a kukuam nga adda iti kabsatmo ket masapul a palubosan dayta ti imam.
4 Save when there shall be no poor among you; for YHWH shall greatly bless thee in the land which YHWH thy Elohim giveth thee for an inheritance to possess it:
Nupay kasta, awan koma iti napanglaw kadakayo (ta awan duadua a bendisionannakanto ni Yahweh iti daga nga it-itedna kenka a kas tawid a tagikuaen),
5 Only if thou carefully hearken unto the voice of YHWH thy Elohim, to observe to do all these commandments which I command thee this day.
no laeng napasnekkayo a dumgeg iti timek ni Yahweh a Diosyo, tapno salimetmetanyo amin dagitoy a bilbilin nga ibilbilinko kadakayo ita nga aldaw.
6 For YHWH thy Elohim blesseth thee, as he promised thee: and thou shalt lend unto many nations, but thou shalt not borrow; and thou shalt reign over many nations, but they shall not reign over thee.
Ta bendisionannakayonto ni Yahweh a Diosyo, a kas inkarina kadakayo; agpautangkayonto kadagiti adu a nasnasion, ngem saankayonto nga umutang; agturaykayonto kadagiti adu a nasnasion, ngem saandakayonto nga iturayan.
7 If there be among you a poor man of one of thy brethren within any of thy gates in thy land which YHWH thy Elohim giveth thee, thou shalt not harden thine heart, nor shut thine hand from thy poor brother:
No adda ti maysa a napanglaw a tao kadakayo, maysa kadagiti kakabsatmo, iti uneg ti uray aniaman kadagiti ruangan ti dagayo nga it-ted kadakayo ni Yahweh a Diosyo, masapul a saanyo a patangkenen ta pusoyo wenno dikay ipetpet dayta imayo manipud iti napanglaw a kabsatyo,
8 But thou shalt open thine hand wide unto him, and shalt surely lend him sufficient for his need, in that which he wanteth.
ngem masapul a siguradoenyo nga ilukat ta imayo kenkuana ket saankayo nga agduadua a pautangan isuna iti makaanay a maipaay iti kasapulanna.
9 Beware that there be not a thought in thy wicked heart, saying, The seventh year, the year of release, is at hand; and thine eye be evil against thy poor brother, and thou givest him nought; and he cry unto YHWH against thee, and it be sin unto thee.
Agannadkayo tapno saan a maaddaan dayta pusoyo iti nadangkes a kapanunotan, a kunayo, 'Asidegen ti maikapito a tawen, ti tawen a panangwayawaya,' tapno saankayo koma a napaidam maipapan iti napanglaw a kabsatyo, ket awan ti itedyo kenkuana; mabalin nga umawag isuna kenni Yahweh maipanggep kadakayo, ket mabalin a pakabasolanyo dayta.
10 Thou shalt surely give him, and thine heart shall not be grieved when thou givest unto him: because that for this thing YHWH thy Elohim shall bless thee in all thy works, and in all that thou puttest thine hand unto.
Masapul a siguradoenyo a mangtedkayo kenkuana ket masapul a saan nga agleddaang ta pusoyo no mangtedkayo kenkuana, agsipud ta kas iti subalitna, bendisionakayonto ni Yahweh a Diosyo iti amin nga aramidyo ken iti amin a pangaramatanyo ta imayo.
11 For the poor shall never cease out of the land: therefore I command thee, saying, Thou shalt open thine hand wide unto thy brother, to thy poor, and to thy needy, in thy land.
Ta dagiti napanglaw ket saanto a pulos a mapukaw iti daga; ibilinko ngarud kadakayo a kunak, 'Masapul a siguradoenyo nga ilukat ta imayo iti kabsatyo, iti agkasapulan kadakayo ken dagiti napanglaw iti dagayo.
12 And if thy brother, an Hebrew man, or an Hebrew woman, be sold unto thee, and serve thee six years; then in the seventh year thou shalt let him go free from thee.
No ti kabsatyo, maysa a Hebreo a lalaki, wenno maysa a Hebreo a babai, ket nailako kadakayo ket agserserbi kadakayo iti innem a tawen, kalpasanna iti maikapito a tawen palubosanyonto isuna a pumanaw a siwayawaya manipud kadakayo.
