Proverbs 15
1 A SOFT answer turneth away wrath: but grievous words stir up anger.
Đối đáp êm dịu làm nguôi cơn giận, trả lời xẳng xớm như lửa thêm dầu.
2 The tongue of the wise useth knowledge aright: but the mouth of fools poureth out foolishness.
Lưỡi người khôn truyền thông tri thức, miệng người dại tuôn chảy điên rồ.
3 The eyes of the Lord are in every place, beholding the evil and the good.
Mắt Chúa Hằng Hữu ở khắp mọi nơi, xét xem người ác lẫn người thiện lành.
4 A wholesome tongue is a tree of life: but perverseness therein is a breach in the spirit.
Lưỡi hiền lành là cây sự sống; lưỡi gian ngoa phá hại tâm linh.
5 A fool despiseth his father’s instruction: but he that regardeth reproof is prudent.
Con cãi lời cha là con ngu dại; con nghe sửa dạy mới là con ngoan.
6 In the house of the righteous is much treasure: but in the revenues of the wicked is trouble.
Nhà người công chính là kho tàng quý giá, lợi tức người gian tà đem lại đủ thứ rối ren.
7 The lips of the wise disperse knowledge: but the heart of the foolish doeth not so.
Môi người khôn truyền rao tri thức; lòng người dại thì chẳng được gì.
8 The sacrifice of the wicked is an abomination to the Lord: but the prayer of the upright is his delight.
Tế lễ người ác là vật Chúa Hằng Hữu chán ghét, nhưng lời người ngay cầu nguyện được Chúa hài lòng.
9 The way of the wicked is an abomination unto the Lord: but he loveth him that followeth after righteousness.
Đường người ác bị Chúa Hằng Hữu chán ghét, nhưng người theo đường công chính được Chúa yêu thương.
10 Correction is grievous unto him that forsaketh the way: and he that hateth reproof shall die.
Bỏ đường chính bị cực hình chắc chắn, ghét khuyên răn bị tiêu diệt chẳng sai.
11 Hell and destruction are before the Lord: how much more then the hearts of the children of men? (Sheol h7585)
Âm Phủ và Hỏa Ngục, Chúa Hằng Hữu còn thấy suốt. Huống hồ chi lòng dạ loài người! (Sheol h7585)
12 A scorner loveth not one that reproveth him: neither will he go unto the wise.
Người nhạo báng không đến gần người khôn, vì sợ phải nghe lời quở trách.
13 A merry heart maketh a cheerful countenance: but by sorrow of the heart the spirit is broken.
Lòng khoái lạc làm mặt mày vui vẻ; dạ ưu phiền làm héo hắt tâm linh.
14 The heart of him that hath understanding seeketh knowledge: but the mouth of fools feedeth on foolishness.
Lòng thông sáng đi tìm tri thức, miệng người ngu ăn nói điên rồ.
15 All the days of the afflicted are evil: but he that is of a merry heart hath a continual feast.
Lòng ưu sầu thấy ngày nào cũng ngày hoạn nạn; lòng vui mừng lúc nào cũng yến tiệc liên miên.
16 Better is little with the fear of the Lord than great treasure and trouble therewith.
Thà ít của mà kính sợ Chúa Hằng Hữu, hơn là có nhiều tài sản mà bối rối cặp theo.
17 Better is a dinner of herbs where love is, than a stalled ox and hatred therewith.
Thà một bát rau mà yêu thương nhau, hơn là ăn thịt bò với lòng ganh ghét.
18 A wrathful man stirreth up strife: but he that is slow to anger appeaseth strife.
Người nóng tính thường gây xung đột; người ôn hòa dàn xếp đôi bên.
19 The way of the slothful man is as an hedge of thorns: but the way of the righteous is made plain.
Đường người biếng nhác như có rào gai ngăn chặn, đường người ngay lành luôn quang đãng hanh thông.
20 A wise son maketh a glad father: but a foolish man despiseth his mother.
Con khôn vui lòng cha; con ngu khinh dể mẹ.
21 Folly is joy to him that is destitute of wisdom: but a man of understanding walketh uprightly.
Người dại dột cho u mê là hay; nhưng người khôn lúc nào cũng chọn đường ngay.
22 Without counsel purposes are disappointed: but in the multitude of counsellers they are established.
Kế hoạch thất bại, vì không có người tính kế; kế hoạch thành công, nhờ có mưu sĩ tài cao.
23 A man hath joy by the answer of his mouth: and a word spoken in due season, how good is it!
Lời khéo đáp khiến lòng vui vẻ; lời đúng lúc quý giá biết bao!
Đường sống của người khôn dẫn lên cao; lánh xa âm phủ ở dưới thấp. (Sheol h7585)
25 The Lord will destroy the house of the proud: but he will establish the border of the widow.
Chúa Hằng Hữu phá nhà người kiêu ngạo, nhưng Ngài giữ vững ranh giới người góa bụa.
26 The thoughts of the wicked are an abomination to the Lord: but the words of the pure are pleasant words.
Chúa Hằng Hữu ghê tởm mưu gian ác, nhưng lời trong sạch được Chúa hài lòng.
27 He that is greedy of gain troubleth his own house; but he that hateth gifts shall live.
Người tham lợi đem rối rắm vào nhà, người khước từ hối lộ được sống an vui.
28 The heart of the righteous studieth to answer: but the mouth of the wicked poureth out evil things.
Người công chính lựa câu đối đáp cách thận trọng; người gian tà thốt lời độc địa không đắn đo.
29 The Lord is far from the wicked: but he heareth the prayer of the righteous.
Chúa Hằng Hữu lánh xa người mưu ác, nhưng nghe người công chính cầu xin.
30 The light of the eyes rejoiceth the heart: and a good report maketh the bones fat.
Mắt thấy cảnh đẹp khiến lòng vui vẻ; tai nghe tin lành xương cốt nở nang.
31 The ear that heareth the reproof of life abideth among the wise.
Ai chịu nghe phê bình xây dựng, sẽ ở giữa đám người khôn ngoan.
32 He that refuseth instruction despiseth his own soul: but he that heareth reproof getteth understanding.
Ai khước từ khuyên răn, ghét chính linh hồn mình; người nghe lời sửa dạy sẽ trở nên thông sáng.
33 The fear of the Lord is the instruction of wisdom; and before honour is humility.
Kính sợ Chúa Hằng Hữu thật là khôn ngoan, đức tính khiêm nhu mang lại vinh dự.
