Proverbs 27
1 BOAST not thyself of to morrow; for thou knowest not what a day may bring forth.
Chớ khoe khoang về ngày mai, vì con đâu biết được việc gì sẽ xảy ra trong tương lai.
2 Let another man praise thee, and not thine own mouth; a stranger, and not thine own lips.
Hãy để người khác khen con, miệng con chẳng nên làm; hãy để người ngoài khen, môi con đừng làm thế.
3 A stone is heavy, and the sand weighty; but a fool’s wrath is heavier than them both.
Đá thì nặng và cát cũng nặng, nhưng cơn nóng giận của người dại nặng hơn cả đá và cát.
4 Wrath is cruel, and anger is outrageous; but who is able to stand before envy?
Sự phẫn nộ thật độc ác, cơn giận thật bạo tàn, nhưng sự ghen tương còn nguy hiểm bội phần.
5 Open rebuke is better than secret love.
Ra mặt quở trách tỏ tường hơn là yêu thương lặng lẽ.
6 Faithful are the wounds of a friend; but the kisses of an enemy are deceitful.
Thương tổn do bạn gây ra, ấy là bởi lòng thành; còn đáng tin hơn vô số cái hôn của kẻ thù.
7 The full soul loatheth an honeycomb; but to the hungry soul every bitter thing is sweet.
Khi no, chê cả mật, lúc đói, đắng hóa ngọt.
8 As a bird that wandereth from her nest, so is a man that wandereth from his place.
Người lưu lạc xa quê hương, giống như chim lạc bầy bay xa tổ.
9 Ointment and perfume rejoice the heart: so doth the sweetness of a man’s friend by hearty counsel.
Dầu và thuốc thơm làm khoan khoái tâm hồn, lời khuyên ngọt ngào của bằng hữu cũng êm dịu dường ấy.
10 Thine own friend, and thy father’s friend, forsake not; neither go into thy brother’s house in the day of thy calamity: for better is a neighbour that is near than a brother far off.
Chớ từ bỏ bạn—dù bạn mình hoặc bạn của cha. Lúc hoạn nạn, đừng lo đi kiếm anh em họ hàng. Vì láng giềng gần hơn họ hàng ở xa.
11 My son, be wise, and make my heart glad, that I may answer him that reproacheth me.
Con ơi, hãy khôn ngoan, và làm cho lòng cha sung sướng. Vì khi đó cha có thể đáp lại những lời chỉ trích xem thường.
12 A prudent man foreseeth the evil, and hideth himself; but the simple pass on, and are punished.
Người khôn tránh né nguy nan. Người dại đâm đầu hướng tới tai họa.
13 Take his garment that is surety for a stranger, and take a pledge of him for a strange woman.
Phải nắm lấy áo ai bảo lãnh cho người không quen. Giữ vật làm tin của hắn vì hắn bảo lãnh cho người đàn bà xa lạ.
14 He that blesseth his friend with a loud voice, rising early in the morning, it shall be counted a curse to him.
Lớn tiếng chúc phước người hàng xóm lúc sáng sớm, họ sẽ xem câu chúc đó như lời nguyền rủa.
15 A continual dropping in a very rainy day and a contentious woman are alike.
Nhà dột trong ngày mưa tháng gió cũng làm khổ như người đàn bà cãi cọ.
16 Whosoever hideth her hideth the wind, and the ointment of his right hand, which bewrayeth itself.
Bịt miệng nàng, khác chi đưa tay cản gió hay ngửa tay đựng dầu.
17 Iron sharpeneth iron; so a man sharpeneth the countenance of his friend.
Sắt mài sắt, bạn rèn bạn.
18 Whoso keepeth the fig tree shall eat the fruit thereof: so he that waiteth on his master shall be honoured.
Săn sóc cây vả sẽ được ăn quả; phục vụ hết lòng, chủ sẽ thưởng công.
19 As in water face answereth to face, so the heart of man to man.
Nước phản chiếu khuôn mặt, tấm lòng biểu lộ chân tướng con người.
Mắt đầy tham vọng, chẳng bao giờ chán; âm ty nuốt người không hề thỏa mãn. (Sheol h7585)
21 As the fining pot for silver, and the furnace for gold; so is a man to his praise.
Lửa dùng thử bạc, thử vàng, lời khen thử con người.
22 Though thou shouldest bray a fool in a mortar among wheat with a pestle, yet will not his foolishness depart from him.
Dùng chày giã người dại như giã thóc, cũng không làm tróc ngu si của nó.
23 Be thou diligent to know the state of thy flocks, and look well to thy herds.
Hãy biết rõ tình trạng bầy chiên của con, và phải chịu khó chăm nom đàn súc vật,
24 For riches are not for ever: and doth the crown endure to every generation?
vì giàu có chóng qua, và mão miện chẳng trường tồn.
25 The hay appeareth, and the tender grass sheweth itself, and herbs of the mountains are gathered.
Khi cỏ khô đã cắt và cỏ non lại mọc, và cỏ xanh trên đồi núi được gom về,
26 The lambs are for thy clothing, and the goats are the price of the field.
thì chiên cung cấp cho con quần áo che thân, và dê sẽ giúp con tiền mua đất ruộng.
27 And thou shalt have goats’ milk enough for thy food, for the food of thy household, and for the maintenance for thy maidens.
Sữa dê sẽ dồi dào để nuôi con, nuôi cả gia đình và luôn cả các tớ gái con nữa.