13 And when thou sendest him out free from thee, thou shalt not let him go away empty:
Inton palubosanyo isuna a pumanaw a siwayawaya manipud kadakayo, masapul a dikay palubosan isuna a pumanaw nga ima-ima.
14 Thou shalt furnish him liberally out of thy flock, and out of thy floor, and out of thy winepress: of that wherewith YHWH thy Elohim hath blessed thee thou shalt give unto him.
Masapul a sipaparaburkayo a mangipaay kenkuana iti aggapu iti arbanyo, ken iti aggapu iti pagirikanyo; ken iti aggapu iti pagpespesanyo iti arak. Kas iti panangbendision kadakayo ni Yahweha a Diosyo, masapul nga itedyo kenkuana.
15 And thou shalt remember that thou wast a bondman in the land of Egypt, and YHWH thy Elohim redeemed thee: therefore I command thee this thing to day.
Masapul a laglagipenyo nga adipenkayo idi idiay daga ti Egipto, ket sinubbotnakayo ni Yahweh a Diosyo; isu nga ibilbilinko kadakayo ita nga aldaw nga aramidenyo daytoy.
16 And it shall be, if he say unto thee, I will not go away from thee; because he loveth thee and thine house, because he is well with thee;
Mapasamakto a no kunana kadakayo, 'Saankayo a panawan,' ta ay-ayatennakayo ken iti balayyo, ken gapu ta nasayaat kadakayo;
17 Then thou shalt take an aul, and thrust it through his ear unto the door, and he shall be thy servant for ever. And also unto thy maidservant thou shalt do likewise.
ket masapul ngarud a mangalakayo iti maysa a kulokol, ket isu iti pangtebbengyo iti lapayagna iti ayan ti ridaw, ket agbalinto isuna nga adipenyo iti agnanayon. Kastanto met iti aramidenyo iti adipenyo a babai.
18 It shall not seem hard unto thee, when thou sendest him away free from thee; for he hath been worth a double hired servant to thee, in serving thee six years: and YHWH thy Elohim shall bless thee in all that thou doest.
Masapul a saan a kasla narigat para kadakayo a palubosanyo isuna a pumanaw a siwayawaya manipud kadakayo, gapu ta nagserbi isuna kadakayo iti innem a tawen ket naited a mamindua iti gatad ti tatangdanan a tao. Bendisionannakayonto ni Yahweh a Diosyo iti amin nga aramidenyo.
19 All the firstling males that come of thy herd and of thy flock thou shalt sanctify unto YHWH thy Elohim: thou shalt do no work with the firstling of thy bullock, nor shear the firstling of thy sheep.
Amin dagiti inauna a kalakian dagiti arban ti karnero ken dagiti pangen iti bakayo ket masapul nga idatonyo kenni Yahweh a Diosyo; dikayonto pagtrabaho dagiti inauna nga annak kadagiti pangen iti bakayo, wenno saanyo a pukisan dagiti inauna nga annak ti arbanyo.
20 Thou shalt eat it before YHWH thy Elohim year by year in the place which YHWH shall choose, thou and thy household.
Masapul a kanenyo ti inauna iti sangoanan ni Yahweh a Diosyo iti tinawentawen iti lugar a piliento ni Yahweh, dakayo ken dagiti sangakabbalayanyo.
21 And if there be any blemish therein, as if it be lame, or blind, or have any ill blemish, thou shalt not sacrifice it unto YHWH thy Elohim.
Ket no adda iti aniaman a pilawna— kas pangarigan, no daytoy ket pilay wenno bulsek, wenno aniaman a pakapilawanna— masapul a saanyo nga idaton daytoy kenni Yahweh a Diosyo.
22 Thou shalt eat it within thy gates: the unclean and the clean person shall eat it alike, as the roebuck, and as the hart.
Masapul a kanenyonto daytoy iti uneg dagiti ruanganyo; ti saan a nadalus ken ti nadalus a tattao ket mangan nga agpadpada, a kas iti pannanganmo iti maysa a gasela wenno iti maysa nga ugsa.
23 Only thou shalt not eat the blood thereof; thou shalt pour it upon the ground as water.
Isuna laeng a saanyo a kanen ti darana; masapul nga ibukbukyo ti darana iti daga a kas iti danum.